Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Килемји:«Ӱренип барарына болуш»

28.08.2020

Алтай Республиканыҥ јеринде килемјиниҥ «Ӱренип барарына болуш» деген акциязы 2020 јылдыҥ куран айыныҥ 1-кы кӱнинеҥ ала 24-чи кӱнине јетире ӧткӱрилген. Бу акция ӧдӧр тушта кирелтезиниҥ кеми ас ла кӧп балдарлу билелердиҥ, јадын-јӱрӱмниҥ уур-кӱчтерине алдырткан ла јонјӱрӱмдик болуш керексип турган билелердиҥ 1450 балазына гуманитарный болуш эдилген.

Јылдыҥ ла куран айдыҥ 19-чы кӱнинде Гуманитарный болуштыҥ телекейлик кӱни ӧдӧт, бу кӱн  ООН-ныҥ Генеральный Ассамблеязыныҥ 2008 јылдыҥ јаҥар айыныҥ 11-чи кӱниндеги резолюциязыла јӧптӧлгӧн. Гуманитарный болуштыҥ телекейлик кӱниниҥ тӧс амадузы эл-јонныҥ гуманитарный болуш эдери аайынча иш керегинде билгирлериниҥ кемин бийиктедерине камаанын јетирери, јадын-јӱрӱмниҥ уур-кӱч айалгаларына алдырткан ла болуш керексип турган улустыҥ курч сурактарын элбеде јарлаары.

Алтай Республиканыҥ эл-јонды јонјӱрӱмдик јанынаҥ јӧмӧӧри аайынча башкартуларында, АР-дыҥ «Эл-јонныҥ јонјӱрӱмдик јеткилдежиниҥ комплексный тӧс јери» АУ-зында Горно-Алтайск каланыҥ ас јеткилделген билелериниҥ балдарын ӱредӱлӱ јылга  белетеерге, канцтоварлар, кийим-тудум, школго керектӱ не-немелер алары аайынча пункттар ачылган болгон. Канцелярский товарлардыҥ Коммунистический проспекттеги 27-чи таҥмалу турадагы ла Ленинниҥ оромындагы 53-чи таҥмалу турадагы «Папирус» магазиндеринде, Коммунистический проспекттеги 35-чи таҥмалу турадагы «Горно-Алтайсктыҥ типографиязында» аҥылу коробкалар тургузылган болгон.

Килемјиниҥ акциязында Алтай Республиканыҥ  иштиҥ, ӱредӱниҥ, экономиканыҥ ӧзӱминиҥ, јурт ээлемниҥ, ичбойындагы керектердиҥ, ар-бӱткенниҥ байлыктарыныҥ, культураныҥ, акча-манаттыҥ министерстволоры, Росгвардияныҥ Алтай Республика аайынча башкартузы, МЧС-тыҥ тергеелик баш башкартузы, гидрометеорологияныҥ ла айландыра ар-бӱткенниҥ мониторингиниҥ Горно-Алтайсктагы тӧс јери, РФ-тыҥ национальный гвардиязыныҥ черӱлериниҥ федерал службазыныҥ Алтай Республика аайынча башкартузы, Эл Курултайдыҥ депутады М. Ф. Демина, килемјиниҥ  билени, энеликти, адалыкты ла бала тужын корыыры аайынча «МАМА» деп тергеелик јондык фонды, анайда ок республиканыҥ таҥынаҥ аргачылары ла эл-јоны турушкан.

Билгирлердиҥ кӱниниҥ алдында ӧткӧн «Ӱренип барарына болуш» деген акцияда полицейскийлер эрчимдӱ турушкан. Россияныҥ МВД-зыныҥ Горно-Алтайск кала аайынча бӧлӱгиниҥ ПДН-ныҥ ишчилери Алтай Республика аайынча МВД-да Јондык советтиҥ председатели Сергей Денчикле кожо јӱрӱмдик шылтактардаҥ улам балдарын јаҥы ӱредӱлӱ јылга белетеери јанынаҥ уур-кӱчтерге алдырткан бир канча билелерде болгон.

15 балага ӱредӱге керектӱ аҥылу јепсел-немелерлӱ ранецтер сый эдип берилген. Полицейскийлер ӱренчиктерди келип јаткан јаҥы ӱредӱлӱ јылла уткыган, олордыҥ ада-энелерине, јадын-јӱрӱмниҥ айалгалары кандый да болуп турза, балдар су-кадык ла ырысту ӧссин деп, бастыра айалгаларды тӧзӧӧргӧ кичеензин деп эзедип айткан. Албаты-јонныҥ тыш-амырын корулаачылар дезе бойыныҥ јанынаҥ керектӱ болушты ла јӧмӧлтӧни эдер.

Јылдыҥ ла ӧдӱп турган «Ӱренип барарына болуш» деген текшироссиялык акцияда туружары Росгвардияныҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ ишчилерине ле черӱчилдерине јакшынак јаҥжыгу болуп калган. Олор балдарга јараш рюкзактар, тетрадьтар, альбомдор ло канцелярский не-немелер садып берген. «Бис балдарга болужып турганыска акту кӱӱнистеҥ сӱӱнедис. Быјыл бис беш билениҥ балдарын школго барарына белетеерине болуштыс» — деп, Росгвардияныҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ офицери Рашидбек Бекчанов айткан.

АР-дыҥ иш, јонјӱрӱмдик ӧзӱм ле эл-јонды ишле јеткилдеери аайынча министерствозы килемјиниҥ акциязында туружып, јадын-јӱрӱмниҥ кӱч айалгазында балдарга јаҥы ӱредӱлӱ јылга белетенип алары јанынаҥ болуш эткен улуска јаан быйан айдат.

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым