Месяц: Январь 2020

Улу нере – Ундылбас эзем

Кирген 2020 јыл орооныска да, республикабыска да учурлу керектериле байлык јыл болор. Јаҥырган чаган айдыҥ 12-чи кӱнинде республиканыҥ тӧс калазында атту-чуулу алтай јурукчы, јон-политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 150 јылдыгына учурлалган кӧдӱриҥилер ӧткӧн. Г. И. Гуркин Сибирьдиҥ ӧс калыктары ортодо баштапкы профессионал јурукчы болуп јат. Оныҥ јуруктарыныҥ кӧрӱлери каан јаҥы ӧйинде, 1907-1915 јылдарда,

14 января 2020

Тӱӱкини улус эдет

Алтай Республиканыҥ Москвадагы јаантайынгы элчилиги, оныҥ ижи-тожы, ишчилери керегинде газедистиҥ бу јуукта номеринде бичиген эдибис. Бу бичимелде оныҥ канча јылдарга јааны болуп келген Ирина ЛОЗОВАЯЛА ӧткӧн куучынды элбеде јарлайдыс. Бичимелистиҥ бажында оныҥ биографиязыныҥ кезик элестерин эзедип ийели. Ирина Петровна Москва калада 1966 јылдыҥ кичӱ изӱ айыныҥ 6-чы кӱнинде чыккан. Бийик ӱредӱ аларга ол Бастырасоюзный заочный

14 января 2020

«Алтайды чындаптаҥ да сӱӱй бергем…»

Алтай Республиканыҥ ар-бӱткенниҥ байлыктары, экология ла туризм аайынча министрине Екатерина ПОВАРОВА тудулганынаҥ ала кӧп ӧй ӧтпӧгӧн. Бӱгӱнги эрмек-куучын јаҥы башкараачыла ӧдӧр. —Екатерина Олеговна, кайда чыкканар, чыдаганар, кандый ӱредӱ алганар керегинде айдып ийзер? —Мен Москва калада чыккам. Тулаан айдыҥ 8-чи кӱнинде, байрамдык кӱнде чыккан болорым. Бала тужым орооныстыҥ тӧс калазында ӧткӧн. Москваныҥ энергетический институдын (Национальный шиҥжӱ

14 января 2020

Никотиндӱ кожымакты балдарга сатпас эдер керек

Шак мындый баштануны «Единая Россияныҥ» Алтай Республиканыҥ парламентиндеги фракциязы эткен. Бу баштануны парламенттеги арткан бастыра фракциялар ла биригӱлер јӧмӧгӧн. Ол баштану јанынаҥ бойыныҥ шӱӱлтезин парламенттиҥ су-кадыкты корыыры ла јӧнјӱрӱмдик политика аайынча комитединиҥ јааны Алена КАЗАНЦЕВА айдат: —Никотиндӱ кожымакты јажы эр кемине јетпегендерге садарын токтодоры аайынча суракты бистиҥ фракция тӧзӧлгӧнинеҥ ле ала кӧдӱрип баштаган. Ӧскӧ

14 января 2020

Алтай ла Гуркин: ӱргӱлјикке бек колбуда

Чаган айдыҥ 12-чи кӱнинде улу јерлежис, атту-чуулу политик, јондык ишчи ле јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 150-чи јыл кирди. Бу кӱнге учурлалган байрамдык керек-јарактар тал-тӱште Г. И. Чорос-Гуркинниҥ кереезиниҥ јанында алты јӱс кире кижи јуулган митингле башталды. «Бӱгӱнги кӱнде Г. И. Чорос-Гуркин кыйалтазы јогынаҥ јаан тоомјылу, Алтай Республикада јадып турган ончо калыктардыҥ бирлигиниҥ

14 января 2020

В усадьбе Гуркина

Во время моего путешествия минувшей зимой по городам Западной и Восточной Сибири мне чрезвычайно было приятно слышать очень частые расспросы интеллигентной публики о моем земляке алтайце Гуркине. Очевидно, имя художника приобрело довольно широкую известность в Сибири. Поэтому я с большим удовольствием поделюсь с читателями своими впечатлениями о личности художника, о его житье-бытье, а также и

10 января 2020

Г. И. Чорос-Гуркин любил Алтай вдохновенно и искренне

12 января исполняется 150 лет талантливому алтайскому художнику, выдающему государственному и общественному деятелю, основателю государственности алтайского народа Григорию Ивановичу Чорос-Гуркину. Председатель Государственного Собрания — Эл Курултай Республики Алтай Владимир Тюлентин, поздравляя жителей республики с этим значимым общественно-политическим событием, отметил важность проведения ряда намеченных мероприятий в развитии наследия гуркинских идей, а также их оценке через современные

10 января 2020

Смотровая площадка открыта в Горно-Алтайске

Глава Республики Алтай Олег Хорохордин принял участие в торжественном открытии смотровой площадки на вершине горы Тугая в Горно-Алтайске. Проект «Благоустройство панорамного парка «Гора Туугая» в 2018 году победил во всероссийском конкурсе лучших проектов создания комфортной городской среды в малых городах. В этом году на его реализацию из федерального бюджета были выделены средства. Проект выбрали и

10 января 2020

Санатчылар јаҥы альбом чыгарды

60 јаш – алтын бозого алтагандый ӧй. Алтайлардыҥ 12 јыл ажыра чоттогоныла болзо, бу јылда кижи бойыныҥ јылына кирип јат. Бу ӧйдӧ кижи јыл туркунына ајарыҥкай болор учурлу. Албатыныҥ укаа сӧзиле, кижи буттыҥ бажыла чек базып, бу јылын ӧткӱрер. Је санаттыҥ улузы тӱҥей ле бу ӧйгӧ јетире нени эдип салганын ла нени эдерин темдектейт. Нениҥ

10 января 2020

Јуртта кычырар тура

1919 јылдыҥ јаҥар айыныҥ 26-чы кӱнинде ишмекчи-крестьяндардыҥ башкарузы бичик билбес эл-јонды кычырып ла бичип ӱредер амадула Бичик билбести јоголторы керегинде декрет чыгарган. Бичик билбести јоголторы аайынча тӧзӧлгӧн Чрезвычайный комиссияныҥ алдында «бастыра ороондо бичикке ӱредер пункттар тӧзӧӧр» сурак турган. Ӧткӧн чактыҥ 20-30 јылдарында јурттарда социализмниҥ амадуларын бӱдӱрерге политикалык ла культурно-ӱредӱлӱ иш ӧткӱрер тӧс суракты бӱдӱрер керек

10 января 2020

1 2 3 4 5 6 7 8

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина