Алтайдын Чолмоны

База да јеҥӱлер кӱӱнзейдис!

01.03.2019

«Јылдыстык» кычыраачыларын тергеебистиҥ јарлу спортчыларыла таныштырарын улалтат. Газеттиҥ бӱгӱнги номериниҥ айылчызы самбо кӱрешле Европаныҥ юниорлор ортодо 2014 јылда первенствозыныҥ кӱлер призеры, бу ок маргаанныҥ 2015 јылдагы јеҥӱчили, юниорлор ортодо 2015 јылдагы телекейлик первенствоныҥ јеҥӱчили, 2018 јылда студенттер ортодо ӧткӧн маргаандарда Телекейдиҥ кубогын ойноп алган јерлежис, јабак сӧӧктӱ Элбек КУЮКОВ болор.

Элбек республикабыска кӧп тоолу јарлу спортчылар берген Улаган аймактыҥ тӧс јуртында чыккан. Биледе алты баланыҥ эҥ оогожы. Оныҥ кожо чыккан тӧрт эјези ле аказы бар. Оогоштоҥ ала бир јерде отурбас, чыйрак карындажын аказы једингенче, самбоныҥ секциязына апарган. Ол тушта Элбек баштапкы класста ӱренген. Тазыктыраачы уулчакты ӧткӱре оогош деп, бир јылдаҥ келзин деген. Анайып, Элбек самбоныҥ јажыттарын бойына экинчи класста ачып баштаган. Баштапкы тазыктыраачызы Амыр Миронович Тойдонов уулчакты эки јылга улай тазыктырган соҥында, ДЮСШ-ныҥ директорына кӧстӧлгӧн. Элбек оноҥ ары јиит тазыктыраачы Александр Сергеевич Сартаковто јӱрген.

Тӧртинчи классты ӱренип божоткон соҥында, Элбек В. К. Плакастыҥ адыла адалган республикан гимназияга ӱренерге келген. Ол спорттыҥ сӱӱген бӱдӱмиле тазыктырынарын таштабаган. Мында оны Артур Алексеевич Конунов тазыктырган. Тогузынчы класстыҥ кийнинеҥ Элбек тӧрӧл Улаган јуртына јанып, 10-11 класстарда анда ӱренген.

Уул баштапкы јаан јеҥӱзине тогузынчы класста јеткен. Ол тушта Элбек Сибирьдиҥ ӱренчиктериниҥ спартакиадазын ойноп алган. Ол ло јылда Россия кеминде ӧткӧн мындый ок маргаанда экинчи болгон. 11-чи класста Россияныҥ јииттер ортодо первенствозында ӱчинчи јерге чыккан. Ол маргаан Рязань калада ӧткӧн.

2013 јылда школды божодоло, Элбек калага ӱренип келген. Ол ГАГУ-ныҥ физкультурный бӧлӱгине ӱредӱге кирген. Ол ло јылда Горно-Алтайскта бастырароссиялык мастерский турнир ӧткӧн. Элбек бу маргаанда једимдӱ кӱрежип, самболо спорттыҥ узыныҥ нормативин бӱдӱрген. 2013 јылда кӱскиде јуучыл самболо јииттер ортодо Красноярск калада ӧткӧн первенстводо туружып, экинчи јерге чыккан.

2014 јылдыҥ кочкор айында Чебоксарыда Россияныҥ юниорлор ортодо маргааны ӧткӧн. Анда экинчи јерге чыгып, Европада ӧдӧтӧн маргаанда туружар путевка алган. Мынайып, Элбектиҥ јӱрӱмдик јолында јаан старттар башталган. Испанияныҥ Касерес калазында Европа кеминде ӧткӧн маргаанда ол ӱчинчи јерге чыккан.

База бир јылдаҥ, 2015 јылда, Рязаньда юниорлор ортодо Россияныҥ маргаанын ойноп алган ла телекейлик маргаанга путевка алган. Баштапкы сбордыҥ алдында баш тазыктыраачызы телефон согуп, Элбектиҥ бескезинде кӱрежип турган ла Европаныҥ маргаанына баратан уулга гран ары јаар баратан паспорт јазадарга оройтып калганын айдып, алтай уулды бу маргаанга бар деген. Анайып, Элбек Европаныҥ маргаанына барып, баштапкы јерди ойноп алган. Кийнинеҥ телекейлик маргаанда туружып, ойто ло јеҥӱчил болуп јанган.

Оныҥ кийнинде, 2016 јылда, студенттер ортодо Россияныҥ чемпионадында туружып, ӱчинчи јер алган. 2017 јылда бу ок маргаанда экинчи болгон.

2018 јылда студенттер ортодо Россияныҥ чемпионадын ойноп алала, студенттер ортодо телекейлик кубоктыҥ маргаанына путевка алган. Ол маргаан Сербияныҥ Нови-сад калазында ӧткӧн. 2018 јылдыҥ јаҥар айында ӧткӧн бу маргааннаҥ јерлежис баштапкы јер алып јанган.

Тургуза ӧйдӧ Элбек Екатеринбург калада сборлордо. Ол Россияныҥ тулаан айдыҥ 2-4 кӱндеринде Казаньда ӧдӧтӧн чемпионадына белетенет. Элбекти 2013 јылдаҥ ала Владислав Лазаревич Тайпинов тазыктырат. Владислав тергеебистиҥ самбисттеринеҥ Европа кеминде маргаанда јеҥӱ алган баштапкы спортчы болуп јат.

Элбек 52 килограмм бескеде кӱрежет. Оныҥ бескезинде кӧп тоолу јарлу кӱрешчилер бар. Оныҥ да учун конкуренция деген неме јаан. Бу бескеде јаҥыс ла бистиҥ республикадаҥ Валерий Сороноковтый ла Амыр Чадиндий ады-јолы јарлу спортчылар кӱрежип турганын ајаруга алза, Россияныҥ чемпионадында тартыжулар кызу ӧдӧринде алаҥзу јок.

Элбек бойыныҥ ӧйинде јуучыл самболо база једимдӱ тудушкан. Је спорттыҥ бу бӱдӱмин таштап, эмди јаҥыс спортивный самболо тазыктырынат.

Јерлежистиҥ айтканыла, ого јаантайын ла маргаандарда, сборлордо болорго келижет. Мынаҥ улам айылдагы улузына ас ӧй артат. Эмеш ле бош ӧй келишсе, кызычагыла кожо ӧткӱрет. Чындап, тулаан айдыҥ 1-кы кӱнинде кызычагына бир јаш толотон эмтир.

Элбек спортло тазыктырынарыла колбой Алтай Республиканыҥ спортивный командаларын белетеер тӧс јерде спортчы-инструктор болуп, ГАГУ-да магистратураныҥ экинчи курсында биология ууламјы аайынча ӱренет. Јиит мынаҥ да ары тазыктырынып, спорттыҥ бу бӱдӱминде јаан једимдерге једер кӱӱндӱ.  Элбек эр улус ортодо маргаандарда 2016 јылдаҥ ала туружат.

Јиит спортчы јаан једимдерге јеткен деп темдектеер керек. Онызын Элбектиҥ ады-јолы ла фотојуругы кӱӱк айда республикан Кӱндӱниҥ доскозына чыгатан јирме кижиниҥ тоозына киргени јакшы керелейт. Бис јерлежиске база да бийик једимдер ле јаан јеҥӱлер кӱӱнзейли!

Сӱӱген курсагы: јаантайын беске чачарга келижип турганынаҥ улам сӱӱген тату курсактардаҥ мойноорго келижет. Койдыҥ да эдин санай берет.

Сӱӱген кинофильми: аҥылап айткадыйы јок. Бастыра ла фильмдерди, бастыра ла жанрларды кӧрӧт.

Сӱӱген бичиги: тындулар, ар-бӱткен керегинде журналдар кычырат. Интернетте Алтай јери керегинде кычырарын јарадат.