Алтайдын Чолмоны

Јайаан аргалары јаантайын ӧссин

30.04.2019

Кандык айдыҥ 24-чи кӱнинде А. В. Анохинниҥ адыла адалган эл музейде кенек ле су-кадыгыныҥ аргалары кирелӱ улустыҥ профессионал узыныҥ «Абилимпикс» деп IV республикан чемпионадыныҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазы ӧткӧн.

РФ-тыҥ ӱредӱлик аайынча министриниҥ ордынчызы Татьяна Синюгина чемпионаттыҥ туружаачыларына уткуулын видеобаштану ажыра эткен. Ол јуулган улусты тергеелик чемпионаттыҥ башталганыла уткып, Алтай Республикадаҥ туружаачылар «Абилимпикстиҥ» национальный јуунты командазына база киререрине иженгенин айткан.
«Ӧмӧ-јӧмӧ јӱткӱмелистиҥ шылтузында бис эл-јонныҥ инклюзивный культуразын тӧзӧп, социализацияныҥ сурактарына ла кенектердиҥ јӱрӱмин јеҥилтер айалгаларга јондыктыҥ ајарузын јилбиркедип болорыс» — деп, ол темдектеген.
Чемпионаттыҥ туружаачыларын ла айылчыларын Алтай Республиканыҥ ӱредӱ ле билим аайынча министриниҥ ордынчызы Ольга Саврасова база уткыган. «Абилимпикс» – кенек ле су-кадыгыныҥ аргалары кирелӱ улустыҥ профессионал узын кӧргӱскедий сок јаҥыс площадка болуп јат. Бистиҥ тӧс амадубыс – бу улуска профессионал аргаларын тузалангадый јарамыкту айалгалар тӧзӧӧри ле ишке киреринде јӧмӧжӧри» — деп, ол айткан. Оныҥ темдектегениле, «Абилимпикс-2018» чемпионатта турушкандардыҥ 90 проценти ишле јеткилделген.
«Кенектердиҥ бастырароссиялык јондыгы» деп јондык организацияныҥ Алтайдагы тергеелик бӧлӱгиниҥ председатели Людмила Рыспаева бу чемпионатты тӧзӧп ӧткӱрип тургандарга быйанын айткан ла оныҥ туружаачыларына јалтанбазыныҥ шылтузында бойлорыныҥ јайаан аргаларын кӧргӱссин деп кӱӱнзеген.
Кӧдӱриҥилӱ ачылтада айылчыларга бијелер ле кожоҥдор база сыйлалган.
Быјылгы тергеелик чемпионатта 72 кижи турушкан. Олордыҥ тоозында профессионал ӱредӱлӱ организациялардыҥ ӱренеечилери, школдыҥ ӱренчиктери, 65 јажына јеткелек специалисттер. Эксперттердиҥ ле волонтерлордыҥ тоозы 100 кижи болгон.
«Абилимпикстиҥ» программазыла чемпионаттыҥ туружаачылары он ууламјы аайынча конкурсный јакылталарды бӱдӱрер учурлу болгон. Ол ууламјыларга кӧктӧнӧри, крючокло тӱӱнери, агаштаҥ кезери, актерлык кеендик, художественный дизайн, робототехника, аргачылык ла ӧскӧ дӧ бӧлӱктер кирет.
Кандык айдыҥ 24-чи кӱнинеҥ ала 26-чы кӱнине јетире ӧйдиҥ туркунына чемпионаттыҥ айылчылары ла туружаачылары ишмекчи, профууламјылу ла культурный программаларды кӧргӧн, тегерик столдордыҥ ижинде, мастер-класстарда, семинарларда ла презентацияларда турушкан.
Бу јакшынак керек-јаракты кенектердиҥ јондык организациялары тӧзӧгӧн болуп јат. Чемпионат Алтай Республиканыҥ ӱредӱ ле билим аайынча, иштиҥ, јонјӱрӱмдик корулаштыҥ ла эл-јонды ишле јеткилдеери-ниҥ, культураныҥ министерстволорыныҥ, анайда ок «Абилимпикс» кыймыгуныҥ ӧзӱминиҥ тӧс јериниҥ јӧмӧлтӧзиле ӧткӧн.
Кандык айдыҥ 25-чи кӱнинде тергеениҥ ӱредӱ ле билим аайынча министри Алексей Бондаренко конкурсный площадкаларда болуп, бир канча ууламјылар јанынаҥ ӧдӱп турган маргыжулардыҥ јерлерин кӧргӧн. «Робототехника», «Кӧкчи», «Аргачылык», «Художественный дизайн», «Баштамы класстардыҥ ӱредӱчизи» деген площадкаларда бололо, туружаачыларла куучындашкан.
Кенек ле су-кадыгыныҥ аргалары кирелӱ улустыҥ профессионал узыныҥ «Абилимпикс» деп IV республикан чемпионадыныҥ кӧдӱриҥилӱ јабылтазы кандык айдыҥ 26-чы кӱнинде А. В. Анохинниҥ адыла адалган эл музейде ӧтти.
«Республикан башкару су-кадыгыныҥ аргалары кирелӱ улусты иштеер јерлерле јеткилдеерине јарамыкту айалгалар тӧзӧӧрине јаан ајару эдет. «Абилимпикс» чемпионатта турушканы јиит улустыҥ профессионал ууламјызына, ишле јеткилделерине јаан камаанын јетирип, јаҥы аргалар ачат» — деп, тергеениҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызы Игорь Коршунов чемпионаттыҥ туружаачыларына баштанган сӧзинде аҥылап айткан.
Маргыжулардыҥ уч-турулталарыла чемпионаттыҥ компетенцияларында мындый јеҥӱчилдер јарталган: «Кӧкчи» (специалисттер ортодо) — Татьяна Денисенко, «Кӧкчи» (ӱренчиктер ортодо) — Анжелика Муклаева, «Кӧкчи» (студенттер ортодо) — Данил Харланов, «Фотограф-репортер» (ӱренчиктер) — Мария Юрина, «Фотограф-репортер» (студенттер) — Наталья Семина, «Крючокло тӱӱнери» (специалисттер) — Светлана Пислегина, «Агаштаҥ кезери» (специалисттер) — Алексей Трубин, «Актерлык кеендик» (ӱренчиктер) — Амаду Терешев, «Художественный дизайн» (студенттер) — Ангелина Яданова, «Робототехника» (ӱренчиктер) — Шерхан Сахарьянов, Нурден Ажикенов, «Аргачылык» (студенттер) — Вероника Куликова, «Аргачылык» (специалисттер) — Андрей Бандура, «Баштамы класстардыҥ ӱредӱчизи» (студенттер) — Снежана Соурчакова. Јеҥӱчилдер грамоталарла, сыйларла кайралдаткан.
Республикан бу чемпионаттыҥ јеҥӱчилдери Москва калада кӱчӱрген айда ӧдӧтӧн национальный чемпионатта туружар.

К. ЯШЕВ
Е. БУТУШЕВТИҤ фотојуруктары