Шоҥкордыҥ кӧзи курч,
ойгордыҥ сӧзи курч
Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
День: 14.01.2020
Телекейлик литературалардыҥ институдында
Москвада А. М. Горькийдиҥ адыла адалган эки институт бар. РАН-ныҥ Телекейлик литературалардыҥ институды (Институт мировой литературы РАН, кыскарта ИМЛИ). Ол литератураныҥ шиҥжӱчилерин белетейт. Экинчизи, Литературный институт, бичиичилер ле кӧчӱреечилер белетейт. Бистиҥ айдарга турганыс ИМЛИ ле оныҥ ижи-тожы керегинде болор. Санкт-Петербургта орус литератураны шиҥдеер институт (Пушкинский дом) бар болзо, Москвадагы институтта телекейлик литератураларды шиҥдегилейт. ИМЛИ-ниҥ 80
14 января 2020
Майман Гӱзел сыйным…
…Кару сыйным ада-ӧбӧкӧлӧристиҥ тӧрӧлине мени озолоп атанар деп, качан да бодобогом, ӱч-тӱбинде сананбагам. Јажыла да менеҥ јаш, ийде-кӱчиле де менеҥ айдары јок јаан ла чыйрак бӱткен, Алтайдыҥ кеен-јараш чечеги, поэди, акыны, эрке-торко эки кызыныҥ энези, карудаҥ кару тӧрт барказыныҥ јааназы, сок јаҥыс согоно башту сыйнызыныҥ эјези, јеендериниҥ таай эјези, јӱзӱн сыркынду најыларыныҥ ӱӱре-јелези… Майманнаҥ ла
14 января 2020
Јурткорлорыс ла собкорлорыс керегинде
Бир ӧйдӧ областьтыҥ кезик аймактарында «Алтайдыҥ Чолмоныныҥ» бойыныҥ корреспонденттери (орустап-собкорлоры) иштеген. Јурткорлор ло рабкорлор база болгон. Собкор – ол редакцияныҥ бойында эмес, аймактарда иштеп, газеттиҥ штадына кирип ле ишјал алып турган ишчи. Јурткорлор ло рабкорлор дезе, јурттарда, калада јадып, колхоз-совхозтордыҥ ла промышленный предприятиелердиҥ ӧмӧликтериниҥ ижи- тожы керегинде бичип турган улус. Бу ижи учун олор јӱк
14 января 2020
«Јаан Алтай» Эл Ойында болор бо?
Бу јуукта Кӧк-Бӧрӱниҥ республикан федерациязы Горно-Алтайскта Најылыктыҥ туразында 2019 јылдыҥ турулталарына учурлалган јуунын ӧткӱрген. Јуунныҥ ижинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызыныҥ молјуларын удурумга бӱдӱреечи Алексей Тюхтенев, культураныҥ министри Ольга Антарадонова, республиканыҥ башчызыныҥ спорт аайынча шӱӱлтечизи Александар Манзыров, физкультура ла спорт, национальный политика ла јондык колбулар аайынча комитеттердиҥ председателдери Олег Гурин ле Людмила Варванец турушкандар.
14 января 2020
Кадын суу јурукчыныҥ чӱмдемел ченемелинде: чындык ла соојыҥ
Кадын суу-талай Сибирь телкеминиҥ эҥ баштапкы аҥылу бийик ӱредӱлӱ јурукчызы Г. И. Чорос-Гуркинниҥ јайаандык энчи-байлыгында тӧс сӱр-кеберлердиҥ бирӱзи деп јолду темдектелет. Јурукчы јаан сууны алтай албатыныҥ кеп-куучындары, соојыҥдары ажыра, онойдо ок бойыныҥ ӧзӧгиле, кӧрӱмиле сезип, сӱреен эптӱ ле чындык эдип кӧргӱскен, јураган. Албатыныҥ байлу суузы ар-бӱткенниҥ база бир кайкал кептӱ јери болуп, Гуркинниҥ јайаандыгыныҥ јаан
14 января 2020
«Алтайдыҥ ӧс јонын чеберлеп аларга»
Бу бичимел 20 jыл кире мынаҥ кайра, 1990 jылдыҥ jай ӧйинде бичилген. Ол НКВД-ныҥ 18255 ле 7963 номерлӱ шылу керектериле таныжарга jараду алып, бир канча журналисттерге ле Горно-Алтайсктагы музейдиҥ ишчилерине КГБ-ныҥ Алтайский крайдагы башкартузына jетире jӱрген jол-jорыктыҥ кийнинде туулган. 1937 jылда алтай калыктыҥ ады jарлу бир бӧлӱк улузы «…совет jаҥды аҥтарарга ла Японияныҥ башкартузыла
14 января 2020
Улу нере – Ундылбас эзем
Кирген 2020 јыл орооныска да, республикабыска да учурлу керектериле байлык јыл болор. Јаҥырган чаган айдыҥ 12-чи кӱнинде республиканыҥ тӧс калазында атту-чуулу алтай јурукчы, јон-политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 150 јылдыгына учурлалган кӧдӱриҥилер ӧткӧн. Г. И. Гуркин Сибирьдиҥ ӧс калыктары ортодо баштапкы профессионал јурукчы болуп јат. Оныҥ јуруктарыныҥ кӧрӱлери каан јаҥы ӧйинде, 1907-1915 јылдарда,
14 января 2020
Тӱӱкини улус эдет
Алтай Республиканыҥ Москвадагы јаантайынгы элчилиги, оныҥ ижи-тожы, ишчилери керегинде газедистиҥ бу јуукта номеринде бичиген эдибис. Бу бичимелде оныҥ канча јылдарга јааны болуп келген Ирина ЛОЗОВАЯЛА ӧткӧн куучынды элбеде јарлайдыс. Бичимелистиҥ бажында оныҥ биографиязыныҥ кезик элестерин эзедип ийели. Ирина Петровна Москва калада 1966 јылдыҥ кичӱ изӱ айыныҥ 6-чы кӱнинде чыккан. Бийик ӱредӱ аларга ол Бастырасоюзный заочный
14 января 2020
«Алтайды чындаптаҥ да сӱӱй бергем…»
Алтай Республиканыҥ ар-бӱткенниҥ байлыктары, экология ла туризм аайынча министрине Екатерина ПОВАРОВА тудулганынаҥ ала кӧп ӧй ӧтпӧгӧн. Бӱгӱнги эрмек-куучын јаҥы башкараачыла ӧдӧр. —Екатерина Олеговна, кайда чыкканар, чыдаганар, кандый ӱредӱ алганар керегинде айдып ийзер? —Мен Москва калада чыккам. Тулаан айдыҥ 8-чи кӱнинде, байрамдык кӱнде чыккан болорым. Бала тужым орооныстыҥ тӧс калазында ӧткӧн. Москваныҥ энергетический институдын (Национальный шиҥжӱ
14 января 2020
Никотиндӱ кожымакты балдарга сатпас эдер керек
Шак мындый баштануны «Единая Россияныҥ» Алтай Республиканыҥ парламентиндеги фракциязы эткен. Бу баштануны парламенттеги арткан бастыра фракциялар ла биригӱлер јӧмӧгӧн. Ол баштану јанынаҥ бойыныҥ шӱӱлтезин парламенттиҥ су-кадыкты корыыры ла јӧнјӱрӱмдик политика аайынча комитединиҥ јааны Алена КАЗАНЦЕВА айдат: —Никотиндӱ кожымакты јажы эр кемине јетпегендерге садарын токтодоры аайынча суракты бистиҥ фракция тӧзӧлгӧнинеҥ ле ала кӧдӱрип баштаган. Ӧскӧ
14 января 2020
ТОП
Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай
УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
