Алтайдын Чолмоны

Аймактардыҥ тӧс јурттарын јарандырарга

01.02.2019

«Городская среда» деген партӱлекерди республиканыҥ аймактарында бӱдӱрерин «Единая Россия» бойыныҥ шиҥжӱзине алар. Бу ӱлекер аайынча иш тергеениҥ бастыра аймактарыныҥ тӧс јурттарында ӧдӧр — јондык јерлерде, ол тоодо парктарда, амыраар јерлерде, балдардыҥ ла спорттыҥ площадкаларында.

«Городская среда» деген федерал партийный ӱлекерди Алтай Республиканыҥ муниципал тӧзӧлмӧлӧринде бӱдӱрери јанынаҥ сурактарга учурлалган семинар-јуун «Единая Россия» партияныҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ площадказында чаган айдыҥ 24-чи кӱнинде ӧткӧн. Јуунда «Единая Россияныҥ» јербойындагы бӧлӱктериниҥ качылары, партияныҥ аймактардагы исполкомдорыныҥ башкараачылары, аймактардыҥ ла јурттардыҥ администрацияларыныҥ чыгартулу улузы турушкан.

Бу семинар партияныҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ качызыныҥ ӱлекер иш аайынча ордынчызы Константин Криворученконыҥ баштаҥкайыла ӧткӧн. Ол јуунды ачып турала айтканыла, тергеелерде туралардыҥ јанында јерлерди јарандырарын акча-манатла «Каладагы јарамыкту айалга» деген федерал программа кеминде јеткилдеерин 2020-2021 јылдарда артызып салары учун «Единая Россия» тартыжарга турган. «Туралардыҥ јанында јерлерди јарандырар иш «Городская среда» деген ӱлекердиҥ тӧзӧлгӧзи болуп турган эл-јонныҥ шӱӱлтелерине ле баштаҥкайларына тӧзӧлгӧлӧнӧт. Партияныҥ иш-амадузы — шиҥжӱ ле ӱйдежӱ болорын јеткилдеери, — эл-јонло туштажулар ӧткӱрери, ӱлекерди бӱдӱрериниҥ бастыра бӧлӱктери ӧйинде јетирӱлер эдери. Объекттерде иштердиҥ чыҥдыйы бийик болоры база бир јаан учурлу сурак» — деп, Криворученко темдектеген.

Ӱлекер аайынча иштерди акча-манатла јеткилдеериниҥ кеми быјыл кӧптӧдилген: 2018 јылда бастыра кеминде бюджеттердеҥ 50 миллион салковой кире акча чыгарылган болзо, 2019 јылда федерал субсидиялардыҥ кеми 65 миллион салковойго јетире кӧптӧдилген, бу акчаныҥ 20 миллион салковойы аймактарга аткарылган. Константин Криворученконыҥ ајарганыла, республиканыҥ эл-јонынаҥ баштануларга тӧзӧлгӧлӧнип, партияныҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ качызы, Эл Курултайдыҥ председатели Владимир Тюлентин акчаныҥ кезигин аймактарга «Городская среда» деген ӱлекер аайынча аткарары јанынаҥ баштаҥкай эткен. Бу баштаҥкайды Алтай Республиканыҥ башчызы, «Единая Россияныҥ» политсовединиҥ тӧргизиниҥ турчызы Александр Бердников јӧмӧгӧн.

Республиканыҥ тергеелик ӧзӱм аайынча министерствозыныҥ жилищный политика ла национальный ӱлекерлерди бӱдӱрери јанынаҥ бӧлӱгиниҥ јааны Марина Николаеваныҥ јетирӱзиле, бу ӱлекер кеми јаан јондык јерлерге келижип јат — парктарга, амыраарыныҥ зоналарына, балдардыҥ ла спорттыҥ площадкаларына. «Јаан учурлу ӱлекерди бӱдӱрери — ол бастыра кеминде јаҥдарга бийик каруулу болоры. Бис слерле јуук колбуда иштеерине ле кандый ла методикалык болуш эдерине белен» — деп, ол семинардыҥ туружаачыларына баштанган.

Марина Николаева иштиҥ бастыра бӧлӱктери керегинде лапту куучындап берген. Оныҥ ајарганыла, муниципал тӧзӧлмӧлӧрдӧ јондык комиссиялар тӧзӧӧр, элбек јетирӱлер эдер эп-аргалардыҥ ла интернеттиҥ болужыла улустаҥ шӱӱлтелер аларын, јондык јерлердиҥ инвентаризациязын ӧткӱрер, дизайн-ӱлекер белетеер, документтерди экспертизага табыштырар керек. «Ӱлекер јанынаҥ ишти Горно-Алтайскта эки јылдыҥ туркунына бӱдӱрип турарда, бастыра белетеништӱ керек-јарактарды ээжилер аайынча ла ӧйинде бӱдӱрген болгон. Ӱлекер албаты-јонго керектӱ болгонын кӧргӱскен ле јакшынак кӧргӱзӱлерге јеткен» — деп, ол темдектеди.

Туралардыҥ јанында объекттер тударына ла тургузарына јарадуны канайда алары, экспертиза ӧткӱрери ле ӱлекерлерди баштапкы бӧлӱктерде канай белетеери јанынаҥ јартамалдар семинар ӧйинде база эдилген. Анайда ок специалисттер бюджеттиҥ эмес акчаны бу иш-керектерге тартып алары јаан учурлу болгонына ајару эткендер.

Горно-Алтайск каланыҥ администра-циязыныҥ јааны, «Единая Россияны» јӧмӧӧчилердиҥ каладагы совединиҥ председатели Ольга Сафронова ӱлекерди бӱдӱрери јанынаҥ ченемелле ӱлешкен. Оныҥ темдектегениле, 2017 ле 2018 јылдардыҥ туркунына башка-башка аргалардаҥ келген 100 миллион салковойдоҥ кӧп акча иште тузаланылган, кӧп квартираларлу 19 тураныҥ јанында он јер јарандырылган. Текши тооло ол микрорайондордо ӱч муҥнаҥ кӧп улус јадып јат, сегис јондык јерлер тудулган.

Каланыҥ администрациязыныҥ јааны туралардыҥ јанында јерлерди јазаарыныҥ сурактарын чуктай кӧрӧри јаан учурлу болгонына ајару эткен. Оныҥ айтканыла, строительный иштер ӧдӧр јерди айландыра јерлердиҥ айалгаларын ајаруга алар керек. «Каланыҥ администрациязы ӱлекерди бӱдӱрерин јеткилдеп турган нормативный акттар ла программалар јараткан, иште бастыра муниципал службалар туружат. Строительный иштер ӧткӱрер јерди талдап аларыла колбулу кеми јаан иш ӧткӱрер, иштиҥ кажы ла бӧлӱги ӧйинде эл-јонныҥ ла јондык комиссияныҥ шӱӱлтелерин ајаруга алып турар керек» — деп, Ольга Сафронова айткан.

Эл-јоныныҥ тоозы бир муҥнаҥ кӧп јурттарды субсидия берериниҥ ээжилеринеҥ чыгарары, ээжилерде јӱк ле калаларды артырары јанынаҥ шӱӱлтелер былтыр айдыларда, «Единая Россия» олорды кезем јаратпаган. Партияныҥ андый кӧрӱмин «Единая Россияныҥ» председатели, РФ-тыҥ башкарузыныҥ председатели Дмитрий Медведев јӧмӧгӧн.

Туралардыҥ јанында ла јондык јерлерди јарандырарына федерал бюджеттеҥ чыгарылатан акча-манаттыҥ кеми 2019 јылда эки катапка кӧптӧдилген ле оныҥ кеми 41,2 млрд салковойго јеткен.

«Единая Россия» партияныҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ исполкомы

«Единая Россия» партияныҥ «Городская среда» деген ӱлекери тергеелерде ле муниципалитеттерде туралардыҥ јанында јерлерди ле кӧп албаты-јон амырап турган јерлерди јарандырарына ууландырылган. Иш дезе туралардыҥ јанын јарандырары јанынаҥ программаларды канай бӱдӱрип турганын шиҥжӱде тударын јеткилдеп турган эл-јонныҥ баштануларына ла шӱӱлтелерине тӧзӧлгӧлӧнӧт. Ӱлекер федерал, тергеелик ле јербойындагы јаҥныҥ органдары ортодо ишти аайлаштыра башкарарын јеткилдейт, јербойыныҥ албаты-јонын бу иште туружарына тартып аларына камаанын јетирет. Аҥылу ајару калалардагы парктарды јарандырарына эдилет. Олор оноҥ јараш ла јарамыкту болзын деп, јондык шӱӱжӱлер ле шиҥдештер ӧткӱрилет, улустыҥ кӱӱнземелдери ајаруга алылат.