Алтай Республиканыҥ ӧзӱми аайынча Тӧс јер ачылды

24.05.2019

Кӱӱк айдыҥ 22-чи кӱнинде тергеениҥ башчызыныҥ молјуларын удурумга бӱдӱреечи Олег Хорохордин Алтай Республиканыҥ ӧзӱми аайынча Тӧс јерди ачты. Оныҥ баштаҥкайыла ачылган бу јерде эл-јон тергеениҥ эҥ курч сурактарын илелеп аайлажар, оныҥ ижинде, ол тоодо ӱлекер-программалар тургузарында туружар аргалу болор.

Тӧс јердиҥ ачылтазы ӧйинде «Республика учун» деген јондык биригӱниҥ јааны Владимир Петров, республикан эмчиликтиҥ хирургия бӧлӱгиниҥ јааны Игорь Вострокнутов, республиканыҥ депутаттары Геннадий Сумин, Наталья Никитенко, Алена Казанцева, јашӧскӱримниҥ биригӱлериниҥ турчылары ла оноҥ до ӧскӧ эрчимдӱ улус туруштылар.

«Бу Тӧс јер тергеениҥ ӧзӱми аайынча стратегия белетеп иштеер. Бери эрчимдӱ ле республика учун оорып турган улусты кычырадыс, ол тоодо башка-башка политикалык, јондык биригӱлердиҥ, башка-башка укту, тергеениҥ ӧзӱмине јӧмӧжӧр кӱӱндӱ ончо улусты» — деп, О. Хорохордин айтты. Тӧс јер албатыныҥ башкараачы системаны јаҥыртсын деген сурагына каруу болуп тӧзӧлгӧн, оныҥ ижи ак-чек, ачык-јарык болор учурлу деп кошты.

Јаҥы ачылган Тӧс јер бир де политикалык партиядаҥ, бӱдӱреечи јаҥнаҥ камааны јок. Оныҥ амадузы — АР-дыҥ башкарузы јӧптӧгӧн тергеениҥ 2035 јылга јетире јонјӱрӱмдик-экономикалык программазынаҥ башка, тергеениҥ ӧзӱми аайынча ӧй некеген, јарт, чокымдалган программа тӧзӧӧри.

Баштанулар элбек јондык шӱӱжӱге чыгарылары, башка-башка кеминде эксперттер кычырылары (јербойындагы специалисттердеҥ ала федерал кеминдегизине јетире), стратегия да ӧмӧ-јӧмӧ јарадылары, ачык политикалу бу јаҥы ӱлекер талдаштардыҥ турулталарынаҥ камааны јок иштеери керегинде айдылды.

Ачылтада турушкандар тергеениҥ ӧзӱминиҥ сурактары јанынаҥ бойыныҥ санаа-шӱӱлтелерин, кӧрӱмин айттылар. Баштанулар ӱредӱликтиҥ, кату сӱрее-чӧпти јоголторыныҥ, энергетиканыҥ ла оноҥ до ӧскӧ сурактарга учурлалды. В. Петров, ороонныҥ президентиниҥ айтканыла, тергеени ноосфералык ӧзӱмниҥ јолы аайынча апарары керегинде шӱӱлтезин айтты. Ол тоодо јербойындагы экология јанынаҥ ару јуртээлемдик эдимдерге сертификация ӧткӱрип, баазын јурт јаткандарга јарамыкту эдип кӧдӱрип, јурттарды ӧскӱрери. Туризмди, ӱредӱликти ноосфералык ууламјылу эдери керегинде айдылды. Јурт туризмди элбедери, онойдо ок Алтайда тӱрк калыктардыҥ ла славяндардыҥ билим-ӱредӱлик тӧс јерин тӧзӧӧри керегинде шӱӱлтелер база айдылган.

Тӧс јер тӧзӧмӧл, јаҥла колбулар аайынча сурактарды шӱӱжип, ижин баштайт.

Алтай Республиканыҥ ӧзӱми аайынча Тӧс јердиҥ сурузы: Горно-Алтайск кала, Коммунистический проспект, 61 а, баштапкы кат. Оныҥ иштеер аайы: иштеер кӱндерде 9.00 сааттаҥ ала 17.00 саатка јетире, субботто — 9.00 саатаҥ ала 15.00 саатка јетире. Кӱӱнзеген улус онойдо ок 8(800)250-67-69 телефонло эмезе razvitie04@list.ru электрон сурула баштанар аргалу.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина