Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Коррупцияга удура кожо

25.12.2018

Горно-Алтайскта «Коррупцияга удура кожо» деген конкурс ӧткӧн. Бу кӱндерде оныҥ јеҥӱчилдерине кайралдар табыштырылган.

Бу конкурсты ӱредӱниҥ ле билимниҥ министерствозы Алтай Республиканыҥ башчызы Александр Бердниковтыҥ берген јакылтазыла  2017 јылдаҥ бери ӧткӱрет. Ол Коррупцияла тартыжарыныҥ телекейлик кӱнине учурлай ӧдӧт. Конкурстыҥ јеҥӱчилдерин Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ ла башкарузыныҥ Бирлик аппарадыныҥ јааныныҥ ордынчызы Дмитрий Климов уткып, олорго јаан учурлу керекте туружып турганы учун быйанын айткан. «Слер коррупцияла тартыжар кыймыгуны јӧмӧп, текши керекке билдирлӱ јӧмӧлтӧ эдип јадыгар. Слердиҥ ичкери кӧрӱмдӱ турумкай кӱӱн-табыгардаҥ бис кандый общество тӧзӧп аларыс база камаанду» — деп, ол темдектеген.

Конкурстыҥ туружаачылары коррупцияга удура тартыжу јонјӱрӱмдик рекламада (кӧрӱроликтер ле кӧрӱклиптер), јарлар кепке базылган јуруктарлу листовкаларда, ӱлгерлерде, эсселерде, басняларда ла сочинениелерде деген номинацияларда маргышкандар.

Анайып, мӧрӧйдиҥ турулталарыла «Сӧслӧ айдар јайаандык» деген номинацияда баштапкы јерди Горно-Алтайсктагы 8-чи таҥмалу школдыҥ ӱренчиги Егор Перфильев, экинчи јерди Турачак аймакта Иогачтагы школдыҥ ӱренчиги Анастасия Фурсова, ӱчинчи јерди Горно-Алтайсктагы 3-чи таҥмалу школдыҥ ӱренчиги Мария Швецова алгандар. «Листовка» деген номинацияда Кош-Агаш аймакта Кӧкӧрӱдеги школдыҥ ӱренчиги Айдынай Уванчикова, Турачак аймакта Дмитриевкадагы школдыҥ ӱренчиги Дмитрий Бовкун ла Кош-Агаш аймакта Белтирдеги школдыҥ ӱренчиги Темучин Якояков јеҥгендер. «Видеоролик» деген номинацияда Горно-Алтайсктагы кадеттердиҥ 4-чи таҥмалу школыныҥ ӱренчиги Анастасия Юркевичке, республикан классический лицейдиҥ ӱренчиктери Екатерина Чиндашевага ла Дарья Глотовага једижер балдар табылбаган.

Конкурстыҥ бастыра туружаачыларына дипломдор табыштырылган. Јеҥӱчилдер дезе баалу сыйларла кайралдаткандар.

 

Иш ӧмӧ-jӧмӧ ӧдӧт

Јаҥар айдыҥ он тӧртинчи кӱнинде Алтай Республиканыҥ башкарузында коррупцияга удура тартыжар суракка учурлалган јуун-семинар ӧткӧн. Оныҥ ижинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызы, Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ ла башкарузыныҥ Бирлик аппарадыныҥ башкараачызы Анатолий Донской, тергеениҥ прокуроры  Николай Мылицын ла Россия Федерацияныҥ юстиция аайынча министерствозыныҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ јааны Наталья Веретенникова турушкандар.

Јуун-семинарда анайда ок республиканыҥ јаҥ корулаар органдарыныҥ чыгартулу улузы, государственный органдардыҥ башкараачыларыныҥ ла муниципал тӧзӧлмӧлӧрдиҥ јаандарыныҥ коррупцияла тартыжар сурактарла иштеп турган ордынчылары, тергеениҥ элбек јетирӱлер эдер эп-аргаларыла колбулар тудуп турган специалисттер турушкандар. Олор бу јуунды Коррупцияла тартыжарыныҥ телекейлик кӱнине учурлай ӧткӱргендер.

Алтай Республиканыҥ башчызы коррупцияла тартыжар ишти бойыныҥ јарлыгыла тергеениҥ башчызында ла башкаруда  коррупцияла, ӧскӧ дӧ јаҥбузуштарла тартыжары аайынча бӧлӱкке молјогон. Республиканыҥ государственный учреждениелеринде ле јербойында бойы башкарынып иштеп турган органдарында дезе коррупцияла тартыжары учун каруулу специалисттер кӧстӧлип тудулган. Башкару бу ууламјыда бастыра ведомстволорло колбу тудуп, тӧзӧмӧлдӱ иштеп јат деп айдар керек. Коррупцияла тартыжар керекте тап-эриктерди бӱдӱрерин јеткилдеери государственный учреждениелердиҥ ле јаҥ корулаар органдардыҥ кичеемелдӱ ижинеҥ кӧнӱ камаанду. Тергеениҥ башкарузы анайда ок республиканыҥ прокуратуразыла јуук колбуда иштейт. Јуук колбулар анайда ок Алтай Республиканыҥ юстиция башкартузы, ичбойындагы керектер аайынча министерствозы, јаҥныҥ ӧскӧ дӧ ведомстволоры ортодо тургузылган.

Россия Федерацияныҥ юстиция аайынча министерствозыныҥ тергеелик башкартузыныҥ јааны Наталья Веретенникованыҥ айтканыла, олордыҥ ведомствозыныҥ специалисттери 2018 јылда экспертизаны республиканыҥ 1067 тап-эриктик акттарына ла андый акттардыҥ 193 ӱлекерине эткендер. Бу иштиҥ тӧс учуры иште тузаланып турган окылу акт-документтерди јӧптӧлгӧн нормативтиҥ ээжилерине  келиштире кӧрӧри болуп јат. Тап-эриктик акттар јасактарга келишпей турза,  јамылу улус эл-јонныҥ ла государствоныҥ јилбӱлерине келишпес куурмакту керектер де эдердеҥ айабас деп айдар керек.

Јуун-семинарда оныҥ туружаачылары иштеги ченемелиле ӱлешкендер. Олор мындый туштажулардыҥ керектӱ болгонын темдектегендер. Јуунныҥ туружаачылары анайда ок коррупцияла тартыжар иште ведомстволор ортодогы колбуларды тыҥыдары јаан учурлу деген шӱӱлте эткендер.

П. КАБАР

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина