Алтайдын Чолмоны

Амыралтаныҥ кийнинде эрчимдӱ иш

26.09.2018

Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ депутаттары јайгы каникулдардыҥ кийнинде  ээчийги  37-чи сессиязын ӧткӱрдилер. Оныҥ ижин АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ председатели Владимир Тюлентин башкарып ӧткӱрди. Сессияныҥ ижинде АР-дыҥ башкарузыныҥ  турчылары, тап-эрик корыыр федерал службалардыҥ чыгартулу улузы, аймактардыҥ јаандары ла депутаттар Советтериниҥ председательдери ле јондык биригӱлердиҥ чыгартулу улузы туруштылар 

Сессияда јонјӱрӱмдик учурлу сурактар шӱӱжилип јарадылды, ол тоодо   АР-дыҥ «Алтай Республикада јербойында башкарынарыныҥ органдары јонјӱрӱмдик наймныҥ јӧптӧжӱлериле берилип турган јадар јер керексип турган эл-јонды чотко аларыныҥ, берилген тураныҥ текши кемин чокымдаарыныҥ ээжизи керегинде» јасагы болды. АР-дыҥ тергеелик ӧзӱм аайынча министри Николай Кондратьевтиҥ јартаганыла, јербойында башкарынарыныҥ органдары јонјӱрӱмдик наймныҥ јӧптӧжӱлериле берилип турган јадар јер керексип турган эл-јонды чотко аларында, берилген тураныҥ текши кемин чокымдаарында бирлик ээжи тургузылган болуп јат. Онойдо ок гражданинди јонјӱрӱмдик наймла берилип турган јадар јердиҥ чодынаҥ чыгарары, чотко аларында кандый документтер керектӱзи  ле ӧскӧ дӧ керектер чокымдалат.

База бир јарадылган јонјӱрӱмдик учурлу суракла  АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ јонјӱрӱмдик корулаш ла эл-јонныҥ су-кадыгын корулаары аайынча комитединиҥ председатели Наталья Никитенко јетирӱ этти. АР-дыҥ «Алтай Республиканыҥ бир кезик јасакчы акттарына кубулталар кийдирери керегинде» јасагыныҥ  ӱлекерин «Единая Россия» партияныҥ парламенттеги  депутаттарыныҥ группазы тургускан. Ондо 60 јашка јеткен эр улустыҥ ла 55 јашка јеткен ӱй улустыҥ тергеелик јеҥилтелерин ле ай сайынгы тӧлӧмирлерин ороондо пенсияныҥ системазын кубултарына кӧчӧр  ӧйдӧ артырары   керегинде айдылат.  Јасактыҥ бу ӱлекери президенттиҥ пенсияныҥ кубулталары јанынаҥ 2018 јылдыҥ куран айыныҥ 29-чы кӱнинде эткен шӱӱлтелерин бӱдӱрерине ууламјылалган.

Депутаттар АР-дыҥ «Алтай Республикада производствоныҥ ла тузаланганыныҥ таштанчылары керегинде» јасагына кубулталар кийдирери керегинде јасагын јараттылар.  Тергеелик ӧзӱмниҥ министри Николай Кондратьевтиҥ јетирӱзиле, бу јасакла эдилип јаткан кубулталарла болзо,  АР-дыҥ башкарузынаҥ коммунальный кату таштанчыларды башка јуур ишти тӧзӧӧр чыдузы айрылып јат.  Ондый таштанчылдарды јуур ишти ӧткӱрерине саду-торгтор ӧткӱрериниҥ ээжилери, инвестициялардыҥ ла производственный программалар тургузылат.

АР-дыҥ «Алтай Республикада туризм керегинде» јасагына кубулталар кийдирери керегинде јасактыҥ ӱлекериле АР-дыҥ экономиканыҥ ӧзӱми ле туризм аайынча министри Светлана Буйдышева таныштырды.    2008 јылдыҥ јаҥар айында јарадылган јасакка эдилген кубулталарла болзо,      конор туралар ла ӧскӧ дӧ јадар јерлер, туулык трассалар, пляжтар кирип турган турист объекттердиҥ квалификациязын бӱдӱрип турган организациялардыҥ аккредитациязын ӧткӱрер чыдузын республикан башкару јылыйтат.   Јасакта аккредитациялу организациялар турист индустрияныҥ объекттериниҥ квалификациязын ӧткӱрерин пландаганы керегинде республикан башкаруныҥ чыдулалган кижизине јетирӱ эдериниҥ ээжизи тургузылат.  Онойдо ок республикан башкаруныҥ туристтердиҥ балдар туружып турган группаларыныҥ турист маршруттарыныҥ тооломын тургузар ла јарадар чыдулары тургузылат ла оны Интернетте башкаруныҥ чыдулалган кижизиниҥ сайтында тургузары јарадылат.

Сессияда онойдо ок АР-дыҥ Талдаачы комиссиязыныҥ шӱӱжӱге чыгарган тӧрт јасагы, талдаштар керегинде федерал јасактарда кубулталарла колбой, база кубулган.   Ресизбиркомныҥ председатели Дмитрий Степанов «Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ, Алтай Республиканыҥ председателиниҥ талдаштары керегинде» јасакка, «Алтай Республиканыҥ депутатарыныҥ талдаштары керегинде» јасакка, «Алтай Республикада муниципал талдаштар керегинде» јасакка ла «Алтай Республикада талдаачы комиссиялар керегинде» јасакка кубулталар кийдирери керегинде јасактардыҥ ӱлекерлериле таныштырды ла депутаттар олорды јарадып койдылар.   Ол тоодо муниципал талдаштар керегинде јасакка эдилген кубулталарла болзо, Госдумада, тергеениҥ јасакчы органында, муниципал тӧзӧлмӧниҥ  депутаттар Совединде депутаттыҥ мандадын ӱлежерине јарадылган политический партияларга участковый комиссияларда бойыныҥ чыгартулу кижизин отургузар тап-эригин бӱдӱрер арга берилет. Бастыра тӧрт јасакла РФ-тыҥ Јондык палатазына ла АР-дыҥ Јондык палатазына јербойында башкарынарыныҥ органдарына талдаштар ӧткӱрер талдаачы комиссияларда наблюдательдерин тургузар тап-эрик берилет.

АР-дыҥ акча-манат аайынча министри Ольга Завьялова АР-дыҥ «Алтай Республиканыҥ бюджедине федерал бюджеттеҥ текши тузаланар јолдорды (автомобильдердиҥ федерал учурлу  јолдорынаҥ башка) тударына, јаҥыртарына, капитальный ремонттоорына бюджет кредиттер берери керегинде јӧптӧжӱлерге ӱзеери јӧптӧжӱлер јарадары керегинде» јасактыҥ ӱлекериле таныштырды.  Депутаттар бу ӱлекерди јарадып койдылар.

Депутаттар АР-дыҥ «Алтай Республикада бюджет аайынча иш керегинде» јасагына кубулталар эдери керегинде јасакты јараттылар. АР-дыҥ акча-манат аайынча министри Ольга Завьялованыҥ темдектегениле, кубулталарла бу јасакта Алтай Республиканыҥ  Медицинада кыйалтазы јоктоҥ страховать эдериниҥ тергеелик фондыныҥ бюджеди керегинде јасактыҥ ӱлекерин тургузарыныҥ ла кийдирериниҥ, онойдо ок оны АР-дыҥ Эл Курултайында шӱӱжериниҥ ле јӧптӧӧриниҥ ээжизи чокымдалат.

Сессияда ӧскӧ дӧ кӧп сурактар кӧрӱлип, бир канча јасактар јарадылган кийнинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ эки ордынчызы јажытту ӱнберишле  тудулды. Алтай Республиканыҥ председателиниҥ ижин бӱдӱреечи Наталья Екеева депутаттарды Алтай Республиканыҥ председателиниҥ ордынчыларыныҥ јамызына кандидаттар  Игорь Коршуновло, Григорий Пильтинле таныштырды. Јажытту ӱнбериштиҥ турулталарыла, сессия Алтай Республиканыҥ башчызы, Алтай Республиканыҥ председатели Александр Бердниковко Алтай Республиканыҥ председателиниҥ ордынчыларына Игорь Коршуновты (24 ӱн алган), Григорий Пильтинди (30 ӱн алган) тудар јӧбин берди.

Н. Бельчекова