Jуртыста јаҥы ФАП болзын

06.07.2018

Эмчиниҥ ижи каруулу да, быйанду да, кӱч те. Jе эҥ ле каруулу иш јурт јерлерде иштеп јаткан эмчилерге келижет. Олор оору улуска керектӱ, туура салбас болушты тӱни-тӱжи амыры јогынаҥ јетирет. Анастасия Кыпчакова деген јиит келин Кӧксуу-Оозы аймакта Тӱҥӱр јуртта 5 јыл эмчи болуп иштеп јат.

Настя бойы кӱӱнзек, јалакай, колы эптӱ келин. Ол ишке јаҥы ла чыгарда, Кујурлу ла Тӱҥӱр јурттарда јаҥыскан иштеерге келишкен. Оогош уулчагын ада-энезине арттыргызып, оору улуска тӱрген болужын јетирерге, тӱш бол, тӱн бол, карды, јутты керекке албай, тӧрт километр јерди айланган. Кӧп лӧ јаны Настя јойу баскан. Jе оору улусты аймактыҥ эмчилигине јетирерге болуп, таҥынаҥ кӧлӱктӱ улусты канча сурап, айбылабаган деер.

Ада-энези балазыныҥ шыразын кӧрӱп турала, арга-кӱчиле кызына кӧлӱк садып берген. Эмди ол оору улусты аймактыҥ эмчилигине бойы јетирет. Аймакка јетире јолдыҥ узуны 60 километрдеҥ кӧп.

Настяда јадар тура база јок. Эне-адазы Кујурлуда, бойы дезе Тӱҥӱрде кижиниҥ туразында јадат. 2016 јылда Алтай Республиканыҥ башчызы Александр Бердников јурттыҥ јуунында туружып, керектӱ тураны аларга, бир миллион салковой акча ийерим деп айткан эди. Jе ол акча та кайда, эмдиге јарты јок. Аймакка келген деп угулган. Оноҥ ло тал-табыш јок. Бу та чын, та тӧгӱн сӧс.

Настяныҥ иштеп турган медпункты эки оогош кыптар. Бир јанында почта, экинчи јанында совхозтыҥ конторазы болгон бош эки кып. Бу кыптар бош учун, кышкыда мында от салылбай јат. Оноҥ улам Настяныҥ иштеп турган кыптарында кышкыда сӱреен соок. Суу јок. Сууны санитары Байсура Аяшева Кадын суудаҥ экелип јат. Медпункттыҥ эжиги јазап јабылбас. Керектӱ мебель јок. Темдектезе, гинекологиялык кресло эски, шалтырап калган. Келиндерди анда эмдеерге де коркымчылу. Сооткыш ла ӱч оогош отургыштар јаҥы. Керектӱ ӧскӧ, јаҥы не де јок. Jе ондый да болзо, иштеер, оору улусты кӧрӧр кыптар ару болзын деп, санитар келин чырмайып иштеп ле јат.

Jурттыҥ улузы јакшы иштӱ, турумкай, уур-кӱчтердеҥ јана баспас медишчи чӧкӧп, мынаҥ јӱре берер деп, чочып, јалтанат. Настяны ийде-кӱчин салып, ижин иштезин ле деп, јурттардыҥ эл-јоны сурап ла јат.

Бу чочыдулу айалганы аймактыҥ да, таланыҥ да јаандары билер. Келип кӧргӧндӧри болужарыс, эп-арганы табарыс деп сӧстӧрин берип, баргылайт. Jе берген сӧс ол ло бойы куру сӧс болуп артат…

Настя ижинде артып, иштеер ле деп иженедис. Ыраак јурттардыҥ эл-јонына, бала-барказына эмчи, медпункт јогынаҥ кӱчке келижер ине. Айса болзо, јуук ӧйдӧ бисте де јаҥы, јараш, ончо керектӱ јазалдарла јепселген ФАП болор, Настяга јадар тура табылар деп иженедис. Бистиҥ, эки јурттыҥ эл-јоныныҥ, ижемјизи Настя ине. Улустыҥ су-кадыгына ајару, болуш бастыра јанынаҥ јетирилер учурлу деп, ороонныҥ Президенти Владимир Путин јарт айдып салган ине.

Н. САЙЛАНКИНА,
Тӱҥӱр јурттаҥ

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина