Алтайдын Чолмоны

Тӧрӧлин корыыры — олордыҥ агару молјузы

24.04.2018

Республиканыҥ призывнигиниҥ кӱнине ле Россияныҥ јуучыл комиссариаттары тӧзӧлгӧниниҥ јӱс јылдыгына учурлалган байрамдык кӧдӱриҥи кандык айдыҥ 18-чи кӱнинде Эл театрда ӧтти. Театрга кирген ле кижини ӱзеери ӱредӱ алар республикан тӧс јердиҥ духовой оркестриниҥ туружаачы-уулчактары јуучыл темага ойногон кӱӱлериле уткыган. Фойеде јуу-чактыҥ ӧйлӧринеҥ арткан јепселдер, јуучылдар тузаланган айак-казан ла плакаттар кӧрӱге тургузылган.
Эҥ ле озо «Военкоматтардыҥ тӱӱкизи» деп адалган кыска кинофильм кӧргӱзилди. Анда бистиҥ јеристеҥ јууга атанган јуучылдар адалып, бӱгӱнги черӱчилдердиҥ јӱрӱми кӧргӱзилген.

Алтай Республиканыҥ башчызы А. В. Бердников бойыныҥ черӱчил молјузын бӱдӱрер тушта отделениениҥ командири ле бронетанковый техниканы чеберлеер ле јазаар специалист, сержант званиелӱ болгон. Соҥында, 1993 јылда, Александр Васильевич Алтай Республиканыҥ ичбойындагы керектер аайынча министрине кӧстӧлгӧн.

Уткуулду сӧзинде республиканыҥ јааны бу эки байрам бириктирилип, ӧткӱрилип јатканы тегиндӱ эмес болгонын темдектеди:

—Бу эки оҥдомол бой-бойынаҥ ыраак турар аргазы јок, нениҥ учун дезе 18 јажы јеткен јиит кижи военкоматтыҥ бозогозын алтаган кийнинде, Тӧрӧлиниҥ коручылы болгонын ол оҥдоп баштайт. Черӱге јиит уулды канайда белетегени, кандый јакылталар болгоны — оныҥ келер јӱрӱмине чике камаанын јетирет. Слер черӱге баргалак уулчактарла јуучыл ууламјылу иш ӧткӱрип, сӱрекей тузалу иш бӱдӱредигер.

Башчы јуук ӧйлӧрдӧ республикан јуучыл комиссариаттыҥ материально-технический айалгазын јаҥыртары јанынаҥ сурак уч-турултазына једерин бӱдӱмјиледи. Чокымдап айтса, республикан јуучыл комиссариатка јаҥы тура берилери темдектелет. Анда Горно-Алтайск каланыҥ јуучыл комиссариадына, ДОСААФ-ка, черӱге барарга белетеништер ӧдӱп турган јииттердиҥ тӧс јерине ле јуучыл-патриотикалык биригӱлерге база кыптар берилер.

Узак јылдардыҥ туркунына ижин билгир бӱдӱргени учун башчы Алтай Республиканыҥ јуучыл комиссариадыныҥ акча-манат аайынча бӧлӱгиниҥ јааны О. А. Пчелинцевага Алтай Республиканыҥ Кӱндӱлӱ грамотазын табыштырды. Анайда ок Быйанду самараны республикан јуучыл комиссариаттыҥ белетеништӱ иштер ӧткӱрер бӧлӱгиниҥ јааны Е. Б. Космачева алды. АР-дыҥ јуучыл комиссариадына «Тойота Камри» кӧлӱктиҥ сертификады берилди. Призывниктиҥ кӱнине учурлай ӧткӱрилген эстафетада јеҥӱчил болгон јуучыл-патриотикалык «Вымпел» биригӱге кубок келишти. «2018 јылдыҥ эҥ артык призывниги» деп атла Шуну Ютеев ададып, башчыныҥ колынаҥ диплом алды.

Эл Курултайдыҥ председатели В. Н. Тюлентин уткуулду сӧзинде јербойындагы военкоматтардыҥ ижи бийик кеминде барып јатканында алаҥзу јок болгонын темдектеди. Онызын черӱге барарга кӱӱнзеген уулдардыҥ тоозы керелейт. Владимир Николаевич Кош-Агаш аймактыҥ јуучыл комиссары А. Б. Казаковко ло каланыҥ јуучыл комиссариадыныҥ белетеништӱ иштер ӧткӱрер бӧлӱгиниҥ јааны Е. В. Казаковага Эл Курултайдыҥ Кӱндӱлӱ грамотазын табыштырды.

Алтай Республиканыҥ јуучыл комиссары О. М. Денисенко военкоматтардыҥ ижи чикезине ле ороонныҥ ла оныҥ субъекттериниҥ башкараачыларыныҥ ижиле, министерстволорло, ведомстволорло, јербойында бойы башкарынып турган органдарла јуук колбуда иштегенинеҥ камаанду деп айтты. Оноҥ О. Денисенко тергеениҥ башчызы Александр Бердниковко РФ-тыҥ коруланыш аайынча министерствозыныҥ «За укрепление боевого содружества» деп ведомственный медалин табыштырды. Бу кайралла кайралдаары керегинде јакаанга колды РФ-тыҥ коруланыш аайынча министри С. Шойгу салган. Анайда ок уголовно-бӱдӱреечи системадагы органдардыҥ ла учреждениелердиҥ ичкери ӧзӱмине јӧмӧлтӧ эдип турганы учун тергеениҥ башчызы Россияныҥ кезедӱлерди бӱдӱрери аайынча федерал службазыныҥ «За вклад в развитие уголовно-исполнительной системы России» деп алтын медалиле кайралдатты. Оны Россияныҥ кезедӱлерди бӱдӱрери аайынча федерал службазыныҥ Алтай Республикадагы башкартузыныҥ јааны А. Л. Чириков табыштырды.

Оныҥ кийнинеҥ «Памяти героев Отечества» медальла Алтай Республиканыҥ јуучыл комиссариадыныҥ белетеништӱ иштер ӧткӱрер бӧлӱгиниҥ јааны В. Ю. Бурый, «За трудовую доблесть» медальла Оҥдой аймактыҥ јуучыл комиссариадыныҥ ишчизи Н. В. Березенцева, АР-дыҥ јуучыл комиссариадыныҥ ишчилери Г. И. Вожакова ла А. А. Громоздин, Майма, Чамал ла Шабалин аймактардыҥ јуучыл комиссары А. Жигарев, «Столетие вооруженных сил России» медальла запастагы майор В. П. Лютаев кайралдаттылар.

Тургуза ӧйдӧ јуучыл молјузын бӱдӱрип турган јерлеш уулдар албатылар ортодогы јаан маргаандарда Россияныҥ адынаҥ једимдӱ туружып турганын Кӧксуу-Оозы аймактыҥ Ӱстиги-Оймон јуртында чыккан-ӧскӧн Алексей Бакулев танковый биатлонло телекейлик чемпион болуп чыкканы керелейт. Бу маргаанда бастыра 19 ороон турушкан, баштапкы јерди Россияныҥ танкисттери алган.

Jуук ӧйлӧрдӧ Тӧрӧлин корулаарга, черӱге атанатан уулдардыҥ адынаҥ Даниил Курносов ӧкпӧӧриштӱ сӧзин айтты. Школ ӧйинде ол «Десантник» деп јуучыл-тӧрӧлчи биригӱниҥ туружаачызы болгон, калганчы јылдарда армейский колдомыш кӱрешле тазыктырынган.
ФСБ-ныҥ Алтай Республикадагы бӧлӱгиниҥ јааны А. В. Кайгородов бистиҥ тергееде кажы ла структураныҥ башкараачызын алза, олор черӱчил молјузын ак-чек бӱдӱрген улус деп темдектеди. Эне-адалар уулдарын Тӧрӧлиниҥ чындык коручылдары болорына таскадып турганын баалап, Александр Вячеславович ол таскамал ишти бийик кеминде бӱдӱрип турган јуучыл комиссариаттарга оноҥ једимдӱ иш кӱӱнзеди.

М. ЯБЫКОВА