Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Статьи

Тымуурган ӧйдӧ тымуларды сананып…

Јылдыҥ белтир ӧйинде, кӱскиде-јаскыда, јаш тыму кӱйбӱреп чыгатан эмей. Чимириктиген, јӧдӱлдеген, тумчук-оосты маска-бӧслӧ туй бӧктӧгӧн улус калабыстыҥ оромдорында, автобустарда билдирлӱ кӧптӧй берди. Оору-тымулар керегинде јӱзӱн-башка куучындарды да кайда ла угарыҥ. Ковид оору јабызаганыла, оны эске алары астаган, эмди улустыҥ куучындарында, јетирӱлик сайттарда кижиликти табаратан јаҥы јеткер – «Х оору» («болезнь икс») баштапкы јерге чыкты. Быјыл

1 февраля 2024

Бийикке учкан планер…

Владимир Александрович Раменскийге учурлалат Совет ӧйдиҥ ле Россияныҥ јурукчызы, график, ӱредӱчи, РСФСР-дыҥ культуразыныҥ нерелӱ ишчизи, Россияныҥ нерелӱ јурукчызы Владимир Раменский (28.07.1927 — 23.05.2017) керегинде Россия Федерацияныҥ нерелӱ јурукчызы Амыр УКАЧИННИҤ «Бийикке учкан планер…» деп бичимели јарлалат. Туулу Алтайга ла оныҥ албатызына бойыныҥ јаан сӱӱжин сыйлаган ӱредӱлӱ орус улус: Андрей Анохин, Андрей Данилин… Мен бу озочыл

29 января 2024

Таадазыныҥ энчизи

Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ туружаачызы Порфирий Иванович Чепкин эзен јӱрген болзо, чаган айдыҥ 29-чы кӱнинде ого 100 јаш толор эди. Порфирий Ивановичтиҥ ады-јолы тергеебисте кӧп улуска, анчада ла јаан јаштуларга јакшы таныш. Ол 18 јажы толордо ло, Ада-Тӧрӧл учун Улу јууга барган. Эҥ ле тыҥ деген тартыжулардыҥ бирӱзинде — Курский дугада турушкан. Штабтыҥ батареязыныҥ связисти

26 января 2024

Ас калыкта кажыбыс ла ајаруда

Бу интервью газетте одус јыл мынаҥ кайра чыккан. Атту-чуулу кӱрешчиниҥ 60 јажыла колбой бӱгӱн оны ол ло бойынча ойто катап кепке базып, јарлап јадыбыс. Улуска, анчада ла јашӧскӱримге, байла, јилбилӱ болор. Оморкогон, оныҥ спорттогы магы учун јара тартышкан СССР деген ороон эмди јок. Јерлеш кӱрешчиниҥ тудушкан эҥ јеҥил 48 килограмм бескези эмдиги ӧйдиҥ маргаандарында база

11 января 2024

О первых персональных выставках Г.И. Чорос-Гуркина

12 января – день рождения великого алтайского художника, общественного и политического деятеля Григория Ивановича Чорос-Гуркина (12.01.1870 – 11.10.1937) Первая персональная выставка Г. И. Гуркина открылась 23 декабря 1907 г. в городе Томске. В то время Горный Алтай в составе Бийской волости входил в состав Томской губернии, сам Томск был признанной столицей сибирского края. Выставку посмотрели

11 января 2024

«Бажыҥды эҥи, балам, кӱндӱ-айлу Алтайыҥ алдына»

Ӱч-Сӱмердиҥ эдегинде Бу бичимел газетте одус јыл мынаҥ кайра чыккан. Ол тушта «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ јашӧскӱрим бӧлӱги Кӧксуу-Оозы аймак јаар экологиялык јорук тӧзӧп ӧткӱрген. Бир бӧлӱк јииттер Алтайдыҥ эҥ бийик кыры Ӱч-Сӱмердиҥ эдегине јетире болгон јол-јорукта турушкандар. Айудый бӧкӧ, чымалыдый чыдырман болуп бӱткен Бектир Келюев бу экспедицияда јол баштаган. Бу јол-јоруктыҥ база бир туружаачызы Александр

14 декабря 2023

Салымыс бистиҥ самболо тудуш…

Кӱчӱрген айдыҥ 16-чы кӱнинде Горно-Алтайскта П. Кучияктыҥ адыла адалган Эл театрда самбоныҥ кӱнине учурлалган кӧдӱриҥилӱ јуун ӧтти. Ондо Алтай Республиканыҥ ады јарлу самбисттери, олордыҥ таскадаачылары ла ветерандар турушкандар. Бу туштажу Россияда самбоныҥ тӧзӧлгӧниниҥ 85 ле Алтай Республикада тӧзӧлгӧниниҥ 60 јылдыктарына, ады јарлу политик, самбоныҥ ла дзюдоныҥ республикадагы федерациязыныҥ баштапкы президенти болгон Ю. В. Антарадоновтыҥ эземине

24 ноября 2023

Ӱстиги Јаргы: тӱӱкилик јолы ла ичкери ӧзӱми

Кӱчӱрген айдыҥ 15-чи кӱнинде Манјӱректе Алтай Республиканыҥ Ӱстиги Јаргызыныҥ 100 јылдыгына учурлай «Россияныҥ јаргы системазы: тӱӱкизи, эмдиги ле келер ӧйгӧ ӧзӱми» деген бастырароссиялык (эл) билим-практикалык конференция ӧткӧн. Ондо ӧскӧ ороондордыҥ туружаачылары база турушкан. Ол ӱч бӧлӱктеҥ турган: пленарный јуун, «Развитие уголовного права и процесса на современном этапе» деген билим бӧлӱк, гражданский ле административный јаргыда кӧрӧр

24 ноября 2023

Чапкыш – алтай калыктыҥ ундылган курсагы

«Эмдигизи — ол jакшы ундылган озогызы» деп айдылганы тегин ле эмес. Мындый санаалар меге сӱрекей солун билимчиге jолугып, куучындажып отурала келди. Алтай аш-курсакты шиҥдеп, оныҥ аҥылузын, кижиниҥ су-кадыгына jетирип турган тузазын билим иштеринде кöргӱзип, jаан ла сӱрекей керектӱ иш бӱдӱрип jаткан улус бистиҥ калада барына сӱӱнип, оморкоп турарыҥ. Бистиҥ айылчыбыс — jуртээлемдик билимдердиҥ кандидады, Горно-Алтайсктагы

24 ноября 2023

Мӱркӱттер учкан Алтайда

Кан-Оозы аймактыҥ тӧс јуртын курчай турган кырлардыҥ бирӱзи – Кичинек Каскак. Оны коштой Јаан Каскак турат. Бу кырлар соојыҥдарда да, «Кызалаҥду јылдар» деп романда да адалган деп, јербойыныҥ улузы айдыжат. 1970-чи јылдардаҥ бери Кичинек Каскак орус тилле Николка деп адалып баштаган, шак бу атка эмди кӧп улус ӱренижип калган. Андый да болзо, ол jуртты айландыра

24 ноября 2023

1 2 3 4 5 6 7 8