Канат-куркуны тыҥып, бийик учушта

24.04.2018

Казаньда тоолу кӱндер кайра калыктар ортодогы «Гармония культур» деген фестиваль ӧтти.

Сӱреен солун фестивальда 600-теҥ ажыра јайаан јайалталар эрчимдӱ туруштылар. Олор Хакасиядаҥ, Башкортостаннаҥ, Чувашиядаҥ, Алтайдаҥ ла ӧскӧ дӧ талалардаҥ. Канча јӱзӱн калыктардыҥ культуразы, јаҥжыгулары, кӧгӱс байлыгы бой-бойыла эптӱ-јӧптӱ, ӧмӧ-јӧмӧ, бирлик амадула ӧткӧнин туружаачылар аҥылап темдектедилер.

Бистиҥ республикадаҥ бу кӧрӱ-маргаанда Улаганнаҥ балдардыҥ ады јарлу «Jаш канат» деп јайаан ӧмӧлиги (худбашкараачызы Айана Темеева), Балыктујулдыҥ балдарыныҥ бијениҥ «Таҥ Чолмон» ӧмӧлиги (башкараачызы Сынару Санина) једимдӱ туруштылар.

«Jаш канаттыҥ» кичӱ бӧлӱгиниҥ туружаачылары фестивальда «Албаты вокал» деп ууламјыда калык чӱмделгези аайынча турушты. Jайалталар алкы бойлоры (фонограмма-эш јогынаҥ) албатыныҥ кӱӱлик ойноткыларыла (комус, топшуур, шоор ло о.ӧ.) ойноп, кайдыҥ ӱйдежӱзиле јаҥарлады. Олор «Эзин» деген албаты ӧмӧлигиниҥ «Кӱреелей» деп кожоҥын кожоҥдогон. «Таҥ Чолмон» «Кезер таш» деп албаты бијени бијелеген.

Калыктар ортодогы «Гармония культур» фестиваль-маргаанда бу эки ӧмӧлик бойлорыныҥ ууламјыларында байгалу баштапкы јерлерге чыгып, дипломдорло, кереес сыйларла кайралдаткан. Фестивальдыҥ гала-концертине јӱк ле 7 номер талдалган, олордыҥ тоозында — «Jаш канат». Гала-концертти олор бойыныҥ кожоҥыла ачканы оморкодулу.

Казань јаар јол-јорыкка «Jаш канатка» Улаган аймактыҥ јааны Никита Санин ле балдардыҥ ада-энелери болушкан. Бензинле Улагандагы јурт јеезениҥ јааны Амаду Токоеков јӧмӧгӧн. Бу улуска балдар ла башкараачызы јаан быйанын айдат.
Кӱскиде ӱлӱрген айда Астанада (Казахстан) база јаан фестиваль ӧдӧр. «Jаш канатка» ондо турушсын деп кычырту болды.

Улаганда «Jаш канат» ӧмӧликке эҥ ле баштап јӱрген балдар бӱгӱнги кӱнде аҥылу ӱредӱлӱ специалисттер. Олор бойлоры «Телекей» деп јайаан ӧмӧлик тӧзӧп алган. Ӱредӱлӱ јииттер, је иштеер јер јок болгоны карамду. Jайалталу балдар кӧп. Олордыҥ кажызын ла бистиҥ балабыс, келер ӧйдӧ алтай культураны шак олор улалтар, ӧскӱрер деген санаала башкарынып, олорды бастыра јанынаҥ јӧмӧзӧ, калык ичкери ӧзӱмдӱ, ӧзӧктӱ болор эмес пе?

К. ПИЯНТИНОВА

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым