Коронавируска удурлажар ончо керектерди ӧткӱрери јаан учурлу

07.02.2020

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин бу јуукта ишмекчи јуун ӧткӱрген. Ондо коронавирустыҥ инфекциязын Алтай Республиканыҥ јеринде таркатпазы јанынаҥ ӧткӱрилип турган керектер шӱӱжилген.

Башчы јуунды ачып, Китайдыҥ јаҥдары јаҥар айдыҥ 31-чи кӱнинде ороонныҥ ортозында турган Ухань калада југуш јарты јок ооруныҥ табылганы керегинде јетирӱ эткенин эзеткен. Калганчы јетирӱлерле, Китайда јаҥы коронавирусла 17 муҥнаҥ ажыра улус оорыган, 360-наҥ ажыразы божогон. 150 кижи ӧскӧ ороондордо оорыган, Россияда дезе эки кижи оорыган ла экӱлези Китайдыҥ улузы.

Су-кадыкты корыырыныҥ бастырателекейлик организациязы ӧткӧн неделеде јеткерлӱ инфекцияныҥ табылганы калыктар ортодогы учурлу, сакыбаган јанынаҥ тура берген айалга деп јарлаган. РФ-тыҥ башкарузыныҥ председатели Михаил Мишустин коронавирусла тартыжатан национальный планга кол салган.

«Југуш оорула тартыжары аайынча керектер национальный башкарулар кеминде эрчимдӱ ӧткӱрилет. Слер билереер: Китайла грандар јабылган, ары-бери јӱрӱжери токтогон. Китайдыҥ Монголияда граны база јабылган, онызы Алтай Республикага база учурлу. Россияныҥ Китайдагы граждандарын јуук ӧйдӧ јандырары пландалат. Эпидемиологиялык айалганыҥ мониторинги улайын ӧткӱрилет, медицинский ишчилердиҥ ӱредӱзи ле ӧскӧ дӧ иштер ӧдӧт» — деп, Олег Хорохордин айткан.

Оныҥ темдектегениле, мындый айалгаларда мессенджерлерде, социальный сетьтерде эрчимдӱ таркадылып турган тӧгӱн јетирӱлер эл-јон ортодо кӱйбӱреш, чаксыраш эдет.

«Оныҥ учун вирусты таркатпаска, бастыра ийде-кӱчти, аргаларды тузаланып тартыжар керек, онойдо ок эл-јонго југуш оорудаҥ канайда чеберленери, јаҥдар кандый иштер ӧткӱрип турганы ла бӱгӱнги кӱнде чын айалга кандый болгоны керегинде јетирӱлер эдер керек» — деп, республиканыҥ башчызы чокымдаган.

Алтай Республикада эл-јонныҥ санитарно-эпидемиологиялык јарамыкту айалгазын јеткилдеерге ле југуш коронавирусты таркатпаска, Алтай Республиканыҥ башкарузы 2020 јылдыҥ чаган айыныҥ 30-чы кӱнинде Јакаан јараткан. Ондо јаҥы коронавирустыҥ биске кӧчӧрин ле таркаарын болдыртпазы аайынча иштердиҥ планы јарадылган.

Медицинский ишчилердиҥ јаҥы коронавирустыҥ југуш оорузына серемји болгондо, Алтай Республиканыҥ су-кадыкты корыырыныҥ министерствозына ла Роспотребшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча башкартузына тургуза ла јетирӱ эдериниҥ ээжизи тургузылган. Оорулар табылган КНР-даҥ, Таиландтаҥ ла ӧскӧ дӧ ороондордоҥ республикага келген улустаҥ аэропортто ло анализтер алылат ла олор шиҥжӱге аткарылат. Ооруга серемји бар болзо, келген кижи карантинге отургызылар, олорло колбуда болгондор 14 кӱнге шиҥжӱде болот.

Алтай Республиканыҥ су-кадыкты корыыры аайынча министриниҥ ижин бӱдӱреечи Сергей Коваленконыҥ јетирӱзиле, тергеениҥ медицинский организциялары јаҥы коронавирусла оорыган деп серемјилӱ улусты шиҥдеерине ле эмдеерине белен. Ондый улусты тургуза ла јаттыргызар ла колбуда болгон улусты шиҥжӱде тудар сурактар аайлалган.

Россия Федерацияныҥ ФСБ-зыныҥ Алтай Республикада погранбашкартузыныҥ јааны Александр Кайгородовтыҥ јетирӱзиле, Китайда јаҥы вирус таркаганыла колбой, Алтай Республикала одоштой тергее-субъекттердеги ле коштой гранду государстволордогы эпидемиологиялык айалганыҥ мониторинги улайын ӧткӱрилет.

Роспотребшиҥжӱниҥ тергеедеги башкартузыныҥ башкараачызы Леонид Щучиновтыҥ темдектегениле, ведомство государствоныҥ гранын ӧткӧн граждандарды шиҥжӱлеерин эки катапка тыҥыткан. Россия Федерацияныҥ јерине кирген 3,57 муҥнаҥ ажыра граждандар шиҥжӱлелген ле олор ортодо југуш оорулу улус табылбаган. Кош-Агаш аймакта калыктар ортодо ӧткӱшиҥ «Ташанта» пункты эпидемияла тартыжар иштиҥ ээжизине кӧчӱрилген.

Алдында бу ведомствого Китайда јол-јорыктаҥ республикага беш кижи јанган деп јетирӱ болгон. Олор шиҥжӱлелген ле эмди 14 кӱнге специалисттердиҥ шиҥжӱзинде тудулат.

Чаган айдыҥ 27-чи кӱнинде Горно-Алтайсктыҥ аэропортыныҥ јеткерлӱ југуш оорулу кижи табылганда, эпидемияла тартыжар керектерге белени шиҥделген. Јуунныҥ турултазында Горно-Алтайсктыҥ аэропортын келген пассажирлердиҥ температуразын олорго тийбезинеҥ кемјиир јылувизионный јепселдерле, ӧскӧлӧриле де јеткилдеер јакылта эдилген.

Кӧп улус болуп турган јерлерде, эл-јонныҥ текши ажанар ла аш-курсак садылар јерлеринде вирусла тартыжар аргалу не-немелерди тузаланып, дезинфекциялу иштерди тыҥыдары темдектелген.

Роспотребшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ јетирӱзиле, тергеениҥ соцсетьтеринде Горно-Алтайсктыҥ бир кижизи коронавирусный инфекцияга табарткан деген јетирӱ тӧгӱн јетирӱ болуп јат. Бу ведомство улус мессенджерлердеги ле соцсетьтердеги серемјилӱ јетирӱлерге бӱтпезин деп кычырат. Бистиҥ республикада коронавирусный инфекцияга табарткан бир де кижи јок. Китайда ла бу оорула оорып турган улус бар болгоны јарталган ӧскӧ дӧ ороондордо бололо, јанып келген беш кижиниҥ су-кадыгыныҥ айалгазы шиҥделген ле олор тургуза ӧйдӧ медшиҥжӱге алылган. Бу улустыҥ бирӱзинде ле ОРВИ-ниҥ темдектери бар болгон. Новосибирсктеги «Вектор» деген государственный билим тӧс јерде коронавирус јанынаҥ ӧткӱрилген шиҥжӱ ол кижиде вирус јок болгонын јартаган.

АР-дыҥ башкарузыныҥ

пресс-службазы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина