День: 04.10.2019

Айткан сӧзи недеҥ де баалу…

«Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ редакциязына башка-башка ӧйлӧрдӧ кӧп улус бичиген. Олордыҥ јербойынаҥ бичиген солун бичимелдери, калык ортозынаҥ эткен јетирӱлери јогынаҥ газет кӧпти јылыйтар эди. Онойдо ок тӧрӧл газедиске су-алтай тилле кӱӱн-санаазын, ӧскӧ дӧ солун керектерди бичип турган улус јылдаҥ јылга астап турган айалгада ондый авторлорыс недеҥ де баалу ла мактулу. Ӧткӧн чактыҥ 90-чы јылдарынаҥ ала газетке

4 октября 2019

Беш Богда — Беш Кудайдыҥ туузы

Јакшылыкту кӱнле, мениҥ најыларым! Бойымныҥ солун јол-јорыгым керегинде бичип ийерге турум. Мениҥ ада-энем мӱргӱп туратан: «О, Алтайым! О, мениҥ агару Алтайым — Телекейдиҥ јӱреги! О, улу мениҥ байлу кудайлык тууларым: Беш Богда, буурыл Мӧҥӱн-Тайга! Теҥериниҥ ле Јердиҥ ээлери, о, мениҥ Алтайым — Јер-телекей! О, кӧк јерим — Теҥерим! О, Ӱргӱлјик чаҥкыр теҥери!»… Ада-энем ар-бӱткенге акту

4 октября 2019

«Бу мениҥ кижим деп, ол качан да айтпаган»

Ӱлӱрген айдыҥ 30-чы кӱнинде М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган эл библиотекада ады-јолы элбеде јарлу политик ле јондык ишчи Михаил Васильевич Карамаевтиҥ чыкканынаҥ ала 90 јылдыгына учурлалган эҥир ӧткӧн. Михаил Карамаев 1929 јылдыҥ тулаан айыныҥ 12-чи кӱнинде Шабалин аймакта Кумжулу јуртта чыккан. Бу јурт Камлактаҥ он тӧрт, Шабалиннеҥ бежен километр ыраагында туруп јат. 1925 јылда Кумжулуда

4 октября 2019

Эл Курултай: баштапкы сессия ӧткӧн

Алтай Республиканыҥ парламентиниҥ јетинчи тудуузыныҥ баштапкы сессиязы ӱлӱрген айдыҥ 1-кы кӱнинде ӧтти. Эл Курултайдыҥ Регламенти аайынча, оны јажыла эҥ јаан депутат, Алтай Республиканыҥ депутадына КПРФ-тыҥ тооломы аайынча тудулган Еликпай Аманчин ачкан. Сессияныҥ ижинде Алтай Республиканыҥ башчызы, башкарузыныҥ председатели Олег Хорохордин, РФ-тыҥ Федерация Совединиҥ председателиниҥ ордынчызы, «Единая Россия» партияныҥ Генеральный совединиҥ качызы Андрей Турчак, Федерация Совединиҥ

4 октября 2019

Республиканыҥ башчызы ижин окылу баштаган

Олег Хорохордин Алтай Республиканыҥ башчызы, башкарузыныҥ председатели болуп окылу иштеп баштаганын керелеген чӱм-јаҥ ӱлӱрген айдыҥ 1-кы кӱнинде республиканыҥ тӧс калазында П. В. Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда ӧткӧн. Кӧдӱриҥиде АР-дыҥ парламентиниҥ депутаттары, АР-дыҥ башкарузыныҥ турчылары, айылчылар ла кычырган ӧскӧ дӧ улус турушкан. Олег Хорохордин, јасакталган ээжиле, Алтай Республиканыҥ Конституциязына колын салып, алтай ла орус тилдерле

4 октября 2019

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым