День: 11.12.2018

Укту-тӧстӱ педагогтор

Јуукта Чамал аймактыҥ Ӱзнези јуртында орто ӱредӱлӱ школдыҥ 120 јылдыгыла колбой, ого Тозыяковтордыҥ билезиниҥ ады адалган. Укту-тӧстӱ педагогтор Тозыяковтор Ӱзнезидеги школдыҥ ла тергеениҥ ӱредӱлигиниҥ ӧзӱмине јаан камаанын јетирген. Тозыяковтордыҥ угы-тӧзиниҥ тӧрт ӱйе улузы ӱредӱчилер. Педагог болуп иштеген текши ӧйи 450 јылды ажып јат. Бу ӧйдиҥ бастыразын ла олор Ӱзнезиниҥ школында иштеген деп айдар арга јок.

11 декабря 2018

Кабай болгон Алтайысла киндигис ӱргӱлjикке…

Павел Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда јаҥар айдыҥ 2-чи кӱнинде јарлу бичиичи Чингиз Айтматовтыҥ «И дольше века длится день» деген романынаҥ алынган Манкурт керегинде туујызы ла јебрен тӱрктердиҥ поэзиязы аайынча Калмык Республиканыҥ санаттарыныҥ нерелӱ ишчизи Баатр Колаев тургускан «Кабай» деп ойын-кӧргӱзӱниҥ эҥ баштапкы кӧргӱзӱзи ӧтти. Байлык ченемелдӱ режиссер кыска ӧйдиҥ туркунына оогош кӧрӧӧчилерге режиссер Ногон

11 декабря 2018

Алтай аш-курсактыҥ байы

Алтай албаты азыраган мал-ажынаҥ јӱзӱн-јӱӱр аш-курсак јазайт. Сӱттеҥ чеген, аарчы, курут, быштак, эјегей, творог, сарју, ӧрӧмӧ, тунук, кӧӧрчӧк эдет. Сӱт онойдо ок јаан тузалу, байлу эм болуп, кижиниҥ ӧзӧк-буурын јымжадат. Кажы ла јаш тынду сӱтле азыранат. Малдаҥ сааган сӱттиҥ кымызы база јаан эм-тус болот. Улус кымысты ичип, кӧп оорулардаҥ эмденет. Кижи сӱтле эмденип јат, кайнадала,

11 декабря 2018

Бичик-билик бистиҥ байлыгыс

Туй ла 95 jыл мынаҥ кайра, 1923 jылдыҥ кÿчÿрген айыныҥ баштапкы кÿндеринде, алтай калык-jонныҥ кÿÿнзегениле Улалуда кöчÿреечи камыс тöзöлип, РКП (б)-ныҥ уезд тöзöмöл бюрозы ла уезд ревкомы jöп jарадып, jербойыныҥ литературазын алтай тилле ак-jарыкка кепке базып чыгарарына баштапкы алтам эткен. Шак анайып бичиктер чыгарары jанынаҥ jаан иштер башталып, ол ло jыл jаҥар (декабрь) айдыҥ 8-чи

11 декабря 2018

Jаҥыс ла ичкери…

Јаҥар айдыҥ 7-чи кӱнинде «Звезда Алтая» республикан газеттиҥ редакциязында кенектердиҥ онкӱндӱгине учурлай туштажу ӧткӧн. Анда республикан СМИ-лердиҥ журналисттериле эки эпши — Анна Юрьевна КАЗАНЦЕВА ла Елена Васильевна КАЗАНЦЕВА тушташкан. Бу улус кенек балдар чыдадат. Јӱрӱминде мындый јаан ченелтелер ӧдӱп јаткан бу эки келин бастыра арга-кӱчин балдарыныҥ јӱрӱминиҥ чыҥдыйын эмеш те болзо бийиктедерге берет. Олор кандый

11 декабря 2018

«Балдар учун ӧмӧ-jӧмӧ»

Алтай Республикада кенек балдарды иштеер профессиязын талдап аларына эртеледе белетеер иштиҥ ченемели кӱчӱрген айдыҥ 7-чи кӱнинде Горно-Алтайскта ӧткӧн тергеелер ортодогы конференцияда шӱӱжилген. Ондо тергеебистиҥ бӱдӱреечи ле јасакчы јаҥдарыныҥ, јонјӱрӱмдик ле ӱредӱлик учреждениелериниҥ, јербойында бойы башкарынып јадар јаҥдардыҥ, коммерциялык эмес биригӱлердиҥ ле аргачылыктыҥ чыгартулу улузы, анайда ок Алтайский крайдыҥ ла Новосибирский областьтыҥ кенек балдарла иштеген тӧзӧлмӧлӧриниҥ

11 декабря 2018

Федерал бюджет кирелтезиле де, чыгымыла да толо jеткилделген

Россия Федерацияныҥ Государственный Думазы кӱчӱрген айдыҥ 21-чи кӱнинде 2019-2021 јылдардыҥ федерал бюджедин јӧптӧгӧн. Газедистиҥ бӱгӱнги айылчызы — Госдуманыҥ депутады Родион БУКАЧАКОВ. —Родион Борисович, 2019-2021 јылдардыҥ бюджеди ӱчинчи калганчы кычырышла јӧптӧлди, бюджеттиҥ баштапкы кычырыжы аайынча Слер лапту куучындаган эдигер, эмди бюджет толо јӧптӧлӧрдӧ, нени айдарыгар? —Баштап ла айдарга турганым — ӱчјылдык бюджеттиҥ бастыра кӧргӱзӱлериниҥ акча-манаттарыныҥ кеми,

11 декабря 2018

Jеткерди болдыртпас амадула

Јеткерлӱ айалгалардыҥ каршузын јоголторы ла олорды болдыртпазы аайынча государстволык системаныҥ Алтай Республикадагы тергеелик бӧлӱгиниҥ 2018 јылдагы ижиниҥ турулталары ла келер 2019 јылга темдектелген иштер шӱӱжилген јуунда АР-дыҥ башчызы Александр Бердников турушкан. Јуунныҥ ижинде АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызы Роберт Пальталлер, Россияныҥ МЧС-ыныҥ Алтай Республика аайынча тӧс башкартузыныҥ јааны Андрей Бурлаков, баш федерал инспектор Дмитрий Колозин,

11 декабря 2018

Албатыныҥ Конституциязы

—Владимир Николаевич, бистиҥ ороонныҥ Конституциязы керегинде текшилей нени айдарыгар? —Кыскарта айтса, мен оны «албатылык» деп айдар эдим. Онызын бу документтиҥ кажы ла сӧзи кӧдӱриҥилӱ, тереҥ учурлу болгоны керелейт. Ороонныҥ Тӧс документиниҥ башталганында ла бичилген баштапкы ла эрмектиҥ учурын кӧрзӧӧр: «Бис, Россия Федерацияныҥ кӧп укту албатызы…». Анайда ок бистиҥ ороонныҥ тӱӱкизинде бу Конституция баштапкы ла катап

11 декабря 2018

Дмитрий Медведевтиҥ тӧс каруулары

Россияныҥ башкарузыныҥ председатели Дмитрий МЕДВЕДЕВ чике эфирде јылдыҥ турулталары аайынча интервьюда российский телеканалдардыҥ (Первый канал, Россия 1, НТВ, РВК, Томское время) журналисттериниҥ сурактарына каруулар берген. Jонjӱрӱмдик программаларга ла модернизацияга 23 трлн салковой керек Башкару акча-манат алар аргаларды билгир аайлаштырганыныҥ шылтузында ороонныҥ мынаҥ арыгы ӧзӱмине акча-манат табылган. Президенттиҥ кӱӱк айдагы јарлыгын бӱдӱрерге 8 трлн салковой керек,

11 декабря 2018

1 2

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир