Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

«Единая Россия» јаҥыртуныҥ јолында

28.06.2019

«Единая Россия» партияныҥ Алтай Республикада тергеелик бӧлӱгиниҥ конференциязыныҥ улалганы кичӱ изӱ айдыҥ 25-чи кӱнинде ӧткӧн. Делегаттар партияныҥ республикада бӧлӱгиниҥ ижиниҥ турулталарын эдип, АР-дыҥ парламентиниҥ депутаттарын тудар быјыл кӱскиде ӧдӧтӧн талдаштарга «Единая Россияныҥ» тооломдоры ла бир мандатту 30 округ аайынча туружатан кандидаттарды кӧстӧгӧн.

Алтай Республикада «Единая Россияныҥ» турчылары 3952 кижи ле јӧмӧӧчилери 1590 кижи болгонын партияныҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ качызы, Эл Курултайдыҥ башкараачызы Владимир Тюлентин партийный иштиҥ турулталары керегинде јетирӱзинде айткан. Республиканыҥ парламентинде «Единая Россияныҥ» фракциязы 27 депутаттаҥ турган, јербойында бойы башкарынып јадар јаҥдарда 642 депутат – партияныҥ турчылары, ол тоодо 511 кижи – јурт Советтердиҥ, 15 кижи – депутаттардыҥ Горно-Алтайсктагы Совединиҥ ле 98 кижи – депутаттардыҥ аймактардагы Советтериниҥ депутаттары.

«Единая Россияныҥ» быјыл кӱӱк айда ӧткӱрген озолодо талдаштарына республиканыҥ эл-јоныныҥ јилбӱзи јаан болгонын Владимир Тюлентин темдектеген. Онойдо, бу талдаштарда 121 кандидат турушкан: эмдиги депутаттарла, политикалык ла јондык иште ченемелдӱ улусла коштой јиит улус, партияныҥ «ПолитСтартап» деген ӱлекериниҥ 34 туружаачызы, кандидаттар болорго кӱӱнзеген. Талдаштар ӧткӧн кӱн ӱн берер участокторго 22,3 муҥ кижи келген, бу республиканыҥ ончо ӱнбереечилериниҥ 14% кирези. «Республикада ӧткӧн озолодо талдаштарда тартыжу чыннаҥ тыҥ болгонын эксперттер темдектеген» ­– деп, единоросстордыҥ бистиҥ тергеедеги башкараачызы айткан.

Партияныҥ тергеелик бӧлӱктериниҥ башкараачыларына талдаштарда бир мандатту округтардаҥ кандидат болуп чыгарын «Единая Россияныҥ» генеральный совединиҥ башкараачызы Андрей Турчак јакыганын бӱдӱрип, Владимир Тюлентин бойы Эл Курултайдыҥ депутаттарын тудар талдаштарда бир мандатту округтаҥ партияныҥ кандидады болуп туружарга турганын угускан.

Партияныҥ «Городская среда», «Детский спорт», «Безопасные и качественные дороги», «Культура малой родины» ла оноҥ до ӧскӧ ӱлекерлерин республикада бӱдӱрген иштиҥ турулталары керегинде «Единая Россияныҥ» тергеелик бӧлӱгиниҥ качызыныҥ ордынчызы, Алтай Республиканыҥ депутады Константин Криворученко конференцияда јетирген.

Јуунда анайда ок «Единая Россияныҥ» председателиниҥ бистиҥ тергееде јондык приемныйыныҥ башкараачызы, Эл Курултайдыҥ комитединиҥ јааны Наталья Никитенко ло јашӧскӱримниҥ «Молодая Гвардия Единой России» деген јондык биригӱзиниҥ республикан бӧлӱгиниҥ јааны Роман Гордеев эдилген иш керегинде јетиргендер.

Кӱски талдаштарда партияныҥ тергеелик тооломын баштайтан ӱч кижи конференцияда јажытту ӱнберишле јӧптӧлгӧн. Тооломды сенатор, партияныҥ «Историческая память» деген ӱлекериниҥ координатогры Татьяна Гигель баштайт, оны ээчий башкараачы ишчилердиҥ «Лидеры России» деген текшироссиялык конкурсыныҥ јарымфиналына Алтай Республикадаҥ јеҥӱчил болуп чыккан сок јаҥыс кижи Айдар Мызин ле аргачы, рафтинг аайынча спорттыҥ узы Сергей Тимошенский турадылар. Бу улусты делегаттар бирлик кӱӱнле јӧптӧгӧн.

Конференцияда анайда ок партияныҥ текши тооломыныҥ тергеелик он бӧлӱгине кирген улус јӧптӧлгӧн.

Бир мандатту округтарда партиядаҥ туружатан мындый кандидаттар кӧстӧлгӧн:

1-кы округ – «Ноосфера» банктыҥ башкартузыныҥ председатели, Алтай Республиканыҥ депутады Константин Криворученко

2-чи округ – РФ-тыҥ Федерация Совединиҥ турчызыныҥ болушчызы Артур Кохоев

3-чи округ – С. Т. Пекпеевтиҥ адыла адалган коммерциялык эмес кӧмзӧниҥ директоры Радмила Пекпеева

4-чи округ – Горно-Алтайск каланыҥ башкартузыныҥ юрисконсульты Ирина Лазарева

5-чи округ – депутаттардыҥ Горно-Алтайск каладагы Совединиҥ депутады Игорь Яимов

6-чы округ – РФ-тыҥ Государстволык Думазыныҥ депутадыныҥ болушчызы, депутаттардыҥ Горно-Алтайск каладагы Совединиҥ депутады Петр Попошев

7-чи округ – Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ Государстволык оркестриниҥ јайаан башкараачызы, депутаттардыҥ Горно-Алтайск каладагы Совединиҥ депутады Владимир Кончев

8-чи округ – «Единая Россияныҥ Јиит Гвардиязыныҥ» тергеелик штабыныҥ башкараачызы Роман Гордеев

9-чы округ – Ортолыктагы орто ӱредӱлӱ школдыҥ директоры, јурт Советтиҥ депутады Эзен Сюйлешев

10-чы округ – Кош-Агаш аймакта крестьян-фермер ээлемниҥ башкараачызы Ержанат Бегенов

11-чи округ – Казахский јурт јеезениҥ депутады Самат Кагарманов

12-чи округ – Майма аймакта крестьян-фермер ээлемниҥ башкараачызы, депутаттардыҥ Майма аймактагы Совединиҥ депутады Сергей Шмаков

13-чи округ – Майма аймактыҥ тындулардыҥ ооруларыла тартыжар станциязыныҥ башкараачызы, депутаттардыҥ Майма аймактагы Совединиҥ депутады Михаил Коновалов

14-чи округ – «Звезда Алтая» газеттиҥ баш редакторы, Алтай Республиканыҥ депутады Алена Казанцева

15-чи округ – «Сельчанка» газеттиҥ корреспонденти Ольга Волосовцева

16-чы округ – Майма аймакта крестьян-фермер ээлемниҥ башкараачызы, Алтай Республиканыҥ депутады Рашид Атажанов

17-чи округ – Оҥдой аймактыҥ башкартузында культура, спорт ло јашӧскӱрим политика аайынча бӧлӱктиҥ јааныныҥ ордынчызы Артем Суркашев

18-чи округ – аргачы, депутаттардыҥ Оҥдой аймактагы Совединиҥ депутады Аткыр Амыев

19-чы округ – депутаттардыҥ Турачак аймактагы Совединиҥ депутады Владислав Рябченко

20-зинчи округ – Алтай Республиканыҥ Роспотребсоюзыныҥ совединиҥ председатели, депутаттардыҥ Турачак аймактагы Совединиҥ депутады Сергей Ложкин

21-чи округ – пенсионер Николай Туденев

22-чи округ – телевизионный берилтелер береечи тӧс јердиҥ филиалыныҥ инженери, Алтай Республиканыҥ депутады Айдар Тазрашев

23-чи округ – Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызы Григорий Пильтин

24-чи округ – Кӧзӱлдеги орто ӱредӱлӱ школдыҥ директоры, депутаттардыҥ Кан-Оозы аймактагы Совединиҥ депутады Ай-Сулу Ябыева

25-чи округ – Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ председатели Владимир Тюлентин

26-чы округ – Мультадагы орто ӱредӱлӱ школдыҥ директоры Мария Кабудыкова

27-чи округ – аргачы Юрий Суртаев

28-чи округ – Эл Курултайдыҥ председателиниҥ ордынчызы Михаил Терехов

29-чы округ – «Горно-Алтайавтодор» учреждениениҥ јааныныҥ ордынчызы, Алтай Республиканыҥ депутады Александр Казаченко

30-чы округ – Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызы Наталья Екеева.

«Быјыл сыгын айдыҥ 8-чи кӱнинде ӧдӧтӧн талдаштарда тартыжу эрчимдӱ ӧдӧри сезилет, кандидаттарга эдилген некелтелер јаан болор – деп, «Единая Россияныҥ» тергеелик бӧлӱгиниҥ башкараачызы Владимир Тюлентин журналисттерге айткан. –Тергеелик бӧлӱктиҥ јуукта ӧткӧн конференциязында бис АР-дыҥ башчызына, башкарузыныҥ председателине кандидат эдип О. Л. Хорохординди кӧстӧгӧнис. Эмди партияныҥ тооломдорыла, бир мандатту округтарла талдаштарга чыгатан кандидаттарды јӧптӧдис. Озолодо талдаштарда јеҥӱ алган ончо кандидаттар партияныҥ јӧмӧлтӧзин алган. Тургускан амадубыс – партия учун ӱнбериште быжу јеҥӱ алары, бир мандатту округтарда канча ла кире кӧп кандидаттарысты ӧткӱрери ле парламентте партияныҥ ийделӱ фракциязын тӧзӧп, республиканыҥ эл-јоныныҥ тузазына тергеениҥ бӱдӱреечи јаҥыла кожо ӧмӧ-јӧмӧ једимдӱ иштеери болуп јат».

Орооныстыҥ башкарузыныҥ, бистиҥ президенттиҥ јаҥыртуларга ууламјызын јӧмӧп, «Единая Россия» кӧп јиит улусты талдаштарга чыгарган, јӱк ийде-кӱчтӱ политикалык биригӱ мындый ишти эдер аргалу деп, Татьяна Гигель темдектеген. «Бис тергеебистиҥ албаты-јоны амыр-энчӱ јатканыла, јеристиҥ кеен-јаражыла оморкойдыс, мында јаткан улузысты баалайдыс. Республиканыҥ эл-јоны аргалу јадары, кажызы ла керектӱ болоры, јиит улус ӧскӧ тергеелерге барбазы – алдыста турган тӧс иштердиҥ бирӱзи. Бӱдӱретен иштерис сӱрекей јаан ла олорды кӧдӱрип чыгарга кажы ла кижиге јер табылар» – деп, ол темдектеген.

«Тургуза ӧйдӧ мен Алтай Республиканыҥ ӧзӱминиҥ тӧс јериниҥ сурактарыла иштейдим. Бис тергеебистиҥ ӧзӱми аайынча улустыҥ айткан шӱӱлтелерин јууйдыс. Эл-јонныҥ, јурт јерлерде јаткандардыҥ тургузып турган сурактары, тергеебистиҥ ӧзӱми аайынча улустыҥ шӱӱлтелери республиканыҥ ӧзӱминиҥ программазына кирери, «Единая Россияныҥ» программазында ајаруга алынары – партияныҥ кереги болор учурлу деп сананадым» – деп,  Айдар Мызин темдектеген.

Партияныҥ «ПолитСтартап» деген ӱлекериниҥ туружаачызы болгонын Сергей Тимошенский угузып, партияныҥ кадрларды јаҥыртар, оноҥ до ӧскӧ дӧ ӱлекерлери сӱрекей јаан учурлу болгонын, олор јӱрӱмде иштегенин ле тузазын јетиргенин Сергей Тимошенский журналисттерге айткан: «Иштеер јаҥы јерлер тӧзӧӧри – бистиҥ тергеениҥ алдында турган курч сурактардыҥ бирӱзи. Мында аргачылыкты, анчада ла јуртта јаткан, туризмде иштеген аргачыларды јӧмӧӧри јаан учурлу деп сананадым. Алтай Республикага туризм јаҥыс та иштиҥ ууламјызы эмес, је анайда ок культуралык энчибистиҥ бӧлӱги болуп јат. Бу сурактарла иштеерге мен бар ончо арга-кӱчимди береге белен».

Светлана КЫДЫЕВА

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина