День: 13.08.2019

Тургун калыктардыҥ чӧрчӧктӧри

Чӧрчӧк јерине айылдаары јаш та, јаан да кижиге теҥ сӱӱнчилӱ, учурлу ошкош. Чӧрчӧктӧр калыктардыҥ да деп чотолзо, олорды та кем де, качан да чӱмдеген ине. Олор чактарла оостоҥ ооско, ӱйелердеҥ ӱйелерге айдылып келген учун, байла, калыктыҥ болуп артат. Ижим аайынча Најылыктыҥ туразында чӧрчӧктиҥ телекейине айылдаар эки сӱӱнчи, ырыс келишти. Ондо «Алтын-Туу» бичик чыгартуда тургузылган ла

13 августа 2019

Тилин, угы-тӧзин билбес манкурттар болбойлы

Бистиҥ адабыс Борис Укачинович Укачин ӧткӧн чактыҥ 1970-1980 јылдарында алтай тилди, культураны, санатты корып, чеберлеп алары керегинде ас эмес бичиген. Тӧрӧл культуразы учун поэттиҥ јӱрек-ӧзӧги оорып-сыстаган, чочыган. Шак оныҥ учун ол кӧгӱске, јӱрекке табарар ӧдӱҥи, курч публицистикалык бичимелдерин бичиген. Ол ӧйдӧ оныҥ от-калап бичимелдери «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ кемиле јаан бӱктеринде јарлалатан. Кем де јӧмӧгӧн,

13 августа 2019

Алтайысты быртытпаска кичеенели!

Уур-кӱч јылдарда Алтайыс мында јаткан эл-јонын аҥ-кужыла, јӱзӱн-башка јиилектериле, кузугыла аргадаган да, эмди де аргадап јат. Быјыл кузук база јакшы бӱткен. Айдарда, удабастаҥ ла арка-јыштарыс кузукчыларла толо берер. Ӧдӱп болбос јыш. Је ол баштапкы ла кӧрӱштеҥ анайда билдирет. Бир канча алтам ичкери бастыҥ ба, кӧзиҥниҥ алдында палаткалар, кӧлӱктер, кузукту таарлар тура берер, анда-мында кузуктаган улус

13 августа 2019

Јолдордыҥ сурагы — элбеде ајаруда

«Јеткер јок ло чыҥдый јолдор» деген нацӱлекерди бӱдӱрерге быјыл Алтай Республикада ончо бюджеттердиҥ кеминеҥ 728,4 млн салковой акча чыгарылып јат. Ол тоодо федерал бюджеттеҥ 689,4 млн салковой. Бу акчага узуны 86,95 км јолдор јазалар. Олордыҥ 78,03 км — тергеелик учурлу јол-трасса, артканы — јербойыныҥ јолдоры. Чыныкташту иштер тергеелик учурлу 11 јерде ле Горно-Алтайсктыҥ агломерациязыныҥ 15

13 августа 2019

«Келер ӧйисти кожо талдап аларыс»

Экс-премьер Владимир Петров тергеени ӧскӱрер Тӧс јердиҥ ижинде туружып баштаганы калганчы ӧйдӧ јаан политикалык кайкал-ачылталарыныҥ бирӱзи болгон. Бу Тӧс јер республиканыҥ удурумга башчызы Олег Хорохординниҥ баштаҥкайыла тӧзӧлгӧн. Алдында башкаруныҥ председатели болгон кижини јӧмӧп турган улус оноҥ андый алтамды сакыгандар ба, ого мындый санаа кайдаҥ келген? Јарлу политикле куучын-эрмек шак бу сурактаҥ башталган. Владимир Иванович берилген

13 августа 2019

Тергеениҥ тӧс калазын ӧскӱрери аайынча шӱӱлтелер

АР-дыҥ башчызыныҥ молјуларын удурумга бӱдӱреечи Олег Хорохордин «Горэлектросетьтердиҥ» ишчилериле, каланыҥ микрорайондорыныҥ эл-јоныла тушташкан. Каланыҥ ла республиканыҥ ӧзӱминиҥ программазына кийдиретен шӱӱлтелерди јууры улалганча. Олег Хорохордин «Горэлектросети» деген муниципал учреждениениҥ диспетчерскийинде болгон. Тургуза ӧйдӧ бу учреждениеде 140-нӧҥ кӧп кижи иштейт, ол узуны 550 километрдеҥ кӧп электросетьтерди јеткилдейт. Удурумга башчы ишти јарандырары ла электројылыйтулардыҥ кемин астадары аайынча бир

13 августа 2019

Алтай аш-курсактыҥ јыргалы

Кажы ла калыктыҥ јиген-ичкен аш-курсагы оныҥ тӱӱкизиниҥ, культуразыныҥ, јаҥжыгуларыныҥ ла чӱм-јаҥыныҥ база бир байлык бӧлӱги болуп јат. Бу байлыкла тергеениҥ айылчыларын ла башка-башка укту эл-јонын таныштырар амадула «Эне Јер. Алтай 2019» деп гастрофестиваль Горно-Алтайскта тӧрт кӱнге улалды. Гастрофестиваль удурумга башчыныҥ баштаҥкайыла ӧткӱрилди. Куран айдыҥ 8-9 кӱндеринде фестивальдыҥ окылу ачылтазы ла кӱрее-куучын ӧткӧн. 10-11 кӱндерде тӧс

13 августа 2019

ТОП

Конституция Российской Федерации

Принята всенародным голосованием 12 декабря 1993 года Конституция Российской Федерации с изменениями, одобренными в ходе общероссийского голосования 1 июля 2020 года Мы, многонациональный народ Российской Федерации, соединенные общей судьбой на своей земле, утверждая права и свободы человека, гражданский мир и согласие, сохраняя исторически сложившееся государственное единство, исходя из общепризнанных принципов равноправия и самоопределения народов,

Олег Хорохордин. Алтай Республиканыҥ бажында — бир јыл

Олег Хорохордин Алтай Республиканы туй ла бир јылдыҥ туркунына башкарып јат. Бу кыска ӧйгӧ тергееде ондор тоолу школдор, балдардыҥ садиктери, фельдшерско-акушерский пункттар, јолдор ло кӱрлер чыныкталып тудулган. Башчы келер ӧйгӧ оноҥ до кӧп иштер темдектеп алган. Олег Хорохордин, Алтай Республиканыҥ башчызы, башкарузыныҥ председатели: «Мени Алтай Республиканыҥ удурумга башчызыныҥ молјуларын бӱдӱрер јамыга тудардаҥ озо

«Эҥ баштапкы болуп Гуркин артар…»

«Jаҥы jурукчылар чыгар, оны (кеендик-санатты) европей кемине кӧдӱрер, jе бу jолдо эҥ баштапкы болуп Г. И. Гуркин артар…»—деп, 1907 jылда Григорий Ивановичтиҥ Томск калада ӧткӧн таҥынаҥ баштапкы кӧрӱзи керегинде Петербургтыҥ критиги М. Далькевич бичиген. Оноҥ бери чактаҥ ажыра ӧй ӧтти. «Гуркин» деген телекейди эмдиги улус бойына ӧткӧн чактыҥ 80-90 jылдарында ачып баштаган. Ороондо башталган политикалык