22 миллион салковой чыгарылган

22.08.2017

Јаҥы ӱредӱлӱ јыл башталарына јетире тоолу кӱндер артты. Јай туркунына республиканыҥ школдорыныҥ кажызында да капитальный, кажызында да косметический дейтен јазал иштер ӧткӱрилген.

Текшилей алза, школдор јаҥы ӱредӱлӱ јылга белен деп айдарга јараар. Јаҥыс каланыҥ 9-чы таҥмалу школыла колбулу айалга эмеш башка. Оны јартап берзин деп, Алтай Республиканыҥ ӱредӱ ле билим аайынча министриниҥ ордынчызы Ольга Муклаевага баштандыс.

О. Муклаева: Каланыҥ 9-чы таҥмалу школыныҥ коомой материально-технический айалгазы керегинде айдар болзо, ол мынаҥ да озо јылдарда јарт болгон. Мынаҥ озо јылдарда, качан калада школдор једишпей турарда, балдарды ӱредерине керектӱ айалгаларла јеткилдеерге болуп, «Турист» деп конор тура школго келиштире јазалган. Материально-технический јанынаҥ мындый уур айалга база кандый да школдо јок деп айдарга јараар. База бир уур айалгалу объект ол 8-чи таҥмалу баштамы ӱредӱлӱ школ. Келер јуук ӧйдӧ оны база оҥдолторго темдектейдис.

Јаҥы ӱредӱлу јерлер тӧзӧӧриниҥ программазы бар ол федерал программа болуп јат ла бис ого киредис. Бу ла эки кӱн кайра Москвада 280 миллион салковойго угузу-заявка бергенис, Заимкада јаҥы школ тударына. Бу федерал программада јаҥы школдор тударынаҥ башка эскирген школдордо јазал иштер ӧткӱрери база кӧрӱлген.

9-чы таҥмалу школдо айалга аҥыланат. Не дезе, ол эскирген школ деп оҥдомолго келишпей јат. Байа санитарный ла ӧрт болдыртпазыныҥ некелтелерине келишпейт. Шиҥжӱ ӧткӱрер органдардыҥ айалганы тӱзетсин деген предписаниелери бар. Оныҥ учун бистиҥ алдыста федерал бюджеттеҥ канча ла кире кӧп акча јилбиркедер деген амаду турган. Предписание анчада ла электрикала колбулу болгон. Кыптарда освещение нормаларга келишпей турган. Кезик ајарулар тӱзедилген. Баштап тарый 8 миллион салковойго смета тургузылган. Оноҥ анда иштерди бир ле аай јазап ӧткӱрер деп сметаны 22 миллион салковойго тургусканыс. Резервный фондтоҥ акча алатаны коркышту кӱч иш болуп јат. Оны аларга шиҥжӱ иштердиҥ бастыра тепкижин ӧдӧр керек, ол тоодо федерал казначесйствоныҥ башкартузыныҥ, Президенттиҥ Администрациязынаҥ, баш федерал инспектордоҥ јӧп алар керек. Бу иштердиҥ кажы ла алтамы ӧткӱрилген ле адакыда РФ-тыҥ Башкарузыныҥ резервный фондтоҥ акча-манат чыгарары керегинде јакааны јӧптӧлгӧн. ол акча-манат тӧрт тергееге берилер. Бис олордыҥ тоозында ла эҥ кӧп акча биске чыгарылып јат. Келер јуук ӧйдӧ бюджеттиҥ молјуларын бӱдӱрери керегинде уведомление келер ле бу школдо јазал иштерди ӧткӱретен организацияны чокумдаары аайынча аукцион ӧткӱрилер. 9-чы таҥмалу школ школдорды јаҥы ӱредӱлӱ јылга белетеер графикке келишпеген. Је андый да болзо, бу школдо балдардыҥ ӱренерине керектӱ бастыра айалгаларды тӧзӧӧрис. Некелтелер аайынча бу акчаны тузаланатан чокум ӧйи бар. Бу ӧйдиҥ туркунына оны тузаланып болбозос, ойто федерал бюджетке кайра табыштырарга келижер. Оныҥ учун Горно-Алтайск каланыҥ администрациязы јазал иштерди ӧткӱрерине аукционды јарлаарына керектӱ документ-чаазындарды белетеп алган. Бу школдо јазал иштерди ӧткӱрерге эки ай кире ӧй барар. Эки айдыҥ туркунына бастыра иштер ӧткӱрилип калар учурлу. 9-чы таҥмалу школдыҥ ӱренчиктерин ремонт ӧйинде ӱредетен айалгалар тӧзӧлгӧн. Сыгын айда, торги ӧдӱп турза, балдар бу ла школдо ӱренер. Торги божозо ло јазал иштерди ӧткӱретен подрядчик чокумдалза, балдарды удурумга кӧчӱрерис. Оогош класстардыҥ балдары 7-чи таҥмалу школдӧӧн кӧчӱрилер ле 2-чи сменала ӱренер. Орто класстар 1-кы таҥмалу школдо ло јаан класстар Аграрный колледжте экинчи сменала ӱренер. Јаҥы јылдыҥ алдында ойто јазалган школго ӱренерге келгилеер. Анайып, бисте балдар ӱренетен јаҥы ӱч помещение болор: 9-чы школ, Аграрный колледж ле ГАГУ-ныҥ јаҥы корпузы. Балдар јакшынак айалгаларда ӱренер. 9-чы школдоҥ башкалары бир сменала ӱренер, ол тоодо 7-чи таҥмалу школ. Бу школдо јазал иштер ӧткӱрилген.

9-чы таҥмалу школдо јазал иштер ӧткӱрерине 22 миллион салковой чыгарылып јатканын министерствоныҥ ла каланыҥ администрациязыныҥ документ-чаазындар белетеер ӧмӧ-јӧмӧ ижиниҥ турултазы деп айдар керек. Не дезе, школдордо јазал иштерге деп тыҥ ла болзо, 8-10 миллион салковойдоҥ чыгарылат. Бу учуралда эки катапка кӧп. Анайып, 9-чы таҥмалу школдо балдар јакшынак айалгада ӱренетен бастыра керектӱ айалгалар тӧзӧлӧр.

К. Яшев

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина