Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
День: 07.07.2020
Кӧстӧри јалбышту кыс
Эмдиги јаш ӱйениҥ јадын-јӱрӱм, ӱредӱ керегинде санаалары башка болуп баратканы калганчы ӧйлӧрдӧ тыҥ билдирлӱ боло берген деп айтса, јастыра болбос. Студенттер ӱредӱзин ӧскӧ калада улалтып, айлынаҥ ыраак јӱре берген учуралдар биске тыҥ ла солун болбой барды. Анчада ла бистиҥ алтай балдар ӧскӧ ороондордо узак јадып, иштеп, ӱренип турган деп солундар угулат. Олор кандый омок балдар
7 июля 2020
Кайчыларын, кай чӧрчӧктӧрин јаш ӱйе билзин
Алтайыс кайчыларыла, ӱйедеҥ ӱйеге олордыҥ айдып келген кай чöрчöктöриле бай. Кай чöрчöктöр бӱгӱнги кӱнге jетире айдылып, калыгыстыҥ оморкодузы болгоны — ол Алтайдыҥ ээлӱ кайчылары Николай Улагашевтиҥ, Сыран Ялатовтыҥ, Иван Калкинниҥ, Кабак Черноевтиҥ энчи-байлыгы болуп јат. Бу эрјине-байлыкты олордыҥ ÿренчиктери Сават Алтайчинов, Алексей Калкин, Табар Чачияков, Салдабай Савдин, Наталья Черноева, Николай Ялатов, Казак Кокпоева ла о.
7 июля 2020
Оморкоор до, јозок то алар ӧбӧкӧлӧрис…
Мен угы-тӧзим, адамныҥ кожо чыккандары керегинде јакшы билип аларга канча јыл архивтерле иштедим. Онойып, билип, кӧрӱп алганымды газетке бичийдим, бистиҥ ук-тӧстӧҥ таркагандарга да, ӧскӧ дӧ алтай улуска, айса болзо, јилбилӱ болор деп сананып. Мениҥ адамныҥ, Анчибаев Андрей Андреевичтиҥ, кожо чыккан аказы Jытан 1903 jылдыҥ, сыйнызы Тогун 1914 jылдыҥ. Олордыҥ карган адазы Сергелеҥ деп кижи. Мениҥ
7 июля 2020
Туризмди «јарыкка» чыгарары: Маймадагы агрокомплекс
Јуукта Горно-Алтайскта Најылыктыҥ туразында Автомототуризмниҥ текшинациональный ассоциациязыныҥ јааны, Государстволык Думаныҥ физический культура, спорт, туризм ле јашӧскӱрим аайынча комитединиҥ экспертный совединдеги ишмекчи группаны башкараачы Сергей Лобаревле, бу ассоциацияныҥ Россия ичинде јолдордо инфраструктураныҥ ӧзӱми аайынча баш эксперти Денис Маньколо туштажу ӧтти. Туштажуда Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ, башкарузыныҥ председателиниҥ спорт аайынча јӧптӧӧчизи Александр Манзыров ло аргачы, «Солнечная энергия+» ООО-ныҥ
7 июля 2020
База катап каланныҥ сакылталу јаҥы режими керегинде
Јаан изӱ айдыҥ 1-кы кӱнинеҥ ала Россияныҥ ончо тергеелеринде јаткандар бойына иштеп турган деп статус алар ла ол аайынча аҥылу калан режимге кӧчӧр аргалу. «Профессионал кирелтеге калан» («налог на профессиональную деятельность»/НПД) деп адалган бу аҥылу режим каландарды ак-чек тӧлӧп тургандардыҥ (таҥынаҥ аргачылардыҥ, юридический лицолордыҥ) јӱрӱмин јеҥилтерге ле, база бир јанынаҥ, иштеп алган кирелтелеринеҥ государстволо ӱлешпей
7 июля 2020
Гусевка јуртта Эземниҥ кереези
Республиканыҥ аймактарыныҥ јурт јеезелериниҥ ле тӧс калазыныҥ эл-јоныныҥ баштаҥкайларыла јурт јеезелерде, тӧс јурттарда, Горно-Алтайск калада Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ туружаачыларына кереестери јаҥыртылган ла јаҥыдаҥ тургузылган, спорттыҥ ла балдардыҥ ойноор площадкалары јазалган. Је кезик јаан иштер эмдиге улалат. Ӧткӧн неделеде Чой аймактыҥ Гусевка јуртында совет калыктыҥ Ада-Тӧрӧл учун Уу јуудагы Јеҥӱзине учурлалган мемориал комплексин чыныктаар иштер
7 июля 2020
Јасакберим — бастыра кубулталардыҥ тӧзӧлгӧзи
Сенатор Владимир ПОЛЕТАЕВ Федерацияныҥ Совединиҥ јаскы сессиязыныҥ ӧйинде ӧткӧн бойыныҥ ижи керегинде куучындаган. —Озо ло баштап јасакчы ижигер керегинде угар кӱӱн бар, нениҥ учун дезе бу иш парламентарийдиҥ тӧс ижи болуп јат. Федерацияныҥ Совединиҥ јаскы сессиязыныҥ аҥылузы кандый? —Јасакберимди јарандырары — бистиҥ ижистиҥ тӧс ууламјызы, ол јаҥныҥ органдарыныҥ, бизнестиҥ, бюджеттиҥ учреждениезиниҥ ле коммерциялык эмес бӧлӱктиҥ
7 июля 2020
«Јондык шиҥдеечилер турумкай ла нак иштегендер»
Најылыктыҥ туразында Россия Федерацияныҥ Конституциязына кубулталарды јарадар сурак аайынча текшироссиялык ӱнбериштиҥ тергеедеги турулталары керегинде пресс-конференция ӧткӧн. Ондо Алтай Республиканыҥ Јондык палатазыныҥ председателиниҥ ижин бӱдӱреечи Андрей Ищенко, Алтай Республиканыҥ Талдаачы комиссиязыныҥ аппарадыныҥ баш специализи Галина Аникина, «Единая Россия» политический партияныҥ тергеелик исполкомыныҥ башкараачызыныҥ баштапкы ордынчызы Татьяна Щеголькова, Алтай Республиканыҥ Јондык палатазыныҥ аппарадыныҥ башкараачызы Артур Сабин, Алтай
7 июля 2020
Тергееде ЕГЭ башталганын шиҥдеп кӧргӧн
Бирлик государственный экзаменди ӧткӱрериниҥ кӱнинде, јаан изӱ айдыҥ 3-чи кӱнинде, Россияныҥ ӱредӱлик аайынча министри Сергей Кравцов Алтай Республикада ишмекчи јол-јорыкла болгон. Ол тергеениҥ башкараачызы Олег Хорохординле кожо В. К. Плакастыҥ адыла адалган республикан гимназияда, ЕГЭ ӧткӱрер пункттардыҥ бирӱзинде, болгон. Ол кӱн выпускниктер информатикала, јетирӱ-коммуникационный технологияларла экзамен табыштырган. Тергеениҥ башчызы республикада мындый 14 пункт тӧзӧлгӧни, олордо
7 июля 2020
Билимде де, ӱредӱликте де ады-јолы јарлу
Алтай Республиканыҥ јарлу билимчи-тюркологы, филология билимдердиҥ докторы, Алтай Республиканыҥ билиминиҥ нерелӱ ишчизи А. Т. Тыбыкова оору-јоболдоҥ улам амырап калганыла колбой оныҥ эземин кереестеген бичимел јарлалат. Алтайдыҥ јаркынду, кӧгӱс кӧрӱмдӱ эпшилериниҥ бирӱзи филология билимдердиҥ докторы, Горно-Алтайсктагы эл университеттиҥ алтай тилдиҥ ле литератураныҥ кафедразыныҥ профессоры Александра Тайбановна Тыбыкова 1935 јылдыҥ јаан изӱ айыныҥ 26-чы кӱнинде Оҥдой аймактыҥ
7 июля 2020
ТОП
Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай
УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир