Ару оромдор учун ӧмӧ-јӧмӧ иштейли

18.06.2019

Алтай Республикада јаткандардыҥ тергеениҥ удурумга башчызына Интернеттеги јондык сетьтер ажыра эҥ ле кӧп баштанып турган сурактары улус ла предприятиелер сӱрее-чӧпти јарабас јерлерде тӧгӱп турганыла колбулу.

Бу јуукта таланыҥ муниципал тӧзӧлмӧлӧриниҥ јаандарыла видеоконференция ӧткӧн. Тергеениҥ башчызыныҥ молјуларын удурумга бӱдӱреечи Олег Хорохордин шак ол ишмекчи јуунныҥ турултазыла аймактардыҥ јаандарына јакылта берген. Оныҥ темдектегениле, јербойында бу иш учун каруулу улус ижиниҥ учурын оҥдозын деп, «ајару эдеринеҥ ле мекелештеҥ туза јок, айдарда, ээжи-некелтелерди бускандарды каруузына тургузарын тыҥыдар керек» деген.

«Сӱрее-чӧпти јарабас јерде тӧгӱп турганын илезине чыгарып, мындый бузуштар кӱӱк айдыҥ 31-чи кӱнине јетире ӧйдиҥ туркунына јоголтылар учурлу болгон. Кезик јурттарда бу ишти керек дезе баштабаган да, айалга азыйдагызы ла бойынча, кезик каруулу ишчилер бу да учуралда «ӧдӧ коно берер» деген сакылтада отурат. Мындый айалга неге де јарабас. Кажы ла кижи бойыныҥ ижин чыҥдый ла акту кӱӱнинеҥ бӱдӱрер учурлу» — деп, Олег Хорохордин чокымдаган.

Кату коммунальный таштанчыларла (ТКО) иштеп турган тергеелик оператордыҥ — каруузы кирелӱ «Коммунальщик» деп ӧмӧликтиҥ ТКО-ны Горно-Алтайск каладаҥ јууп чыгарар иштериниҥ аайы јӧптӧлгӧн. Ондо улус сӱрее-чӧп таштаар контейнерлер кайда тургузылганы, олордыҥ тоозы, ТКО-ны чыгара тартар кӱндер бичилген болгон.

Оныҥ кийнинде ӧйдӧ «Коммунальщик» бойыныҥ ижиниҥ аайын бусканы, ээжи-некелтелерди бӱдӱрбегени учун канча катап кату каруузына тургузылган, кезедӱ-штраф тӧлӧгӧн.

Сӱрее-чӧплӧ иштееринде тутак-једикпестер болбозын јеткилдееринде эл-јон эрчимдӱ туружат. Улус јаткан јерлериниҥ јанында јарабас јерлерде, туура јерде ташталган сӱрее-чӧпти кӧрӱп ле башка да јарабас керектер керегинде јетирет.

Эмди окылу јаҥныҥ ТКО учун каруулу органдары мындый јетирӱлерди ајаруга алып, тутак-једикпестерди јоголтып, эдилген иштер керегинде фотоотчеттор до эдет.

Мыныла колбой Интернет ажыра элбек јетирӱлер эдер «Туулу Алтайдыҥ солундары» деген сайт интерактивный карта белетеп, бойыныҥ бӱктеринде јарлайт. Иштердиҥ турулталары ондо «озогызы ла эмдигизи» деген аайыла кӧргӱзилет. Бу карта сӱрее-чӧп таштаарга јарабас јерлер аруталган сайын јаҥыртылып турар деп, сайтта бичилет.

Кемде де тутак-једикпестерди кӧрӱп, ол керегинде шӱӱлтезин айдар кӱӱни бар болзо, «Туулу Алтайдыҥ солундарында» ТКО-ло колбулу солунныҥ алдында бичиир аргалу.

Онойдо ок сӱрее-чӧплӧ колбулу сурактар, тутак-једикпестер, јӧптӧжӱ тургузары аайынча тергеелик операторго баштаныгар.

Э. КУДАЧИНА

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым