Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Республика гран-кыйуларын туристтерге бӧктӧп салган

23.04.2020

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин бистиҥ тергеедӧӧн туристтер келериниҥ јаҥы ээжилерин јӧптӧп, республиканыҥ башкарузыныҥ бийик кеминде белен болоры керегинде јакаанына тӱзедӱлер кийдирген. Кандык айдыҥ 21-чи кӱнинеҥ ала ӧскӧ тергеелердеҥ бистиҥ республиканыҥ јерлерине келгендер 14 кӱнниҥ самоизоляциязын  ӧдӧр учурлу.

Документ аайынча болзо, Алтай Республикага кандый да бӱдӱмдӱ транспортло келгендер тӱни-тӱжи иштеер «кызу линияныҥ» телефоныла (8-913-694-90-74) баштанып, једип келгени, кайда токтогоны, канча кире ӧйгӧ артарга турганы ла ӧскӧ дӧ јетирӱлер, ол тоодо окылу јадып турган јери ле јӱрӱп турган јери керегинде, эдер учурлу.

Алтай Республикада јадып тургандар ӧскӧ  јерлердеҥ келгенинеҥ ала 14 кӱнниҥ туркунына самоизоляцияда отурар учурлу. Республикада јатпай тургандар келгениниҥ кийнинде токтогон јеринде самоизоляцияда база отурар учурлу, је јаҥыс ла коночылыктарда, турбазаларда ла кӧп улус јадар оноҥ до башка јерлерде эмес. Тергееде андый јерлердиҥ ижи кичӱ изӱ айдыҥ 1-кы кӱнине јетире токтодылган, бу некелтени буспазы аайынча јаантайын ширтӱлер ӧткӱрилет.

Башка тергеелердеҥ келгендер самоизоляцияда отурар некелте болбогон улусла, билезиниҥ улузыла јуукташпай, башка јерлерде отурар учурлу.

Онойдо ок Олег Хорохордин иш ле билим аайынча тергеелик министерстволорго олордыҥ башкартуларына кирип турган ла балдар, јаан улус  коно-тӱне јӱрӱп турган государстволык тӧзӧлмӧлӧрине ишчилерин 14 кӱнге вахтовый ишке кӧчӱрзин деп јакарган. ОРВИ оору билдирген ишчилер коронавирус ооруга кыйалтазы јогынаҥ ширтелип турар учурлу. Бу некелтелер кичӱ изӱ айдыҥ 1-кы кӱнине јетире болор. Андый режим-аайыла каргандардыҥ ла кенектердиҥ ӱч туразы, психоневрологиялык интернат, ӧскӱс ле ада-энезиниҥ кичеемели јок арткан балдардыҥ Г. К. Жуковтыҥ адыла адалган школ-интернады иштеер.

Кандык айдыҥ 21-чи кӱнинеҥ ала бийик кеминде белен болорыныҥ режиминиҥ ӧйи туркунына Турачак аймактыҥ јериндӧӧн кирери ле оноҥ чыгып барары, ондо окылу јадып тургандардаҥ башка улуска, токтодылган. Аймактыҥ ичиле јӱк ле кайда да  токтобой, ӧткӱре барары јарадылат.

Тергеениҥ ичбойындагы керектер аайынча министерствозы Алтай Республиканыҥ Кемеровский областьла, Алтайский крайла Турачак аймактыҥ јеринде гран-кыйуларында каруулчык посттор тургузар. Тап-эрик корыыр органдардыҥ ишчилери онойдо ок аймакка келип турган граждандардыҥ јадып турганы окылу темдектелгенин (регистрациязын) тӱни-тӱжи ширтеерин јеткилдеер.

Онойдо ок Турачактыҥ ороонныҥ башка тергеелеринеҥ јанып келген улузы бойы керегинде «кызу линияныҥ» номери (8-913-694-90-74) ажыра јетирер ле 14 кӱндӱк карантинде отурар учурлу. Југуш ооруныҥ темдектери илезине чыгып келзе (эди-каны изиген, јӧдӱл табылган тушта) — эмчиликке барбай, эмчиликтиҥ ишчизин тӱрген-тӱкей айылына кычырар керек, ӧскӧ јердеҥ келгенин айдып.

Алтай Республикадагы, ол тоодо Турачак аймактагы  кирелендириштер таркадылбай јат:

—Алтай Республиканыҥ јерлери кечире кандый ла бӱдӱмдӱ транспортло ӧдӱп бараткан, кош тартып экелген эмезе оны кечире апарып јаткан граждандарга;

—эл-јонды аш-курсакла, јадын-јӱрӱмге эҥ ле керектӱ не-немелерле јеткилдеп турган, ижи токтодылбаган, эмчилик, аптекалык тӧзӧлмӧлӧрдиҥ ижин јеткилдеп турган граждандарга;

—југуш оору таркаар чочыдуныҥ айалгаларында токтодорго јарабас иштер бӱдӱрип турган тӧзӧлмӧлӧрдиҥ ишчилерине;

—токтодорго јарабас јазашту, коштоор-тӱжӱрер иштер бӱдӱрип тургандарга, токтодорго јарабас ла акча-манатла колбулу иш-керектерди јеткилдеп тургандарга (эҥ ле озо чоттоорында ла тӧлӧмирлер аайынча).

Олордо керектӱ окылу чаазындар бар болор керек (служебный кере-бичик, иштеп турган јеринеҥ справка, јӧптӧжӱ, счет-фактура, транспортный накладной ло башка да документтер).

Кандык айдыҥ 23-чи кӱнинде болгоныла, коронавирус оорула оорыган јаҥы учуралдар Алтай Республикада темдектелбеген деп, тергеениҥ оперативный штабы јетирет.

Кандык айдыҥ 22-чи кӱнинде тергееге јанып келгендерге айылында отурзын деп јакылталу 17 јӧп табыштырылган. Медишчилердиҥ ајарузында айылдагы карантинде отурган 225 кижи бар.

Лабораториялар тест-системаларла јеткилделген ле бу југуш ооруны илелеер шиҥжӱлер ӧткӱрет. Лабораторияда 4216 кижи (4596 проба) шиҥделген.

Алтай Республикада улус айылда артарыныҥ режими иштейт. Олор јаткан јерлеринеҥ јӱк ле сӱрекей керектӱ тушта чыгар, бой-бойына кӧп јууктабас, айылдаҥ чыкса, кыйалтазы јогынаҥ маска кийер ле бой-бойынаҥ ыраада јӱрер учурлу.

Алтай Республикага кандый да бӱдӱмдӱ транспортло келгендер тӱни-тӱжи иштеер кызу линияныҥ телефонына (8-913-692-90-74) баштанып, једип келгени, кайда токтогоны, канча кире артарга турганы ла ӧскӧ дӧ јетирӱлер, ол тоодо окылу јадып турган јери ле јӱрӱп турган јери керегинде эдер учурлу.

Мынаҥ озо бистиҥ тергееде бу оору илелелген тогус учурал болгон: олордыҥ экӱзи Оҥдой аймакта, бежӱзи Горно-Алтайскта, экӱзи Турачакта — Томский областьтаҥ келип иштеп јӱрген ле ойто јана берген ишмекчилерде. Алтай Республикада оорыган улус Горно-Алтайскта СПИД оорудаҥ чеберленер ле оныла тартыжар тӧс јердиҥ аҥылу боксторына јаттыргызылган, симптомдоры аайынча эмдеш алат.

АР-дыҥ башкарузыныҥ пресс-службазы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина