Алтайдын Чолмоны

Баштамы класстардыҥ каникулдары узадылган

10.11.2020

Кӱчӱрген айдыҥ 6-чы кӱнинде Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин видеоконференция эп-аргала коронавирус југуш оорула тартыжар оперативный штабтыҥ јуунын ӧткӱрген.

Ӧткӧн конокко тергееде коронавирус ооруныҥ 107 учуралы темдектелген, текши ӧйдиҥ туркунына 8545 учуралда бу оору бары лабораториялык илелелген. 5813 кижи јазылган, калганчы конокто — 127. Тергееде бу оорулу 67 кижи божогон, ол тоодо 61 кижи — COVID-19-таҥ улам, алты кижи — башка шылтактардаҥ.

Башчы ӧткӧн неделеде оору табылган јаҥы учуралдардыҥ тоозы 7% јабызаганын, ол ок ӧйдӧ Горно-Алтайскта ла Маймада илелелген, улус корогон  учуралдардыҥ тоозы кӧптӧп турганын  темдектеди.

«Келер неделенеҥ ала республикада ӱренчиктердиҥ узадылган амыралтазы тӱгенип јат, кӱчӱрген айдыҥ 9-чы кӱнинеҥ ала балдар ӱредӱзин улалтар учурлу. Тергеениҥ кезик јерлеринде ӱредӱни толо кеминде баштаар аргабыс јогы јарт» — деп, башчы айткан.

Оперштабтыҥ јӧптӧгӧниле, ӱредӱлик јылдыҥ экинчи бӧлӱгиниҥ баштапкы неделезиниҥ график-аайында кубулталар эдилген. 1-4 класстардыҥ ӱренчиктерине кӱски амыралта-каникулдар кӱчӱрген айдыҥ 15-чи кӱнине јетире узадылып јат. 5-10 класстыҥ ӱренчиктери кӱчӱрген айдыҥ 9-14 кӱндеринде дистанцион аайыла ӱренер.  Бирлик государстволык экзамендерге белетениш башталып калган 11-чи класстыҥ ӱренчиктери алдындагы ла чылап ӱренер, балдар школго барып ӱренер.

«Ол ок ӧйдӧ коронавирусла колбулу айалга кем јок кирезинде болгон Чой, Чамал, Турачак ла Кӧксуу-Оозы аймактарда ончо школдор кӱчӱрген айдыҥ 9-чы кӱнинеҥ ала очный аайыла ӱренип баштаар. Јӱк Кӧксуу-Оозы ла Ӱстиги-Оймон јурттарда ӱредӱ кӱчӱрген айдыҥ 12-чи кӱнине јетире дистанцион аайыла улалар» — деп, Олег Хорохордин темдектеди.

Экинчи неделенеҥ ала ӱредӱ кандый аайыла ӧдӧри коронавирус југуш ооруныҥ таркаарыла колбулу айалгадаҥ камаанду болор. Ӱредӱниҥ ле билимниҥ министри Ольга Саврасова ӱредӱниҥ аймактардагы бӧлӱктери иштиҥ графиктерине кубулталарды министерстволо кыйалтазы јогынаҥ јӧптӧӧр учурлузын айтты.

Су-кадыкты корыыры аайынча министр Сергей Коваленко ӧткӧн неделеде Чой јуртта 50 јерлӱ моногоспиталь ачылганын јетирди, эм тургуза ол иштеп баштап салган ла пациенттер аларга белен. Онойдо ок Улаган аймактыҥ Акташтагы эмчилигинде 20 јер белетелип ачылган. Онойып, тергеедеги тогус моногоспитальда коронавирусту пациенттерге 595 јер белетелген. Ол тоодоҥ 459 јер эм тургуза пациенттерде, бош койкофондтыҥ кеми 22,8%. 2,5 муҥнаҥ кӧп пациенттер амбулаториялык эмдеш алып јат.

Ол онойдо ок тергееде коронавирустаҥ кӱчӱрген айдыҥ учы јаар келетен вакцинаны алары јанынаҥ иштерге белетениш башталып калганын јетирди. Онойдо ок госпитальдарга ӱзеери јазалдар алар иштер башталган.

Олег Хорохордин республикан эмчиликтиҥ балдардыҥ экинчи хирургиялык корпузын ондо ӱзеери орындар ла ПЦР лаборатория ачарга тузаланышка тӱрген кийдирери аайынча сурактыҥ аайына чыксын деп јакарды.

Тергеениҥ баш санитар врачы Леонид Щучинов республикада эпидемияга удура иш-керектерди бӱдӱрип турганын шиҥдеер рейдтер улалып турганын айтты. Ээжилерди бускан учуралдар астап та калган болзо, олордыҥ тоозы кӧп деп, ол темдектеди. Темдектезе, магазиндерде, јондык транспортто маска кийер режимди ӧнӧтийин бузуп турган учуралдар бар.

Пандемия башталганынаҥ ала Роспотребшиҥжӱниҥ специалисттери алты муҥнаҥ ажыра объекттер шиҥдеген. Инспекцияныҥ турулталарыла 1242 протокол тургузылган, 12 объекттиҥ ижи токтодылган, 59 материал јаргыга берилген. Мындый иштер кӱнӱҥ сайын ӧткӱрилип јат. Онойдо ок рейдтерди бӱдӱреечи органдардыҥ ла муниципал тӧзӧлмӧлӧрдиҥ чыгартулу улузы ӧткӱрет.

Олег Хорохордин маскалу режим кыйалтазы јогынаҥ текши тергеениҥ ичинде иштеп турганын эзедип, шиҥжӱ иштерди бир де токтотпозын деп јакарды.

Онойдо ок оперштабтыҥ јӧптӧгӧниле балдардыҥ Манјӱрек јурттагы туразында, јаан јаштулардыҥ ла кенектердиҥ тергееде иштеп турган тураларында иштеп турган персоналдыҥ вахтала иштеери јылдыҥ учына јетире узадылган.

Рейдтер ӧткӱрилет, «кызу» колбу иштейт

Роспотребшиҥжӱниҥ јетиргениле, Алтай Республикада коронавирус југуш оорула колбой айалганы шиҥдеген кийнинде, југуш оору таркап турган коэффициент 0,84 болгон (изоляцияга барардаҥ озо бир кижи ооруны канча кижиге јайып турган чоттомолло ).

Кӱчӱрген айдыҥ 8-чи кӱнине јетире Алтай Республикада медициналык ајаруда 895 кижи турат. Текши ӧйдиҥ туркунына медициналык ајарудаҥ 15455 кижи чыккан, ол тоодо конокто — 113 кижи.

Роспотребшиҥжӱниҥ, Чумала тартыжар станцияныҥ ла СПИД-теҥ коруланар ла оныла тартыжар тӧс јердиҥ лабораториялары коронавирус југуш ооруга шиҥдеерин улалтып јат. 125979 проба шиҥделген, тергееде јаткандардыҥ 57,2 проценти. Кӱчӱрген айдыҥ 8-чи кӱнинде 422 проба шиҥделген.

Кӱчӱрген айдыҥ 8-чи кӱнине 7809 объектте дезинфекция ӧткӱрилген, олордыҥ текши кеми 3984039,76. Дезинфекция эдер чейинитилердиҥ кӧмзӧзи 4639 кг.

МВД-ла ӧмӧ-јӧмӧ ашкарынар јондык јерлердиҥ ле ковид ӧйинде санитар ээжилерди бӱдӱрери аайынча рейдтер ӧткӱрилет.

Инспекция ӧйинде 10 объект шиҥделген: садуныҥ 3 јери, марштрутный 3 автобус, кӧп квартираларлу тураларда башкарар компаниялар аруташту иштер ӧткӱрери.

Ӱредӱлик тӧзӧлмӧлӧрдӧ ишчилер ле ӱренеечилер ортодо коронавирус југуш оорула оорыган учуралдар шиҥделген. Онойып, коногында 3 ӱренеечиде ле 19 ишчиде бу оору бары илелелген.

«Кызу линия» ижин улалтып јат. Калганчы неделе туркунына келген баштанулар чик јок кӧптӧгӧн. Кӱчӱрген айдыҥ 8-чи кӱнинде тергееде јаткан 53 кижиге јартамалду болуш эдилген. Улус, мынаҥ да озо чылап, «кызу линияныҥ» телефондорына чыгып алар арга јок деп кородойт. COVID-19 оорула колбулу ончо курч сурактары аайынча олор Роспотребшиҥжӱниҥ башкартузыныҥ приемныйыныҥ телефонына баштанып турганын айдат (коронавирус југуш ооруныҥ темдектери табылза, эмчини айылга кычырып алар арга јогы, эт-канныҥ температуразы бийиктегени, ооруныҥ темдектери бар да болзо, анализтер албай турганы, бийик те температура бар болзо, тӱрген болуш келбей турганы, ооруп турганыла колбой больничный бичидип аларга кӱч болгоны, аптекаларда эмдер јогы).

Оору аайынча шиҥжӱлер оныҥ таркап турган шылтактары ол бойы артып калганын илелейт: тергееде јаткандар ла оныҥ айылчылары эпидемиялык некелтерди бӱдӱрбей турганы, кӧп улус јуулар керек-јарактарды ӧткӱрбес дегенин бузуп турганы, предприятиелердиҥ башкараачылары, муниципал тӧзӧлмӧлӧрдиҥ јаандары эпидемиялык режимниҥ некелтелерин бӱдӱрерин ајаруда тутпай турганы.

Алтай Республикада јаткандар, каникулдар ла дистанционный ӱредӱ ӧйинде балдар јондык јерлерге ле садулу тӧс јерлерге барбай турзын деп кӧрӱгер. Југуш ооруны анчада ла кӧп улус јуулып турган јерлерде тудуп алар аргалар бийик.