Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Д. Медведевтиҥ ӧткӱрген јуунында турушкан

15.10.2019

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин ӱлӱрген айдыҥ 10-чы кӱнинде Россияныҥ башкарузыныҥ председатели Дмитрий Медведевтиҥ башкарганыла ӧзӱми ас кемдӱ тергеелерди ӧскӱрерге олордыҥ таҥынаҥ јонјӱрӱмдик ле экономикалык программаларын тургузарына учурлалган јуунда турушкан.

Јуунда Дмитрий Медведев ӧзӱми кирелӱ деген тооломго кирип турган тергеелерге бюджеттеҥ билдирлӱ болуш эдилип јат деп темдектеген. Россия Федерацияныҥ башкарузы мынаҥ башка мындый субъекттер бойлорыныҥ аргаларын толо тузаланзын деген амадула олорго ӱзеери јӧмӧлтӧлӧр јетирерин тӧзӧйт. Ол кажы ла тергееге ӧрӧ ӧзӧтӧн тӧзӧлгӧлӧрин табып алары сӱрекей учурлу деп айткан.

«Экономиканы тыҥыдып ӧскӱрерге јаҥы ууламјылар бедиреп табарга ченежип турган тергеелерге инвесторлор табарына, экономикада, јонјӱрӱмдик ӧзӱмде јаҥы ӱлекерлерди иштедерге, башка-башка керек-јарактарды јӱрӱмде бӱдӱрерге бис олорго бастыра јанынаҥ болуш јетирерге белен» — деп, Россия Федерацияныҥ башкарузыныҥ председатели айткан. Д. Медведевтиҥ темдектегениле, инвестициялары, кирелтелери, јадын-јӱрӱминиҥ айалгалары јабыс, ишјоктордыҥ тоозы кӧп он тергееге болуш јетирерге башкару кеминде кураторлордыҥ институды тегиндӱ тӧзӧлбӧгӧн. Олор ӧзӱмиле соҥдоп турган субъекттерге болуш јетирерин бойлорыныҥ ајарузында тудар. Тургуза ӧйдӧ Россия Федерацияныҥ јонјӱрӱмдик ле экономикалык ӧзӱминиҥ министерствозыныҥ башкарганыла кажы ла тергееге эрчимдӱ ӧзӧриниҥ программазы тургузылып јат.

«Биске тура берген кызалаҥду айалгалардыҥ шылтактарын тӱрген-тӱкей табып, темдектеп алган программаларды учына јетире тургузып алар керек. Олор кандый инфраструктураны  талдап аларын, инвестӱлекерлерди кандый бӧлӱктерде тузаланза јакшы болорын јартаарына јаан болушту болор. Темдектеп алган пландарды јӱрӱмде бӱдӱрерге олор база болужар. Биске экономиканы, кичӱ ле орто аргачылыкты ӧскӱрерге, улус јадатан тураларды тударга, экологияныҥ ла јонјӱрӱмдик ӧзӱмниҥ  курч сурактарыныҥ аайына чыгарга јаан ајару эдер керек» — деп, Д. Медведев ајарган.

Россияныҥ башкарузыныҥ экономика аайынча министерствозы кажы ла тергееге ӧзӱмниҥ таҥынаҥ программазын тургузарга керектӱ документтер белетеп тургускан. Д. Медведевтиҥ башкартузыла ӧткӧн јуунда тергеелердиҥ ӧзӱминиҥ программаларын тургузатан иштиҥ баштапкы турулталары кӧрӱлип, оныҥ текши ууламјылары шӱӱжилген. Алтай Республиканыҥ јонјӱрӱмдик ле экономикалык ӧзӱминиҥ программазын тургузары аайынча иш быјыл кичӱ изӱ айда башталган. Олег Хорохординниҥ айтканыла, бӱгӱнги кӱнде республикада бу ууламјыда байа бир јаҥжыгып калган деп айдатан бир канча уур-кӱчтер бар. Олор тергееге ӧрӧ ӧзӧрине јаан буудагын јетирет. Уур-кӱчтердиҥ тоозына элдеҥ ле озо эл-јонныҥ ас кемдӱ ишјалы, электроэнергияныҥ бийик тарифтери ле тергеелик учурлу јолдордыҥ чыҥдыйы коомой болгоны кирип јат.

Алтай Республиканыҥ башчызы тургузылып јаткан программаныҥ ӱлекерине тӧрт јӱстеҥ ажыра керек-јарактар кирип јат деген. Программада эл-јонныҥ јадын-јӱрӱмин јарандырары аайынча иштер баштапкы јерлердиҥ бирӱзинде туруп јат. Бу программаны билгир тузаланып, темдектелген иштердиҥ ончозын бӱдӱрзебис, уур-кӱчтердиҥ аайына чыгарыс, бис темдектелген иштерди бӱдӱрерине белен деп айткан.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина