Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Спортто једимдер

30.12.2019

2019 јылда јерлеш спортчыларыс бисти јаан јеҥӱлериле  сӱӱндирген деп айдар керек. Республиканыҥ спорт јӱрӱминде кӧп јаркынду керек-јарактар болгонын темдектебес арга јок.

2019 јылдыҥ учкары Алтай Республиканыҥ физический культура ла спорт аайынча комитединиҥ председателине Олег Гурин кӧстӧлгӧн. Ол 34 јашту, дзюдоло спорттыҥ узы.

АР-дыҥ башчызы Олег Хорохордин спорт аайынча советнигине јарлу спортчы ла политик Александр Манзыровты кӧстӧгӧнин база темдектеп салар керек.

Тӱгенип јаткан јылда АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ депутаттарына талдаштар ӧткӧн. Парламенттиҥ структуразында туризм, аргачылык, спорт ло  јашӧскӱрим политика аайынча комитет тӧзӧлгӧн. Оныҥ јаанына Сергей Тимошенский талдалган.

2019 јылда экинчи катап Национальный ойындардыҥ фестивали ӧткӱрилген. «Сартакпайдыҥ согоондоры» ла «Ирбизектиҥ ойындары» деп адалган маргаандардаҥ турган фестиваль тергеебистиҥ јаркынду керек-јарактарыныҥ тоозына киргенин айтпас арга јок. Ол «Алтайдыҥ Чолмоны» республикан газеттиҥ баштаҥкайыла ӧткӱрилип турганы оморкодулу.

Спорттыҥ башка-башка бӱдӱмдери аайынча јӱзӱн-башка маргаандарда једимдӱ туружып турган спортчыларыс база кӧп. Бисти анчада ла кӱрешчилерис јаантайын сӱӱндирет. Грек-рим кӱреште ӧдӱп јаткан јылда јакшы једимдерге Юрий Тапаа, Алексей Тадыкин, Баатыр Ечешев, Сӱнер Конунов ло оноҥ до ӧскӧлӧри јеткен. Уулдарга оноҥ до бийик једимдер кӱӱнзейдис.

Эмди самбого кӧчӧли. 2019 јыл спорттыҥ бу бӱдӱминдеги јеҥӱлериле бай болгонын темдектеер керек. Јуучыл самболо Алтай Республиканыҥ јуунты командазы баштапкы катап Россияныҥ чемпионадын ойноп алган. Бу маргаанда бойлорыныҥ бескелеринде Родион Асканаков 1-кы, Эжер Кеденов 2-чи, Игорь Казанин ле Рустам Конзошев 3-чи јерлерге чыккан эди. Анда ла  јерлежис Степан Кобенов бойыныҥ бескезинде база јеҥӱчил боло берген.

Россия Федерацияныҥ национальный гвардиязыныҥ черӱлериниҥ самболо Россияныҥ Геройы генерал-полковник Анатолий Романовтыҥ кубогына ӧткӧн чемпионатта база бир јерлежис спорттыҥ телекейлик классту узы Эжер Енчинов јуучыл самболо бойыныҥ бескезинде эҥ артык болгон.

Јуучыл самбо аайынча телекейдиҥ кубогыныҥ маргаандарында Рустам Конзошев мӧҥӱн призер болуп чыккан.

Је эҥ ле јаан једим ол кӱчӱрген айда Тӱштӱк Кореяныҥ Чхончжу калазында самболо ӧткӧн телекейлик чемпионатта болгон. Анда јуучыл самболо 52 килограммга јетире бескеде тартышкан јерлежис Родион Асканаков ло 68 килограммга јетире бескеде согушкан Степан Кобенов телекейдиҥ чемпиондоры болуп чыккандар. Родион Асканаков спорттыҥ бу бӱдӱмиле телекейлик маргаанныҥ эки катап јеҥӱчили болуп јат.  Ас тоолу албатыбыска бу јаан сӱӱнчи ле оморкоду.

Јаан изӱ айда Горно-Алтайскта Алтай Республиканыҥ спортчыларыныҥ Јайгы олимпиадазы ӧткӧн. Бир муҥнаҥ кӧп спортчы спорттыҥ 11 бӱдӱми аайынча маргышкан. Текшикомандалык зачетто баштапкы јерди Горно-Алтайсктыҥ командазы аларда, экинчи јерде Кош-Агаш аймактыҥ, ӱчинчизинде Майма аймактыҥ командалары болгон.

2019 јылда болгон јаркынду керек-јарактардыҥ тоозында грек-рим кӱрешле Европаныҥ чемпионы, телекейдиҥ Кубогыныҥ јеҥӱчили, Россияныҥ спортыныҥ нерелӱ узы Иван Самтаевтиҥ сыйына ӧткӧн «Ийде-кӱчтиҥ кубогы» деп адалган албатылар ортодогы матчевый туштажуны темдектеер керек. Республикабыстыҥ командазы Казахстанныҥ командазын 11:2 тооло јеҥип алган эди. Ол ло тушта грек-рим кӱрешле олимпийский чемпиондор Мнацакан Искандарян, Александр Игнатенко ло Александр Карелин республиканыҥ аймактарында мастер-класстар ӧткӱрген.

Быјыл тергеебиске Олимпий ойындардыҥ јеҥӱчилдери келип јӱрген. Олордыҥ тоозында: 1968 јылда Гренобыльда ӧткӧн Кышкы Олимпий ойындардыҥ конекло јӱгӱрери аайынча јеҥӱчили, спорттыҥ нерелӱ узы Людмила Титова,  1992 јылда Барселонада ӧткӧн Олимпиаданыҥ баскетбол аайынча јеҥӱчили, спорттыҥ нерелӱ узы Ирина Минх, 2004 јылда Афиныда ӧткӧн Олимпиаданыҥ ыраагына калыыры аайынча јеҥӱчили, спорттыҥ нерелӱ узы Татьяна Лебедева, 1998 јылда Наганодо ӧткӧн Олимпий ойындардыҥ биатлон аайынча јеҥӱчили, спорттыҥ нерелӱ узы Галина Куклева, 1988 јылда Калгариде ӧткӧн Олимпиаданыҥ бобслейле чемпионы, спорттыҥ нерелӱ узы Владимир Козлов, 2006 јылда Туринде ӧткӧн Олимпиаданыҥ бобслейле мӧҥӱн призеры, спорттыҥ нерелӱ узы Алексей Селиверстов болгон. Олор республиканыҥ тӧс калазында ла аймактарында јилбилӱ туштажулар ӧткӱрген. Алтай Республиканыҥ Олимпийский совединиҥ ле физический культура ла спорт аайынча комитединиҥ јӧмӧлтӧзиле ӧткӧн мындый туштажулар  чыдап јаткан ӱйеге сӱреен јарамыкту болгонын айтпаза да јарт.

Сыгын айдыҥ 1-кы кӱнинде Маймада спорттыҥ ла су-кадыкты орныктырарыныҥ «Атлант» деп комплексиниҥ ачылтазы ӧткӧн. Бу республикада Тоштыҥ баштапкы ӧргӧӧзи болуп јат.

Горно-Алтайскта гиберспорттыҥ «NAVIGATOR Game Arena» деп баштапкы площадказыныҥ ачылтазы ӧткӧн. Оныҥ ачылтазында компьютерный спорт аайынча турнир болгон ло анда 116 кижи турушкан.

2019 јылда јерлеш спортчыларыс башка-башка бӱдӱмдер аайынча јеҥӱлерге јеткен. Кем де чанала јӱгӱреринде, кем де рафтингте, кем де боксто, кем де каратэде.

Алтай Республикада кӧп тоолу јакшынак профессионал спортчылар бар. Олордоҥ 35 спортчы Россияныҥ јуунты командаларына кирет. Бис олорло оморкойдыс ла келер 2020 јылда спортчыларыска јаҥыс ла бийик једимдер кӱӱнзейдис!

 

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина