«Акту сӧс алкышту»

22.01.2019

Чаган айдыҥ 18-чи кӱнинде Печатьтыҥ кӱнине учурлалган кӧдӱриҥилӱ jуун Алтай Республиканыҥ эл театрында ӧтти.

Печатьтыҥ байрамы Россияныҥ тӱӱкизинде 1703 јылда кепке базылып чыккан «Ведомости» газеттиҥ баштапкы номериле колбулу. Ол ӧйдӧҥ бери кепке базылган сӧс ажыра jетирӱлер эткен эп-аргалардыҥ бӱдӱми кубулып солынган. Эмди Печатьтыҥ кӱнин бичик чыгармалар, газеттер, типографиялар, телекӧрӱлте, онойдо ок Интернеттиҥ эп-аргаларыла иштеп тургандар бойыныҥ профессионал байрамы деп ӧткӱрет.

Печатьтыҥ кӱнине учурлалган кӧдӱриҥилӱ jуунга Алтай Республиканыҥ текши jетирӱлер эдер эп-аргаларла иштеп турган улус, ол тоодо печать сӧслӧ иштеер тӧзӧлмӧлӧрдиҥ ишчилери, «Туулу Алтай» ГТРК-ныҥ, республикан ла аймак газеттердиҥ, электрон СМИ-лердиҥ журналисттери келген.

Јуулган улусты АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызы Григорий Пильтин республикан башкаруныҥ адынаҥ уткып, Печатьтыҥ кӱнине учурлалган кӧдӱриҥилӱ jуунды ачкан.

Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ, башкарузыныҥ председателиниҥ Jакааны аайынча, СМИ-деги jедимдӱ ижи ле профессионал бийик узы учун Алтай Республиканыҥ Кӱндӱлӱ грамотазы «Туулу Алтайдыҥ солундары» деп электрон СМИ-ниҥ баш редакторы Дмитрий Кобзевке, «Эл Алтай» ГТРК-ныҥ корреспонденти Лора Тайлуновага, «Оймонныҥ солундары» газеттиҥ баш редакторыныҥ ордынчызы Айна Танашевага табыштырылган. Быйанду самараларла «Улаганныҥ солундары» газеттиҥ каруулу качызы Дмитрий Акчин, Турачак аймактыҥ «Истоки плюс» газединиҥ корреспонденти Лариса Кандаракова, «Алтын Туу» бичик чыгартуныҥ редакторы Аруна Кудачина, АР-дыҥ јетирӱ политика аайынча башкартузыныҥ, АР-дыҥ башкарузыныҥ пресс-качызы Елена Прибытько, «Кан Чарас» газеттиҥ баш редакторы Маргарита Сапышева, Шабалин аймактыҥ «Сельская новь» газединиҥ корреспонденти Руслана Таханова, Оҥдой аймактыҥ «Ажуда» газединиҥ компьютерле операторы Виктор Темдеков, «Горно-Алтайсктыҥ солундары» газеттиҥ корреспонденти Айару Тохтонова, «Туулу Алтай» ГТРК-ныҥ программизи Евгений Ялатов кайралдаткан.

Иште бийик узы ла республиканыҥ тузазына jедимдӱ ижи учун Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ сыйын алгандардыҥ тоозында «Звезда Алтая» газеттиҥ корреспонденти Наталья Антюфьева, «Горно-Алтайсктагы типография» деген ООО-ныҥ переплетчиги Надежда Бабаева, «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ реклама бӧлӱгиниҥ менеджери Екатерина Испокова, «Горно-Алтайсктыҥ солундары» газеттиҥ журнализи Лариса Кыдыева, Майма аймактыҥ «Сельчанка» газединиҥ ӧмӧлиги, «Улаганныҥ солундары» газеттиҥ ӧмӧлиги, «Чемальский вестник» газеттиҥ журнализи Ксения Мещерякова, «Туулу Алтай» ГТРК-ныҥ ӧткӱреечизи Владимир Попошев, «Истоки плюс» газеттиҥ баш редакторы Виталий Тришин, «Туулу Алтай» ГТРК-ныҥ монтажеры Юрий Шандыбаев.

Печатьтыҥ кӱниле јуулган улусты АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ председателиниҥ ордынчызы Михаил Терехов уткыган. Бойыныҥ уткуулду сӧзинде ол журналисттердиҥ јеҥил эмес ижи керегинде айдып, Президент В. В. Путинниҥ сӧстӧрин эзеткен. Адакыда, парламентарий журналисттерге элбек темалар, јилбилӱ туштажулар ла солун керектер кӱӱнзеген, кайралдар табыштырган.

АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ Кӱндӱлӱ грамотазын «Сельчанка» газеттиҥ корреспонденти Вера Арляпова, «Горно-Алтайсктыҥ солундары» газеттиҥ секретари Ольга Денчик, «Звезда Алтая» газеттиҥ корректоры Ольга Дюкарева, «Чуйские зори» газеттиҥ баш редакторы Роман Молчоев ле корреспонденти Архалык Солтанов, «Туулу Алтай» ГТРК-ныҥ продюсери Светлана Мороз, корреспонденти Олеся Овсянкина ла производственно-технический бӧлӱктиҥ башкараачызы Адар Ялбаков, АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ пресс-качызы Нина Садалова алгандар. Јылдыҥ сайын республикан, калалык ла аймак газеттер ле журналисттер ортодо ӧткӱрилип турган конкурстыҥ «Эл Курултайдыҥ председателиниҥ таҥынаҥ сыйы» деп номинациязы аайынча Алтай Республиканыҥ jасакчы jаҥыныҥ ижин толо ло бастыраjандай кӧргӱскен ижи учун Быйанду самараларла «Звезда Алтая» газеттиҥ корреспонденти Михаил Говоров, «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ корреспонденти Светлана Кыдыева, «Туулу Алтай» ГТРК-ныҥ шеф-редакторы Сахаяна Мамаева ла телеоператоры Аржан Сарин кайралдаткан. Кӧп јылдардыҥ туркунына СМИ-деги ак-чек ижи ле бийик профессионал узы учун Эл Курултайдыҥ Быйанду самаралары Печатьтыҥ кӱниле колбой «Чойские вести» газеттиҥ ӧмӧлигине, «Горно-Алтайсктагы типография» деген ООО-ныҥ бухгалтер-кассири Алена Сюрюловага, «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ корреспонденти Кырчын Яшевке табыштырылган. «Алтай Республиканыҥ парламенти» деп кереес медальла АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ пресс-качызы Нина Витовцева кайралдаткан.

АР-дыҥ jасакчы jаҥынаҥ Федерация Совединде чыгартулу кижизи Татьяна Гигель јуулган улусты байрамла уткып, АР-да СМИ-лердиҥ учурлузын темдектеген. Ол РФ-тыҥ Федерация Совединиҥ председателиниҥ Быйанду сӧзин «Алтайдыҥ Чолмоны» ла «Сельчанка» газеттердиҥ баш редакторлоры Айсулу Кыйгасовага ла Ольга Скоковага јетирген.

Кӧдӱриҥилӱ jуунда федерал jаҥдардыҥ тергеедеги башкартуларыныҥ, Алтай Республиканыҥ министерстволорыныҥ ла ведомстволорыныҥ башкараачы ишчилери туружып, журналисттерди профессионал байрамыла уткып, кайралдарын табыштырган.

Республикан МВД-ныҥ јааныныҥ ордынчызы Светлана Ковшова уткуулду сӧзинде СМИ-лердиҥ албаты-јондо ӧткӱрилип турган ижи керегинде куучындаган. Анчада ла ол јурт јерлердеги газеттердиҥ кажы ла чыккан номеринде албатыга керектӱ јетирӱлер салылып турганын темдектеген. Узак ӧйдиҥ туркунына једимдӱ ижи учун МВД-ныҥ Быйанду сӧзи «Чемальский вестник» газеттиҥ ӧмӧлигине ле баш редакторы Алтай Кубашевке, «Кан Чарас» газеттиҥ ӧмӧлигине ле баш редакторы Маргарита Сапышевага айдылган.

МЧС-тыҥ «За пропаганду спасательного дела» деп кайралыла FM-продакшн медиа-группаныҥ јааны Мария Тадинаны ла «Туулу Алтай» ГТРК-ныҥ операторы Алексей Кудачинди кайралдаткан. Бу сыйларды МЧС-тыҥ башкараачызыныҥ ордынчызы Юрий Леонтьев табыштырган.

«Эл Алтай» ГТРК-ныҥ директоры Татьяна Кончева, «Звезда Алтая» газеттиҥ баш редакторы Алена Казанцева, «Уймонские вести» газеттиҥ баш редакторы Сергей Уханов, «Чуйские зори» газеттиҥ баш редакторы Роман Молчоев, «Планета-Сервис» медиа-группаныҥ ӧмӧлиги ФСБ-ныҥ АР-дагы погран башкартузыныҥ Быйанду самараларыла кайралдатты. Кайралдарды ФСБ-ныҥ АР-дагы погран башкартузыныҥ јааныныҥ ордынчызы Вячеслав Антипенко табыштырган.

АР-дагы УФСИН-ни башкартузынаҥ Александр Щеголев «Сельчанка» газеттиҥ журнализи Марина Бабайцеваны «На страже порядка» деп текшироссиялык конкурста эҥ артык ижиле баштапкы јер алганы учун дипломло, хрусталь ӱкӱле, экшн-камерала кайралдаган. Онойдо ок УФСИН-ниҥ ижин чындык кӧргӱскени учун Кӱндӱлӱ грамоталар Галина Мироновага ла Галина Ясаковага («Звезда Алтая»), Елена Шнейдерге ле Наталья Стрелецкаяга («Эл Алтай» ГТРК) табыштырылган.

Горно-Алтайск каланыҥ прокуроры Юрий Куханов СМИ-лерде прокуратураныҥ ижи-тожын кӧргӱзип, улустыҥ тап-эриктерин ла јилбӱзин корыыры аайынча ижи учун Быйанду самараларла Алексей Параевти («Эл Алтай» ГТРК), Инна Семенованы («Чемальский вестник»), Руслана Таханованы («Сельская новь») кайралдаган.

Роспотребшиҥжӱниҥ республикан башкар-тузыныҥ башкараачызыныҥ молјуларын удурумга бӱдӱреечи Людмила Борисова тергееде санитарно-эпидемиологический айалга кеминде болорын јеткилдеерине болужын јетиргени учун Виталий Тришинниҥ («Истоки плюс»), Вера Байлагасованыҥ ла Вячеслав Параевтиҥ («Вестник Горно-Алтайска») ижи-тожын Быйанду самараларла темдектеген.

Ӱредӱ ле билим аайынча министрдиҥ баштапкы ордынчызы Ольга Болтошева ӱредӱликтиҥ сурагын эҥ јакшы кӧргӱскен журналисттерди номинациялар аайынча кайралдады. «Республикан СМИ-де эҥ артык публикация» деп бӧлӱкте Галина Ясакова, «Аймак СМИ-де эҥ артык публикация» деп бӧлӱкте «Уймонские вести» газеттиҥ ӧмӧлиги, «Эҥ артык телематериал» деп бӧлӱкте Кристина Кудрявцева, «Эҥ артык радиоматериал» деп бӧлӱкте «Радио Маяктыҥ» таладагы бӧлӱгиниҥ ӧткӱреечизи Рустам Маулитов адалгандар.

АР-дыҥ иш, јонјӱрӱмдик ӧзӱм ле эл-јонды ишле јеткилдеери аайынча министриниҥ баштапкы ордынчызы Алексей Санаров Быйанду самараны эл-јондык айалганы чындык кӧргӱскени учун «Эл Алтай» ГТРК-ныҥ журналисттери Елена Шнейдерге ле Марина Кулеевага табыштырган.

АР-дыҥ су-кадыкты корыыры аайынча министерствозыныҥ Быйанду самаралары Наталья Котенконыҥ («Звезда Алтая»), Вера Арляпованыҥ («Сельчанка») бу ууламјыда ижин бийик баалаганын кереледи.

«Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ кӧп јылдардыҥ туркунына журналистикада иштеп келген журнализи Нина Бельчекованыҥ једимдӱ ижи-тожын Алтай Республиканыҥ экономикалык ӧзӱм ле туризм аайынча министерствозы Быйанду самарала темдектеген.

АР-дыҥ национальный политика ла эл-јонло колбулар аайынча комитединиҥ Кӱндӱлӱ грамотазыла «Чуйские зори» газеттиҥ корректоры Яна Саламова, физкультура ла спорт аайынча республикан комитеттиҥ Быйанду самараларыла корреспонденттер Галина Миронова, Татьяна Егорова, Айгуль Тайтова кайралдаткан.

Горно-Алтайск каланыҥ јааныныҥ ордынчызы Станислав Тюхтенев «Эл Алтай» ГТРК-ныҥ корреспонденти Дарья Куликовага ла оператор Андрей Приленскийге база Быйанду самаралар табыштырган.

Алтай Республиканыҥ Журналисттер биригӱзиниҥ jааны Борис Алушкин республика ичинде СМИ-лер кӧптӧп, ӧзӱмин бир де токтотпой, оноҥ артык болорына амадаганын, печатьтка салганына ӱзеери электрон бӱдӱмдер, радиоканалдар тӧзӧп, ӧйдиҥ некелтелеринеҥ артпай турганын темдектеди. Ол Россияныҥ Журналисттер биригӱзиниҥ «За заслуги перед профессиональным сообществом» деп кӱндӱлӱ темдегиле Дмитрий Кобзевти («Туулу Алтайдыҥ солундары» деп электрон СМИ), Дильда Нурсалиеваны ла Эмилчи Санинаны («Чуйские зори») кайралдаган.

«Сайлюгемский» национальный парктыҥ быйаны Любовь Ивашкинага, Светлана Кыдыевага, Александр Тырышкинге јарлалган. Алтайдагы ар-бӱткендик биосферный заповедниктиҥ Быйанду самаразы кӧп јетирӱлер ле статьялары учун «Истоки» газеттиҥ баш редакторы Виталий Тришинге табыштырылды.

Печатьтыҥ кӱнине јуулган улусты ады-јолы јарлу кожоҥчыларыс Болот Байрышев, Эмиль Толкочеков, Виктория Островная, Марина Вялкова, бијечилер Ак-Ай ла Айхан Шинжиндер јараш ла јаркынду кожоҥ-бијезиле сӱӱндирген.

Бу кӱнде республиканыҥ текши jетирӱлер эдер СМИ-лериниҥ ле бичик чыгартулардыҥ ишчилерине кӧп јылу сӧстӧр айдылып, јаан тиражтар ла бийик рейтингтер, јилбилӱ бичимелдер, јаркынду ла јарык учуралдар, кычыраачылар кӱӱнзелген. Печатьтыҥ ишчилери јӱрӱмде албатызына тузалу ла керектӱ јетирӱлер эдерине, улустыҥ jилбӱзин корулап, ӧрӧ айдылган кӱӱнземелдерди бӱдӱрип, оноҥ артык једимдерге јетсин.

С. АБЫСОВА

Е. БУТУШЕВТИҤ фотоjуругы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина