Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Најыбыска алкыш-быйаныс јетсин

10.04.2018

Бойыныҥ ишмекчи јолыныҥ кӧп саба ӱзӱгин бистиҥ газетте ӧткӧн тоомјылу улустыҥ бирӱзи Тамара Тимофеевна Ерленбаева (Тулаева). Оны газеттиҥ јажы јаан кычыраачылары ортодо билбес кижи јок то болбой: оныҥ албаты-јонныҥ јадын-јӱрӱмиле колбулу сурактар аайынча бичиген кӧп тоолу бичимелдери јарлу да, уч-турулталу да болгон. Ол бичимелдердеҥ бӱткӱл јуунты да белетеп, чыгарарга јараар.

Тамара Тимофеевна бойы буурзак, килеҥкей јӱректӱ, ачык-јарык кылык-јаҥду, иштеҥкей ле кӱндӱзек кижи. Ол бисте иштеп тура, улусты јамылузына да, јабызына да бӧлибес, ончолорыла теҥ-тай куучындажар, најылажар, кандый да кӱч айалгалар болзо, улуска болужар ла деген кӱӱн-санаалу болгонын темдектеер керек. Немени кӧстӧҥ кӧскӧ айдар кижи, кезик улус чылап, иште, јаш бала чылап, јарбынбай, «кара булуттый» јӱрбес, койнында «таш сугуп алган» баспас. Оныҥ да учун кожо иштеп јӱрген улус ого тартылган, тил билижип, најылажып јӱрген, эмди де јӱрет.

Тамара Тимофеевна Горно-Алтайск калада бичик-билик билер улустыҥ билезинде чыккан. Адазы Тимофей (Jимекей) Петрович Тулаев Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ туружаачызы, энези Матрена Федоровна башкараачы да иштерде иштеген кижи. Jе ада-энези айрылыжарда, Тамара Тимофеевна адазыла кожо Кан-Оозы аймактыҥ Моты-Оозы јуртына барып јаткандар. Мында ол тӧрт классты божоткон, оноҥ Экинурдыҥ интернадында јадып, школдо ӱренген, сегис классты Jабагандагы тӧрӧӧндӧринде јӱрӱп, ондо божоткон. Чынынча айтса, бу ӧй оныҥ јӱрӱмдик јолыныҥ јеҥил эмес ӱзӱги болгон.

Оноҥ ол Горно-Алтайсктагы педучилищеге кирерге келген. Jе энези оны кийим кӧктӧӧр фабрикага ишке кийдирген: ӱренердеҥ озо кийим-тудум иштеп алар керек. Онойып, Тамара Тимофеевна иштеги јолын фабрикадаҥ баштап, јӱрӱмниҥ јаан јолына чыккан. Ондый уур-кӱч јӱрӱм экинчи јанынаҥ оны јӱрӱмде турумкайга, кайда ла јӱк бойына иженерине ӱреткени јарт. Оноҥ ол бойыныҥ амадузына јеткен — педучилищеге ӱренерге кирип алган. Ӱредӱзиниҥ кийнинеҥ јиит ӱредӱчи кыс ижин Кош-Агаштыҥ Кӧкӧрӱ јуртында школдо баштаган. Салым оны бери экелгени учурлу болгон — ол Владимир Ерленбаевле кожо айыл-јурт тӧзӧп, уулду болгон.

Бистиҥ тоомјылу ветераныс «Алтайдыҥ Чолмонына» иштеерге 1977 јылда келген. Мындагы ижин, ӧскӧ дӧ кӧп корреспонденттер ок чылап, корректордыҥ кӱч ижинеҥ баштаган. Оноҥ корреспондентке кӧчӱрилип, редакцияныҥ ончого јуук бӧлӱктеринде, качылыкта једимдӱ иштеген.

Калада Тамара ла Владимир Ерленбаевтердиҥ билезинде кызычак чыккан, бӱгӱн Аяна республикан ГТРК-да једимдӱ иштейт. Ол тергеебистиҥ ченемелдӱ тележурналисттериниҥ бирӱзи болуп јат. Кызы журналисттиҥ ижин талдап алганында энезиниҥ де ӱлӱӱзи бар болгонында алаҥзу јок.

Тамара Тимофеевна Горно-Алтайсктыҥ пединститудын заочно 1983 јылда божоткон. Айыл-јуртту, эки балалу, иштеп турган кижиге бийик ӱредӱ алатаны јеҥил керек эмес болгонын темдектеер керек.

Редакцияныҥ ол ӧйдӧги качылыгын штаб деп адайтан. Мында иштеери јеҥил керек эмес болгон. Бу иш кижинеҥ кӧпти некейтен, ого ӱзеери ол ӧйдӧги иштиҥ технология-немези эмдигидий эмес болгон ине. Кыскарта айтса, мында иштеер ле кижи иштеер. Тамара Тимофеевна бир канча каруулу качыларла олордыҥ ордынчызы болуп, кожо иштеген. Олордоҥ бӱгӱн эзен-амыр јӱргендери Тамара Тимофеевна керегинде јаҥыс ла јакшы сӧстӧр айдат. Бу каруулу иште оныла кожо иштеери јеҥил болгон: газетти кепке базарыныҥ эп-аргаларын јакшы билер, ижин ӧйлӱ-ӧйинде бӱдӱрер, газеттиҥ бӱктериниҥ тыш бӱдӱмин јарандырарга кичеенер. Качылыкта да иштеп турала, ол солун бичимелдер бичип туратан.

Кӧбизинде ол ӱредӱликле, су-кадыкла, музейле, албатыныҥ јадын-јӱрӱминиҥ ӧскӧ дӧ бӧлӱктериле колбулу статьялар бичиген. Соҥында ол бистиҥ газеттиҥ парламенттеги аккредитованный корреспонденти болгон. Сессияныҥ ижин газеттиҥ бӱгине келиштирте бичиири јеҥил керек эмес — мында журналисттиҥ тили, шӱӱлтези чокым ла јарт болор учурлу. Кычыраачылар сессияныҥ ижиле корреспонденттиҥ бичимели ажыра таныжып јат ине. Бу каруулу ишти ол једимдӱ бӱдӱргенин темдектейли, онызын Эл Курултайдыҥ Кӱндӱлӱ грамотазыла кайралдатканы недеҥ де јарт керелейт. Анайда ок узак ӧйдиҥ туркунына Горно-Алтайск каланыҥ јадын-јӱрӱмин газет ажыра кӧргӱзер каруулу корреспондент те болгон. Ол ӧйдӧ каланы башкарган В. А. Облогин ӧткӱрип туратан планеркаларда ол јаантайын туружып туратан, каланыҥ бастыра солун-собурын, курч сурактарын газет ажыра кӧргӱзетен.

Газеттиҥ ижиле коштой, Т. Т. Ерленбаева јондык иш-керектерде эрчимдӱ турушканын айдар керек. Ол канча јылдарга улай газеттиҥ редколлегиязыныҥ, профкомыныҥ ижинде турушкан. Ол онойдо ок газеттиҥ јашӧскӱримин ишке таскадаачы, ӱредеечи ченемелдӱ журналист болгон. Кажы ла јаҥы кижиге акту кӱӱнинеҥ болужайын, јӧмӧжӧйин деер болгон. Jондык иштерди алзабыс, Тамара Тимофеевна «Эне Тил» деп биригӱниҥ тӧзӧлӧринеҥ ала газеттиҥ ӧскӧ дӧ корреспонденттериле кожо ондо эрчимдӱ турушкан. Анайда ок Туулу Алтайдыҥ ар-бӱткенин корып алары јанынаҥ тартышкан «јажылдардыҥ» кыймыгузыныҥ эрчимдӱ туружаачызы болгон.
Алтай журналистиканыҥ ветеранына, тоомјылу «чолмончыга» бек су-кадык, кӧп јаш, кычыраачылар кӱӱнзеген бичимелдер, амыр-энчӱ јӱрӱм кӱӱнзейдис!

«Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ ӧмӧлиги

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина