Мал-ашты кыштадары тӧс ајаруда

04.02.2020

2019-2020 јылдардыҥ кыжында бистиҥ тергеениҥ јурт ээлеминиҥ товарэдеечилери 430 муҥ условный тын мал кыштадып јат. Ол тоодо: 225 муҥнаҥ кӧп уй-мал, 550 муҥнаҥ кӧп койлор ло эчкилер, 130 муҥ кире јылкы мал, 50 муҥнаҥ кӧп аҥдар, 8 муҥ кире сарлыктар, 486 тын тӧӧлӧр.

Текши мал-ашты кыштадарына былтыр 202 муҥ тонна азырал единица белетелген болгон (план — 170,5 муҥ тонна азырал единица). Калганчы јетирӱлерле, тууразынаҥ 18,8 муҥ тонна азырал единица тартылып экелилген. Тургуза ӧйдӧ чыгымдалып калган азыралдыҥ кеми 87 муҥ тонна азырал единица, артканы — 133,6 муҥ тонна азырал единица. Јурт ээлемниҥ мал-ашка азыралыныҥ кеми когызап калган предприятиелери азыралды тууразынаҥ экелет. Былтыр јуртээлемдик 15 предприятиеде ӧлӧҥниҥ текши кеми 2,3 муҥ тонна резервный фонды тӧзӧлгӧн. 2020 јылдыҥ чаган айыныҥ 20-чи кӱнинде болгоныла, республикада арткан ла бир условный тын малга келижип турган азыралдыҥ кеми 3,2 азырал единица.

Јурт ээлем аайынча республикан министерствоныҥ јетирӱзиле, тургуза ӧйдӧ малды кыштадары јанынаҥ јаан уур-кӱчтер јок. Јаҥыс ла Кош-Агаш ла Улаган аймактардыҥ јерлеринде јаан кар јааганынаҥ улам кезик ээлемдерде уур-кӱчтер болот. Малдаҥ чыгым болбозын јеткилдеерге болуп, јербойындагы турлулар јаар јолдор кардаҥ арчылат ла азырал тартылат. Ол эки аймактыҥ ээлемдерине мал-ашка азыралды автотранспортло тартар тушта чыгымдардыҥ кезигин орныктырып берери јанынаҥ сурак тургузылат.

Майма, Турачак ла Чой аймактарда мал-ашты јаҥжыкканы аайынча кажаан-чедендерде тудуп азырайт.

Малды кыштадары канайда ӧдӱп турганы јанынаҥ мониторингти тергеениҥ јурт ээлем аайынча министерствозы кажы ла неделе сайын ӧткӱрет. Бу сурак јурт ээлемниҥ аймактардагы башкартуларында јаантайынгы ајаруда тудулат.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина