Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Бистиҥ ӧйдиҥ геройлоры

16.06.2020

Бӱгӱнги кӱнде врачтар, медишчилер — бистиҥ геройлорыс, эмди олор јаан тоомјы-ајаруда. COVID-19 деп оору-јоболло јаан тартыжуда јеҥӱни эмчилер алары кажы ла эмчиликте иштеген кижиниҥ ижинеҥ, каруулу болгонынаҥ камаанду. Европа ла США бош салынарда, кандый уур-кӱчтер олорды баскан, ол бистиҥ эмчилерге јаан ӱредӱ болгон. Оныҥ учун бистиҥ тергеениҥ эмчилери бу оору-јоболло канайып тартыжып турганы, Горно-Алтайсктыҥ госпитальдарыныҥ ишчилери керегинде бир канча сӧс айдып ийели.

Кандык айдыҥ 20-чи кӱнинеҥ бери СПИД-ле тартыжатан тӧс јер  провизорный госпитальдыҥ режимиле иштейт. Бу эмчиликтиҥ јааны В. Ю. Мунатова. Коронавирусный инфекцияга алдырган ба деп шиҥдеерге, улусты бери экелет. Ковидный госпитальда кӧп јылдарга эмчиликте иштеп салган, билгири бийик улус туружат. Олор: Ольга Петровна  Михайлова — РФ-тыҥ нерелӱ врачы, су-кадыкты корыырыныҥ отличниги,  47 јыл стажту; Вера Николаевна Подпорина – балдардыҥ инфекционисти, 35 јыл стажту.

Олорло коштой јиит, келер ӧйдӧ једимдӱ эмчи — Александра Вадимовна Ежова. Лабораторияда коркышту кӧп келип турган анализтерле  уружып, иштеп тургандардыҥ тоозында  Анастасия Юрьевна Кужлекова, Елена Витальевна Мишенова, Елена Александровна Кольцова. Коронавирусный инфекцияла тартыжарына орто ло оогош медишчилер јаан болужын јетирет. Олордыҥ нак ӧмӧлигиниҥ ончо ийде-кӱчи бу оорула тартыжып, улустыҥ јӱрӱмин корып аларына барат.

Коронавирусла оорыган деп диагноз јарталза, оору улусты экинчи госпитальга аткарат. Ол госпиталь  республикан эмчиликте балдардыҥ јаҥы тудулган хирургический корпусында ачылган. Јааны болуп эмчилик ачылганынаҥ ла бери «ЦПБС-тиҥ эмдеер бӧлӱги» республикан БУЗ-тыҥ баш врачыныҥ ордынчызы Наталья Николаевна Латышкова иштейт. Ол јети  јыл  инфекционист стажту врач.  Оныла кожо јирме јылдыҥ туркунына врач-инфекционист болгон  Аймани Саламовна Бугулбаева мында база улус эмдейт. Эпидемиологический шиҥжӱниҥ коруулында јаш врачтар база бар, олор — Вячеслав Григорьевич Зимин ле Дарья Александровна Артёмова.

Бу оорула тартыжарга ӱредӱ ӧдӱп, сертификат алып, бу госпитальга иштеерге республикан эмчиликтиҥ башка да специалисттери келгендер. Ол тоодо, кардиологтор, пульмонологтор, отоларингологтор, реаниматологтор, хирургтар,  неврологтор ло  педиатрлар.

Бу госпитальда болуп турган иш-керектерди бир канча ай озо кӧргӧн болзогор, мында кандый бир фантастический кино согуп турган деп кӧрӧр эдигер. Бӱгӱн ол — кӱнниҥ аайы-чындыгы. Врачтар јазалду кийимдериле стенениҥ бир јанында. Эмчилик кызыл, јажыл зоналарга бӧлинген. Кызыл зонада —  коронавирусла оорыган пациенттер ле амырын билбес, токыналы јок иштӱ медиктер-врачтар. Олор бу кажы ла кижиниҥ јӱрӱмин аргадаарга чырмайат. Кажызыныҥ ла јӱзинде маскадаҥ арткан  тереҥ истер. Олор ол масканы тӱни-тӱжиле бир де чечпей јат. Сменага кирзе, олор ичерин де, јиирин де ундып салат. Бир јанынаҥ, олордо ондый бош ӧй дӧ јок, экинчизинде,  југуш ооруга алдырарынаҥ база јалтанат. «Скорыйлар» республикан эмчиликке кӱнӱҥ ле аймактардаҥ оору улусты јетиргет.

–Мында кажы ла кӱн медишчилерди, јуу-согушка  чылап,  јепселдеп аткарадылар, оноҥ олорды «јуунаҥ» келгениле  уткып, олорды амырадып, тыштандырат.  Бу улус јууныҥ ӧйиндий ле ӧйлӧ иштейт. Бу јаҥы оору, ол биске таныш эмес ӧштӱ, оны бис бир ак-чегине чыгарып, јаба базарына иштеп ле јадыс — деп, мындагы эмчилер айдат.

Профессионалдар бойлорыныҥ чертин бӱдӱрип иштегилейт, олор бойыныҥ су-кадыгын кысканбай чырмайат. Олор оорып каларынаҥ да айабай иштейт. Бу мындагы эмчилерле јаҥыс ла оморкоор керек деп,  СПИД-ле тартыжар тӧс јердиҥ јонјӱрӱмдик сурактарла иштеп турган специалисти, медишчи Татьяна Леонидовна Базарова айдат. Специалисттер бойлорыныҥ билелерин артызып, общежитиеде јадып, канча частардыҥ тургунына коруулду костюмдарын  чечпей иштейт.

Медишчилердиҥ байрамдык кӱни јууктап келерде, бис ончо медишчилерге, анчада ла  госпитальда иштеп турган врачтарга ла  медишчилерге слердиҥ тӧгӱлген теригер, кӧзигердиҥ јажы, јазылган улус учун сӱӱнгенеер, тӱни-тӱжи амыры јок ижигер учун јаан быйанысты айдадыс.

Бу пандемия токтоор ло врачтар бойлорыныҥ тӧрӧӧн-туугандарын  чочыду јогынаҥ кучактай алар ӧй келер. Эмди олор  айылдарынаҥ ыраакта. Бу јобол токтозо, олор кезик ӧйгӧ тыштанып алала, ойто ло улустыҥ јӱрӱмин аргадаарга барар.  Су-кадык, слерге, кӱндӱлӱ эмчилер!

Эмилчи САНИНА белетеген

 

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина