День: 27.11.2018

Кӱндӱлӱ jерлештер!

Тургуза ӧйдӧ ороонныҥ 47 аэропортына, ол тоодо бистиҥ тергеениҥ аэропортына Россияныҥ улу улузыныҥ аттарын адаар иш кидим ӧдӧт. Ӱлкердиҥ сайтында ӱнбериштиҥ ээжилери берилген. Ол тоодо адыла адаарга турган кижиниҥ ады-јолы аэропортту калала эмезе тергееле тӱӱкилик колбулу болор учурлу. Горно-Алтайскта Григорий Чорос-Гуркинниҥ, Николай Рерихтиҥ ле Илья Шуклинниҥ аттары адалары учун ӱнбериштер ӧдӱп јат. Илья Шуклин Ада-Тӧрӧл

27 ноября 2018

Сӧӧк болзо — ӱйезин, сӧс болзо, учурын билзин

Албатыныҥ аш-курсагы кумран-јебрен ӧйлӧрдӧҥ ала байлу, ару ла ток болгон деп айдарга јараар. Албаты азыраган малыныҥ да, аҥ-куштыҥ да сӧӧк-тайагына, эди-јуузына чебер болгон. Ак сӱттеҥ белетеген курсак-тамагын да алза, таҥынаҥ бӱткӱл ӱредӱ ине. Алтай кижи ар-бӱткенниҥ балазы болордо, јӱрген јӱрӱми, иштеген ижи, ичкен-јиген курсак-тамагы ар-бӱткенле колбулу деп айдарга јараар. Бичимелимде албаты аш-курсакла колбой айтканын, байланганын

27 ноября 2018

Эрмитажта, эл музейде – Пазырыктыҥ кебизи

А. В. Анохинниҥ адыла адалган эл музейде кӱчӱрген айдыҥ 22-чи кӱнинде «Алтай Республикада јуртап јаткан калыктардыҥ кеелеер ле узанар албаты устарыныҥ ичкери ӧзӱми» деген билим-практикалык конференциязы ла пазырык культураныҥ орныктырылган кийис кебизиниҥ таныштырузы ӧтти. Албаты устарыныҥ јайаандык ижиниҥ ичкери ӧзӱмине, бӱгӱнги айалгазына ла аргаларына учурлалган конференция «Кӧчкӱндердиҥ энчи-байлыгы» деген ӱлекер аайынча ӧткӧн. Шак бу ӱлекер

27 ноября 2018

Ыраактаҥ ийген эзен

Эмиктиҥ бир учында – Таймыр таланыҥ Дудинка калазында јадып, анда иштеп јӱрген алтай улустыҥ јерлежӱзиниҥ бажында турган Карчага ЕЛЕКОВ. Колбу табып, Алтайынаҥ ыраактагы улусла куучындажар, олор неле «тынып» турганын угар амаду болгон. Карчага Иванович Елеков бойы Шабалин аймактыҥ Шыргайты јуртынаҥ. Ол эш-нӧкӧри Радмила Александровнала кожо эки балазын алганча, тӱндӱк Таймыр таланыҥ Дудинка калазы јаар 2014

27 ноября 2018

«РОБОКИТ» — кайкамчылу телекей

Балдардыҥ ӱзеери ӱредӱзиниҥ республикан тӧс јеринде кӱчӱрген айдыҥ 16-чы кӱнинде информатиканыҥ «РОБОКИТ» деген талалык билим-практикалык конференция ӧтти. Конференцияда республиканыҥ ӱредӱлик организацияларыныҥ, ӱзеери ӱредӱликтиҥ, орто профессионал ӱредӱниҥ, бийик ӱредӱниҥ ӱренчиктери, ӱренеечилери ле ӱредӱчилери эрчимдӱ туруштылар. Туружаачылардыҥ текши тоозы тӧртӧннӧҥ ажыра болды. Јаҥжыкканы аайынча јылдыҥ ла ӧткӱрилип турган конференцияныҥ амадузы — таланыҥ ӱренчиктерин, ӱренеечилерин ле ӱредӱчилерин информатика,

27 ноября 2018

Тӧртинчи jаҥныҥ биригӱзине — бир чак

Бу јууктарда Россиядагы Журналисттер биригӱзи (СЖР) јӱсјылдыгын темдектеди. Ого учурлай ороонныҥ тӧс калазында канча-канча керек-јарактар ӧткӱрилди. Юбилейлик кӧдӱриҥиге телкем орооныстыҥ бастыра толыктарынаҥ журналисттер ле тоомјылу улус кычырылган. 1,5 муҥнаҥ кӧп јуулгандардыҥ ортозында тергеебистиҥ адынаҥ Јондык палатаныҥ турчызы, Россиядагы Журналисттер биригӱзиниҥ АР-дагы бӧлӱгиниҥ јааны Б. Алушкин, «Алтайдыҥ Чолмоны», «Звезда Алтая» республикан газеттердиҥ баш редакторлоры А. Кыйгасова

27 ноября 2018

Jайрадылбай иштеер амадулу

Кан-Оозы аймакта јаан ла озочыл јуртээлемдик ӧмӧликтердиҥ бирӱзи — «Јабаган» СПК. Анда уй кабыраачылардыҥ бригадири болуп мундус сӧӧктӱ Александр Тайтаков иштейт. Ол бу ишке 1989 јылда келген. «Јабаган» СПК уйларын бӱгӱн тӧрт башка турлуда тудат. Ӱчӱзинде јӱс уйдаҥ болзо, тӧртинчи турлуда јӱс бежен уй. Александр Бербешевич шак ла ол турлуда иштейт. Оныҥ айтканыла болзо, азыралды

27 ноября 2018

«Иш кижини кӧдӱрер…»

Тергеебистиҥ эҥ јаан јуртээлемдик ӧмӧликтериниҥ бирӱзи «Меркит» деп каруузы кирелӱ ӧмӧлик болор. Анда кӧп тоолу улус иштейт. «Меркит» те, оныҥ ишчилери де республикан кеминде ӧдӱп турган мӧрӧйлӧрдиҥ јеҥӱчилдериниҥ тоозына јаантайын кирет. Быјыл бу ӧмӧликтеҥ јакшы ижи учун Алтай Республиканыҥ јурт ээлем министерствозыныҥ тӧшкӧ тагар «Алтай Республиканыҥ АПК-зыныҥ профессиязы аайынча эҥ артык» деген темдекле, анайда ок

27 ноября 2018

«Тӧс иштер крестьян ээлемдерге келижет…»

Алтай Республика аграрный тергее деп јаантайын айдылат. Мында алдынаҥ бери мал ӧскӱрип келген эл-јон јуртайт. Республикабыстыҥ кажы ла аймагы иштеҥкей улузыла, озочыл ээлемдериле бай. Бӱгӱнги бистиҥ эрмек-куучын Кан-Оозы аймак керегинде ӧдӧр. Андагы јурт ээлемниҥ бӧлӱгиниҥ айалгазы керегинде биске «Кан-Оозы аймак» муниципал тӧзӧлмӧниҥ администрациязыныҥ јааныныҥ аграрный политика аайынча ордынчызыныҥ ижин бӱдӱреечи Артур КАРАНДАШЕВ куучындап берген.

27 ноября 2018

Jаргы ижинде – албатыныҥ чыгартулу улузы

Присяжный заседатель – не улус, чыдулары ла молјулары кандый, олорды канайда тудуп јат? Бу керегинде Алтай Республиканыҥ Ӱстиги јаргызыныҥ јаргычызы Е. Табакаев куучындайт. – Евгений Александрович, присяжный заседатель болуп кандый улус тудулар аргалу? – РФ-тыҥ граждандарыныҥ јаргыда албатыныҥ чыгартулу кижизи – присяжный заседатель болуп туружар тап-эриги јасакла быжулалган. Кандый улус присяжный заседатель болор аргазы јок,

27 ноября 2018

1 2

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир