Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Орооныстыҥ маанызыныҥ кӱни темдектелди

23.08.2019

Куран айдыҥ 22-чи кӱнинде Россия Федерацияныҥ Государственный маанызыныҥ кӱни темдектелди.

«Россия Федерацияныҥ Государственный маанызыниҥ кӱни керегинде» јарлыкка колды 1994 јылдыҥ куран айыныҥ 20-чи кӱнинде РФ-тыҥ президенти Борис Ельцин салган. Бӱгӱнги мааныны РСФСР-дыҥ национальный маанызы эдип јӧптӧӧри керегинде јӧпти 1991 јылдыҥ куран айыныҥ 22-чи кӱнинде РСФСР-дыҥ Ӱстиги Соведи чыгарган. Ого колды РСФСР-дыҥ Ӱстиги Совединиҥ председателиниҥ ордынчызы Р. И. Хасбулатов салган. РФ-тыҥ Государственный маанызы керегинде Ээжи РФ-тыҥ президентиниҥ 1993 јылдыҥ јаҥар айыныҥ 11-чи кӱнинде чыккан јарлыгыла јӧптӧлгӧн. СССР-дыҥ 70 јылдаҥ ажыра ӧйдиҥ туркунына окылу маанызы кызыл мааны болгон.

«Россия Федерацияныҥ Государственный маанызы керегинде» федерал конституционный јасакка колды 2000 јылдыҥ јаҥар айыныҥ 25-чи кӱнинде РФ-тыҥ президенти Владимир Путин салган.

Россияныҥ ак-чаҥкыр-кызыл маанызыныҥ — триколордыҥ тӱӱкизи 300 јылдаҥ кӧп ӧй кайра туулган: Россия арга-чакту ороон болуп тӧзӧлип турарда, XVII  чактыҥ учы — XVIII чактыҥ башталганы кирезинде. Триколордыҥ «адазы» деп, Петр I каан адалат. Ол 1705 јылдыҥ чаган айыныҥ 20-чи кӱнинде «бастыра саду керептерде» ак-чаҥкыр-кызыл мааны кӧдӱрери керегинде јарлыкка кол салган, мааныныҥ сомын-эскизин бойы јураган, кандый ӧҥ кайда болорын јӧптӧгӧн. Текши алза, бу мааныныҥ тӱӱкизи байлык. Александр II каан 1858 јылда бу мааныны бойыныҥ јарлыгыла кара-сары-ак мааныла солыган болгон, је оноҥ Александр III каан 1883 јылда бу мааныныҥ ордына  алдындагызын — ак-чаҥкыр-кызыл мааныны ороонныҥ государственный маанызы эдип јӧптӧгӧн.

Тургуза ӧйдӧ бистиҥ ороонныҥ Государственный маанызыныҥ кӱни текшилей темдектелет, ол тоодо бистиҥ де республикада. Кече бу байрамдык кӱнге учурлай Горно-Алтайск-Манјӱрек-Шабалин-Кан-Оозы деген автомаҥтадыш, јербойында башка-башка конкурстар, викториналар, ойын-концерттер ле ӧскӧ дӧ керек-јарактар ӧткӱрилген.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина