Ајаруда сӱрее-чӧптиҥ сурагы

26.10.2020

Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ экология ла ар-бӱткенди тузаланары аайынча комитединиҥ председатели Вячеслав Рябченконыҥ башкарганыла ишмекчи группаныҥ ээчий јууны ӧтти. Оныҥ туружаачылары коммунал кату таштанчыларды јууры (ол тоодо ылгаштырып јууры), тартары, јоголторы, јеткери јок эдери ле кӧмӧри аайынча иштерди тӧзӧӧриниҥ сурактарын шӱӱштилер.

Видеоконференцияныҥ ээжизиле ӧткӧн јуунда Алтай Республиканыҥ депутаттары, тузаланаачылардыҥ тап-эриктерин ле кижиниҥ эҥке-амырын корыырында бӧлӱктиҥ шиҥжӱзи аайынча федерал службаныҥ Алтай Республикада башкартузыныҥ башкараачызы, Алтай Республиканыҥ баш санитар врачы Леонид Щучинов, Росар-бӱткеншиҥжӱниҥ Тӱштӱк-Сибирьдеги тергеелер ортодогы башкартузыныҥ башкараачызыныҥ ордынчызы – Алтай Республикада государственный экологиялык шиҥжӱниҥ бӧлӱгиниҥ јааны Марина Мизонова, Алтай Республиканыҥ прокурорыныҥ баш болушчызы Юлия Юркина, «Улаган аймак» муниципал тӧзӧлмӧниҥ јааны Владимир Челчушев, Горно-Алтайск каланыҥ администрациязыныҥ јааныныҥ баштапкы ордынчызы Айдар Елеков, тергеелик операторлордыҥ ла субподрядный организациялардыҥ башкараачылары туруштылар. Тӧс докладты АР-дыҥ тергеелик ӧзӱминиҥ министри Олег Пьянков этти. Ол бу јылдыҥ ӧткӧн тогус айында иштиҥ турулталарын куучындады.

Министр бӱгӱнги айалгала лапту таныштырды, «сӱрее-чӧптиҥ реформазын» бӱдӱрерге бистиҥ тергее ӱч зонага бӧлингенин чокымдады. Бу сурак аайынча јасактарды бӱдӱрерде, јурт јерлерде кӧп тоолу курч сурактар тура берген. Тургуза ӧйдӧ јурттарда улус сӱрее-чӧбин јарадылбаган јерлерде тӧгӧрин улалтып турулар. Тергеелик операторлор дезе олорго тӧлӧӧр чоттор тургуспай турулар. Олег Пьянковтыҥ јетиргениле, Алтай Республика айыл-јурттыҥ кату таштанчылары аайынча реформага кубулталар кийдиретен 7 тергеениҥ тоозында.

Туштажуныҥ туружаачылары тергеелик операторлордыҥ ла субподрядный организациялардыҥ бу ишти тӧзӧӧринде курч сурактарына токтоп, мында аҥылу техника, сӱрее-чӧптиҥ контейнерлери једишпей турганын, олордыҥ турган јерлерин кӧптӧдӧрин ле айландыра јерлерди арутаарын ајардылар. Докладчик јуук ӧйдӧ Горно-Алтайск калага беш КамАЗ, Улаганга 1 КамАЗ алыларын, јаҥы јылдыҥ кийнинде ӧскӧ дӧ бир канча аймактар аҥылу техникала јеткилделерин айтты. Онойдо ок Горно-Алтайскта ла муниципал тӧзӧлмӧлӧрдӧ јылдыҥ учына јетире пластик таштанчылар јуур контейнерлер тургузылар.

Онойдо ок Улаган аймактыҥ Акташ ла Турачак аймактыҥ Калбачак јурттарында санкционированный полигондор ачарыныҥ ӧйи шӱӱжилди. Олорды јазап ачарына акча-манат чыгарылган. Министр каланыҥ контейнерлерин темир-бетонло чедендеерин кӧптӧтсин деген шӱӱлтелерди ајаруга алды.

Тергеелик операторлордыҥ ла субподрядный организациялардыҥ коммунал кату таштанчыларла иштеериндеги курч сурактары керегинде тергеелик операторлордыҥ башкараачылары: Оксана Мизгирева («Коммунальщик» ООО-ныҥ генеральный директоры), таҥынаҥ аргачылар Андрей Колесниченко ло Владимир Галкин куучындадылар.

Таҥынаҥ аргачы Александр Нартов коммунал кату таштанчыларды ылгап јууры, олордыҥ переработказы, бу ишти государствоныҥ јанынаҥ јӧмӧӧриниҥ методиказы ла бӱдӱрери јанынаҥ ченемелиле таныштырды. Оныҥ предприятиези эл-јонноҥ чаазын, картон, шил јууп, оноҥ ары олордоҥ тротуардыҥ плиталарын, парковый мебель эдип туру. Аргачыныҥ айтканыла, плиталарды садары быјыл кӱчке келижет. Депутаттар аргачыныҥ ижине јӧмӧлтӧ эдер шӱӱлте айттылар.

Јуунда бойыныҥ шӱӱлтелерин депутаттар Сергей Кухтуеков, Артур Кохоев, Асет Заргумаров, Аскар Тулебаев, Горно-Алтайск каланыҥ депутады Экене Пекпеев айттылар.

Туштажуныҥ турултазында кӧдӱрилген сурактардыҥ аайына чыккадый тӱп-шӱӱлтелер эдилди.

АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ пресс-службазы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина