Месяц: Октябрь 2018

Ас та болзобыс, танылу, саракай таҥма маанылу

Бистиҥ республиканыҥ калганчы одус јылга тӱӱкизин кайра ајарып кӧрзӧбис, алтай сӧӧктӧрдиҥ курултай-туштажуларын ӧткӱрериниҥ эҥ ле эрчимдӱ ӧйи 1990-чы јылдарга ла 2000 јылдардыҥ бажына келижет. Эске алынзабыс, ол ӧйлӧрдӧ кажы ла «бойын тоогон» сӧӧк курултайын ӧткӱрип, јайзаҥ-башчыларын кӧстӧгӧн. Калганчы ӧйдӧ бу кыймыгу токынай берген деп айдарга јараар. Оныҥ да учун бу ла кӱндерде кӧӧжӧ укту эл-јон

30 октября 2018

Кожоҥго кирген Манжероктыҥ тӱӱкизинеҥ

Манжерок-Манјӱрек Майма аймактыҥ јеринде Кадынныҥ јаказында Майма јурттаҥ 34 километр кирезинде ле Чуйдыҥ јолыныҥ 470 километринде турат. Јурттыҥ ады ман (чеден) ла јӱрек деген эки сӧстӧҥ бӱткен. Јурттыҥ ады турган јери јӱрекке тӱҥей ле эбире тууларга курчатканы учун онойдо адалганы керегинде јетирӱлерде айдылат. Јурттыҥ бойын 19-чы чактыҥ ортозында кӧчкӱн јокту улус тӧзӧгӧн. Манжерок 1875 јыл

30 октября 2018

Тилин билбес бала карам…

Ӱредӱчилердиҥ билгирин бийиктедер ле такып ӱредӱ берер институтта ӱлӱрген айдыҥ 18-чи кӱнинде алтай тилди ӱредериниҥ сурактары аайынча ӱредӱчилерле, ада-энелерле «Калыктыҥ эҥ јаан байлыгы оныҥ тӧрӧл тили» деп адалган кӱрее куучын ӧтти. Алтай тилдиҥ кӱнине учурлалган тизӱ кӧдӱриҥилер калада, аймактарда, јурттарда элбеде ӧткӱрилди. Темдектезе, Улаган аймакта алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчилериниҥ республикан байрамы, Кӧксуу-Оозы аймакта Алтай

30 октября 2018

Jаан jӱрӱмге jол баштаган…

Ӱлӱрген айдыҥ 20-чи кӱнинде Оҥдой аймактыҥ Јодро јуртыныҥ Культура байзыҥында баштамы школдыҥ 60 јылдыгына учурлалган јаан байрам ӧтти.

30 октября 2018

Узак ӧйгӧ jалбышталып кӱйер

Комсомолдыҥ баштапкы ячейказы «Кызыл Чолмон» колхозто ӧткӧн чактыҥ 20-чи јылдарында тӧзӧлгӧн. Организацияныҥ иштеп баштаган чокым ӧйин јартап болбодым. Архивте ол јылдардыҥ документтери артпаган. Ячейка, байла, Ортолык јуртта јурхозартель ле школ ачылган кийнинде тӧзӧлгӧн. Архивтиҥ документтериле, 1930 јылдыҥ чаган айынаҥ ала кӱӱк айга јетире комсомолго он бир кижи алылган. Олордыҥ тоозында Бауба Нетешев, Иван Турлунов, Куран

30 октября 2018

Jажыттар ла булгактар эмди де кӧп…

1937 јылдыҥ ӱлӱрген айыныҥ 4-чи кӱнинде НКВД-ыныҥ Кӱнбадыш-Сибирь край аайынча башкартузыныҥ «тройказы» Г. И. Чорос-Гуркинди, Н. Ф. Меджит-Ивановты, И. С. Алагызовты, С. С. Сафроновты, П. С. Хабаровты, М. А. Борисов-Кочубеевти адып ӧлтӱрер деп јаргылаган. Јаргыныҥ јӧбин бӱдӱрген ӧй ӱлӱрген айдыҥ 11-чи кӱни деп чотолот. Адалган улусты кайда ӧлтӱргени, олордыҥ мӧҥкӱ сӧӧги кайда јуулганы керегинде јетирӱлер

30 октября 2018

Ӧйлӧ ченелген чыҥдый

Шабалин аймакта Чаргыдагы сарјусырзавод тергеебистиҥ озочыл иштӱ предприятиелериниҥ тоозында адалып, «Туулу Алтай» деген товарный темдекти тузаланар тап-эрик алган. Туулу Алтайдыҥ мындый товарный темдегин тузаланар тап-эрик кӱскиде тергеениҥ сегис предприятиезине берилген болгон, олордыҥ тоозында – Чаргыдагы сарјусырзавод. Бу товарный темдек предприятиениҥ иштеп алып турган продукциязыныҥ чыҥдыйы бастыра норма-стандарттарга келижип турганын керелейт. Чынынча айтса, Чаргыдагы бу предприятиениҥ

30 октября 2018

«Тракторлу биатлон» – Бичиктӱ-Боомдо

Каракол ӧзӧктиҥ калыҥ јурттарыныҥ бирӱзи Бичиктӱ-Боомдо амыр-энчӱ јуртап јаткан эл-јон ачык-јарык, омок-седеҥ, кокырчы-ойынзак. Иштеп те билер, амырап та билер албаты. Бу јуртта аркага батпас мал-аш, айылга толо бала-барка азырап јаткан иштеҥкей билелер кӧп. Азый колхоз-совхоз ооктолып, кере-јара алдынаҥ барарда да, Бичиктӱ-Боомныҥ јаш ӱйези ада-энезиниҥ, јаандарыныҥ јолын јолдоп, мал-ажын ӱспей ӧскӱрген.

30 октября 2018

Ижи jилбилӱ ле керектӱ

Почтаныҥ эл-јонго эдип турган ижи алдынаҥ бери керектӱ ле учурлу болуп келген. Бӱгӱн бис «Почта России» ФГУП-тыҥ филиалы – федерал почта колбуныҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ директоры Вера МИХАЙЛОВАЛА ӧткӱрген эрмек-куучынысты јарлайдыс.

30 октября 2018

«Россияныҥ улу аттары»

Акция Россияныҥ федерал аэропортторына улу јерлештердиҥ аттарын адаарына учурлалган. Конкурста ороонныҥ телекейлик учурлу 45 аэропорты, ол тоодо Горно-Алтайсктыҥ аэропорты туружат.

30 октября 2018

1 2 3 4 5 6 7 8 …

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир