Ороондо коронавирус: калганчы јетирӱлер ле кӧргӱзӱлер

17.03.2020

Солундардыҥ федерал агентствозы телекейде ле Россияда коронавирустыҥ таркап јатканыла колбулу калганчы солундарды јарлады.

Австрияныҥ канцлери Себастьян Курц коронавирусты пандемия деп адады. Коронавирус ӧткӧн јылдыҥ учкары Китайдыҥ тӱндӱктей јерлеринде табылган ла тургуза ӧйдӧ Европада таркайт. Курцтыҥ айтканыла, оныҥ ороонына Экинчи телекейлик јуу-чактыҥ кийнинде мындый јаан чочыду болбогон.

«Бис Экинчи телекейлик јуу-чактыҥ ӧйинеҥ бери баштапкы мындый чочыдулу керекке учурадыс. Бис улустыҥ јӱрӱмин аргадаар, бистиҥ экономиканы ла иштеер јерлерди чеберлеп алар учурлу. Бу бистиҥ кыйалтазы јок тӧс амадубыс» — деп, Курц темдектеди.

Роспотребшиҥжӱниҥ јетиргениле, грипп-ооруныҥ инкубационный ӧйи кыска, оныҥ учун ол коронавирустаҥ тӱрген таркайт. Тегин гриппле анчада ла балдар кӧп оорыгылаар, коронавирус дезе кӧп сабада јаан јаштуларга каршулу. COVID-19 деп адалган оорула (коронавирус) оорыгандардыҥ тоозында 19 јаштаҥ оогош улус болгон учуралдар сӱрекей ас. Эксперттердиҥ темдектегениле, «коронавирусла оорыган 80% учуралдар јеҥил ле симптомдор јок болот, 15% — кӱч, оксигенация ӧткӱрери керектӱ учуралдар ла 5% — кезем, ӧкпӧлӧргӧ вентиляция эдери керектӱ учуралдар».

Италияда COVID-19 оорудаҥ корогондор кӧп болгоныныҥ шылтактары улус олорго оору југужып калганы керегинде билбегени болор деп, ВОЗ-тыҥ Россияда чыгартулу кижизи М. Вуйнович чотойт. Тургуза ӧйдӧ Италияда 21 муҥ кире кижи бу југуш ооруга табарткан.

Роспотребшиҥжӱниҥ јетиргениле, калганчы коноктыҥ туркунына россияндар ортодо 14 кижи коронавирус деген јуугуш оорула оорыганы илелелген. Бу учуралдар Москвада, Петербургта, Подмосковьеде, Калининградский ле Кемеровский областьтарда болгон. Бу 14 кижиниҥ ӱчӱзи гран ары јанындӧӧн јӱрбегенин темдектеер керек.

Ростуризм россияндарга коронавирусла колбулу эпидемиологиялык айалгазы коомой ороондор јаар јорыктаарын кирелендирзин деп баштанат. Андыйларыныҥ тоозына Китай, Италия, Тӱштӱк Корея, Иран кирет. Онойдо ок ведомстводо Россия ла Испания, Германия ла Франция ортодо авиаколбуларды бир канча ӧйгӧ астадып салганы керегинде ле гран-кыйуларын бӧктӧп салган ороондордыҥ тооломын чокумдадылар.

Тургуза ӧйдӧ телекейде 157295 кижиге коронавирус јуугушкан. Россияда бӱгӱнги кӱнде 63 кижи оорып калган.

Алтай Республикада улуска коронавирус југушкан учуралдар темдектелбеген, јербойында айалга кату шиҥжӱде тудулат.

Коронавирусла колбулу јетирӱ-јартамалдарды Минсу-кадыктыҥ, Роспотребшиҥжӱниҥ, Россу-кадыкшиҥжӱниҥ сайттары ажыра алар арга бар.

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым