Месяц: Декабрь 2019

Эл Ойын: кайда ӧдӧри талдалат

Алтай калыктыҥ ээчий Эл Ойын байрамы 2020 јылдыҥ јаан изӱ айыныҥ 2-4 кӱндеринде ӧдӧр, эмди ол кайда ӧдӧри талдалып јат. Келер 2020 јылда алтай калыктыҥ тергеелер ортодогы Эл Ойын байрамы 17-чи катап ӧдӧр. Оны белетеери ле ӧткӱрери аайынча тӧзӧмӧл комитеттиҥ баштапкы јууны јаҥар айдыҥ 9-чы кӱнинде Алтай Республиканыҥ башкарузында АР-дыҥ башчызы, башкарузыныҥ председатели Олег Хорохординниҥ

13 декабря 2019

Кырлардагы јӱрӱм

Јаҥар айдыҥ 11-чи кӱни Кырлардыҥ телекейлик кӱни деп темдектелет. Мындый кӱнди темдектеерин 2003 јылда ООН-ныҥ Генеральный ассамблеязы јӧптӧгӧн. Туулык јерлердиҥ курч сурактары телекей кеминде баштап ла 2002 јылда јарлалган. ООН-ныҥ ай-кӱнниҥ кубулганына ла оноҥ улам ар-бӱткенде кубулталар болгонына учурлалган конференциязы 2002 јылды Кырлардыҥ телекейлик јылы деп јарлаган. Кырлардыҥ телекейлик кӱни быјыл 17-чи катап темдектелген. Бу

13 декабря 2019

Кара кӧстӱ Аманданаҥ эзен

Ӧскӧ ороондордо јадып турган јерлештерис керегинде бичимелдерди јарлаарын улалтып јадыбыс. Бӱгӱнги куучын-эрмек кычыраачыларды ыраак Великобритания ортолыкка апарар. Оймон ичинде чыккан-ӧскӧн Оксана БОЛТОВСКАЯ јерлежис Англияныҥ Саффолк графствозында јуртайт. —Оксана, баштапкы сурак: неге ӱренип, кайда јӱрӱп, Англияга једип бардыгар? —Мен Кӧксуу-Оозы аймактыҥ Ак-Кобы јуртында чыккам. Сӧӧгим мундус. 80-чи јылдарда, јуртымныҥ кӧп балдары чылап, интернатта јадып ӱренгем. Школдо

13 декабря 2019

Јакшыны, јарашты сыйлаары база јайалта

Павел Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда Россияныҥ ла Алтай Республиканыҥ нерелӱ артизи Ираида ОХРИНАНЫҤ учурлу јажына учурлалган јайаандык эҥир ӧтти. Ады-јолы элбеде јарлу, танылу Ираида Охринаныҥ чыккан-ӧскӧн эне-тӧрӧл алтайы Шабалин аймакта Јаан-Чаргы деп јакшынак јурт. Алкы бойыныҥ ук-тукумы, билези калыҥ ла јаан. Ираиданыҥ адазы Егор Амырович 1928 јылда јылкычы тоҥжаан сӧӧктӱ Амыр Бедеевич ле тодош

13 декабря 2019

Улу Јеҥӱниҥ 75 јылдыгына белетениш

АР-дыҥ башчызы Олег Хорохордин Ада-Тӧрӧл учун Улу јууда Јеҥӱниҥ 75 јылдыгын темдектеерине белетенери аайынча тӧзӧмӧл комитеттиҥ баштапкы јуунын ӧткӱрди. Јуунды ачып тура, ол 2020 јыл Президенттиҥ јарлыгы аайынча Россияда Эземниҥ ле мактыҥ јылы деп темдектелери керегинде айткан. Анайда ок президент Владимир Путин Јеҥӱниҥ юбилейине белетенери ле оны байрамдаары керегинде аҥылу јарлыкка кол салган ла бу

13 декабря 2019

Ачык јӱректӱлерге — сыйлар ла быйанду сӧстӧр

Алтай Республикада бойыныҥ кӱӱниле иштер бӱдӱрерге белен болгондордыҥ кыймыгузыныҥ турчыларыныҥ тоозы 18 муҥ кире кижи. 2019 јылда олор јӱстер тоолу јарамыкту акциялар ла ондор тоолу килемјилик керек-јарактар белетеп ӧткӱрген. Онойдо ок бу ачык јӱректӱ улус башка-башка јаан керек-јарактарда болужын јетирген ле бастырароссиялык, албатылар ортодо керектерде турушкан. Бойыныҥ кӱӱниле иштер бӱдӱрип тургандарга — волонтерлорго П. В.

13 декабря 2019

Чӱмдеер де, кӧчӱрер де узы бийик

Эмдиги ӧйдиҥ алтай чӱмдемелинде Токшын (Сергей) Торбоковтыҥ ады-јолы танылу, јарлу. Ол Горно-Алтайсктагы пединститутта ӱренип турарда, тӱӱки-филологический факультетте орус тилле «Слово», алтай тилле «Ӱн» деген эки газет чыккан. Бу газеттерде ӱренеечилер бойлорыныҥ чӱмдеген ӱлгерлерин чыгаратан. Сергей Торбоков ол газеттиҥ редколлегиязыныҥ турчызы болгон. Студент ӧйинде, 70-чи јылдардыҥ ортозында, оныҥ прозалап бичиген «Студенттердиҥ јазы» деген јуунтызы алтай јииттерге

10 декабря 2019

Стройотрядтардыҥ кыймыгузына — 60 јыл

Студенттердиҥ стройотрядтарыныҥ (ССО) туружаачыларыныҥ, бу кыймыгуныҥ ветерандарыныҥ следы ӱлӱрген айда Москвада ӧткӧн. Ондо Россияныҥ 80 тергеезинеҥ, СНГ-ныҥ ла Прибалтиканыҥ ороондорынаҥ 6000 кижи турушкан. Стройотрядтардыҥ кыймыгузы башталганын 1959 јылда Москвада Ломоносовтыҥ адыла адалган университеттиҥ 339 студенти Тӱндӱк-Казахстанский область јаар солок кӧдӱрер иштерде туружып барганыла колбойдылар. Кийниндеги јылдарда бастыра јаан стройкаларда – БАМ-ды, КамАЗ-ты, ВАЗ-ты, Саяно-Шушенский ГЭС-ти

10 декабря 2019

Айылга, алтын бозогозын алтап, айылдап кирзе

Кеен ле байлу Алтайда јуртап јаткан алтай эл-калыкта айыл-јурттыҥ бек ле јаҥжыккан јаҥжыгулары бар. Јакшынак јаҥжыгуларыс бистиҥ укталып келген кылык-јаҥысла тудуш. Бӱгӱнги кӱнде алтай кижиниҥ ук-тукумыла тудуш кылык-јаҥы ӧзӱмдӱ болзын деп, айыл-јурттыҥ јаҥжыгуларына ада-эне бала-барказын оогоштоҥ ала таскатса, бу јаҥжыгулардаҥ тудунза, артык эмес пе деп сананадым. Оныҥ учун кычыраачыларды «Ӱргӱлјиктиҥ учугы – Алтай јаҥ» деген

10 декабря 2019

«Кан-Кереде» кай чӧрчӧк – бијениҥ тилиле

Павел Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда јаҥар айдыҥ 6-чы кӱнинде Алтай Республиканыҥ кожоҥныҥ ла бијениҥ «Алтам» деген государственный театрыныҥ художественный башкараачызы, Россия Федерацияныҥ нерелӱ артизи, Г. И. Чорос-Гуркинниҥ адыла адалган јондык сыйдыҥ лауреады, Алтай Республиканыҥ Кӱндӱлӱ кижизи Айана ШИНЖИНАНЫҤ белек јажына учурлалган јайаан эҥир ӧтти. Айана Шинжина бије санадыныҥ кӧп тоолу калыктар ортодогы ла бастырароссиялык

10 декабря 2019

2 3 4 5 6 7 8 9

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина