Алтайдын Чолмоны

Каланы јарандырар иш улалат

17.10.2017

«Единая Россияныҥ» «Комфортная городская среда» деген партийный ӱлекери аайынча Горно-Алтайск каланыҥ база бир канча тураларыныҥ јаны јарандырылган. Коммунистический проспекттеги 66-чы таҥмалу кӧп квартираларлу тураныҥ јанын јарандырар иш ол ӱлекерге бу турада јадып турган улустыҥ баштаҥкайыла кийдирилген болгон. Эмди мында асфальт, тротуардыҥ плитказы салылган, парковка элбедилген. Ойноор јерде балдардыҥ ла спорттыҥ площадкалары тудулган, подъездтердиҥ јанында јаҥы отургыштар ла урналар тургузылган, подъездтер анайда ок пандустарла јеткилделген.

«Бӱгӱн бис ээчиде тураныҥ јарандырылган јериниҥ ачылтазында туружадыс, бу иш партияныҥ «Комфортная городская среда» деген ӱлекери аайынча ӧткӧн. Площадканыҥ ачылтазыла уткып тура, бу тураныҥ јанындагы јӱрӱм оноҥ ары јарамыкту болорына иженедим»—деп, «Единая Россияныҥ» тергеелик бӧлӱгиниҥ качызыныҥ ӱлекер иш аайынча баштапкы ордынчызы Константин Криворученко площадканыҥ ачылтазы ӧйинде айткан. Ол тураныҥ јанын јарандырар ишти бӱдӱрген организацияныҥ эҥ артык ишчилерине Быйанду самараларды кӧдӱриҥилӱ айалгада табыштырган.
Бу ла кӱндерде каланыҥ Г. И. Чорос-Гуркинниҥ адыла адалган оромындагы 33-чи ле 35-чи таҥмалу туралардыҥ јанында јарандырылган двордыҥ ачылтазы ӧткӧн. Бу эки кӧп квартираларлу туралардыҥ дворы ӧрӧ адалган партийный ӱлекер аайынча јарандырылган ӱчинчи јер болуп јат.
Мында спортивно-амыраштыҥ комплекси бӱткӱлинче јарандырылган, асфальтобетон ло тротуардыҥ ӱсти солылган, ӧзӱмдер јердиҥ аайына келиштирте отургызылган. Эмди спортивный площадкада тазыктыру ӧткӱрерине керектӱ не-немелер тургузылган, балдардыҥ площадказында—ойноор элементтер. Баскетбол ло мини-футбол ойноор площадкага эмдиги ӧйдиҥ резин јабынтызы салылган, ойноор јер бӱткӱлинче чеденделген, бордюрлар тургузылган. Анайда ок кӧлӱктердиҥ двордогы парковказы јаҥыртылган, тротуарлар салылган, подъездтердиҥ јанында пандустар тургузылган.
²рӧ адалган партийный ӱлекердиҥ тергеедеги координаторы, Эл Курултайдыҥ депутады Герман Чепкин бу эки турада јадып турган улуска баштанып, туралардыҥ јанында јерлерди јарандырары јанынаҥ иш келер де јылдарда ӧткӱрилер деген. Байрамныҥ туружаачыларын Горно-Алтайсктыҥ баштапкы вице-мэри Ольга Сафронова база уткыган—ол туралардыҥ ээлери дворды кичееп јӱрзин ле каланыҥ јондык јӱрӱминде эрчимдӱ турушсын деп баштанган.
Туралардыҥ јанын јарандырарында турушкан подрядный организациялардыҥ чыгартулу улузына база Быйанду самаралар табыштырылган, байрамныҥ туружаачыларына ойын-концерт кӧргӱзилген.
Чорос-Гуркинниҥ оромындагы бу эки тураныҥ улузы бу кӱнди кӧп јылдардыҥ туркунына сакыган болгон деп айдарга јараар. Андый да болоры јолду: бу эки тура каланыҥ тӧс бӧлӱгинде де турган болзо, је мынаҥ озо оныҥ бӱдӱш-бадыжы сӱрекей коомой болгон. Асфальты оодылган, оролорго ло кӧӧлмӧктӧргӧ алдырткан, кийим кургадар јери эскирген, уур темир качельдер… Балдар ойноор јер де јок болгон учун, олор мячикти сӱрӱжип, јолго до чыгара јӱгӱрижетен болгон.
33-чи таҥмалу тураныҥ ТСЖ-зыныҥ председатели Зоя Шадринаныҥ айтканыла, бу ӱлекерге кирер деген јаан амаду болгон. Ол бойыныҥ ӧйинде управляющий компанияныҥ баш экономисти болуп иштеген учун, бу суракты канай аайлаштырарын јакшы билер болгон. Беш кат турада јадып турган улустыҥ јӧмӧлтӧзиле, оныҥ амадузы јӱрӱмде бӱткен.
Балдардыҥ спортивный площадказыныҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазында кӧп улус турушкан болгон. Баштапкы вице-мэр Ольга Сафронованыҥ айтканыла, бистиҥ јаан эмес калада кажы ла дворовый площадканы тузаланарына табыштырганы јаан учурлу керек. «Бӱгӱн балдарга мини-футбол, ӧскӧ дӧ ойындар ойноор, бойыныҥ ийде-кӱчин гимнастический снарядтарда ченеп кӧрӧр, јаан улус бала-барказыла соотоп базар јер бар болуп калды»—деген.
—Бистиҥ двор мынайда јараш ла эптӱ јарандырылганына, не-немелерле јепселгенине сӱрекей сӱӱнип турус. Тураныҥ јанында балкаш, кӧӧлмӧктӧр јоголып калды. Эмди туранаҥ чыгып келеле, отурып, амыраар јер де јараш болуп калган. Бала-барка канайып ойноп, нени эдип турганын да, амыраган айас, кӧрӱп отурарыҥ. Jе эҥ ле учурлузы—бастыра тургузылган јазал-немелер бала-баркага јеткерлӱ эмес, ӱзези јараш. Келер јылдыҥ јазында бис, мында јаткан улус, јаҥы клумбалар тӧзӧп, јараш чечектер отургызып саларыс. Бистиҥ тура ла двор образцовый деп чотолот—деп, 33-чи таҥмалу турада јадып турган Галина Жирнова куучынадаган.
Jуук ӧйдӧ каланыҥ Коммунистический проспектиндеги 24-чи, 49-чы ла 51-чи таҥмалу туралардыҥ јанындагы эки двордыҥ ачылтазы ӧдӧр.
²рӧ адалган ӱлекер 2017-2022 јылдардыҥ туркунына иштеер. Горно-Алтайскта бу ӱлекерле колбулу иштердеҥ башка, јондык јерлер тудары аайынча иш база ӧдӧт. «Оогош калалардыҥ парктары» деген ӱлекер аайынча «Мебельный кӱр» деген микрорайонныҥ јанында «Билениҥ сквери» деген парк, «Мелиорация» микрорайондо—балдардыҥ эмдиги ӧйдиҥ некелтелерине келижип турган площадказы, «Jеҥӱниҥ паркы» деген мемориал комплексте «изӱ точкалардыҥ» ветерандарыныҥ керек-јарактарын ӧткӱретен площадка тудулат ла јазалат. Горно-Алтайсктагы бу программаныҥ акча-манатла јеткилдежиниҥ текши кеми 2017 јылда 50 миллион салковойдоҥ кӧп, ол тоодо туралардыҥ јанын јарандырарына 31723383 салковой, јондык јерлерди јарандырарына—15417400, парктарды јарандырарына—1302500, ӱлекер тургузарына ла государственный экспертиза ӧткӱрерине 1814900 салковой чыгарылган. Ол акча кайдаҥ чыгарылганы: федерал бюджеттеҥ 46804366 салковой, республикан бюджеттеҥ—2463534, муниципал тӧзӧлмӧниҥ бюджединеҥ—497600, ӧскӧ аргалардаҥ 492683 салковой акча чыггарылган.
Каланыҥ ич јанын јарандырарыла колбулу иштердиҥ аукциондорында «Дорожник» АО (директоры Юрий Максимов», «Алтайстройгарант» ООО (Арман Меграбян), «Строй» ООО, «Дормостстрой» ООО. Каланыҥ ичин јарандырар иштер канайда ӧдӱп турганын «Горно-Алтайск каланыҥ администрациязыныҥ тура-коммунальный ла јол ээлемниҥ башкартузы» муниципал учреждение шиҥжӱде тудат.

Горно-Алтайск каланыҥ администрациязыныҥ пресс-службазы