Алтайдын Чолмоны

Кижиге јеткерлӱ оору-јоболло тартыжу

04.12.2020

Тергеебисте коронавирус југуш оорула тартыжары аайынча иштер улалат. Јуукта республикан эмчиликте ле кожно-венерологический диспансерде ковидке ПЦР-тесттерди шиҥдеери аайынча лабораториялар иштеп баштаган.

Анда иштейтен улус аҥылу ӱредӱ ӧткӧн. Бу лабораториялар республиканыҥ башчызы Олег Хорохординниҥ јакылтазы аайынча ачылган деп, республикан башкаруныҥ пресс-службазы јетирет. Бир канча ӧй кайра оперативный штабтыҥ јууны ӧдӧр тушта тергеениҥ башчызы Олег Хорохордин база бир канча лабораториялар садып аларыла колбулу суракты шиҥдезин деген јакылта берген. Јаҥы лабораторияларда кӱнине 300 тест шиҥдеер арга болор. Оноҥ озо Алтай Республикада коронавирус југуш ооруга шиҥжӱ ӧткӱретен ӱч лаборатория иштеген: чума ооруны болдыртпазы аайынча станцияда, гигиенаныҥ ла эпидемиологияныҥ тӧс јеринде, СПИД-ти болдыртпазы ла оныла тартыжары аайынча республикан тӧс јерде.

Ковидтиҥ антигенди иммунохроматографически илелеерине керектӱ 25 муҥ ПЦР-тесттер алылган

Алтай Республиканыҥ су-кадыкты корыыры аайынча министерствозыныҥ јетирӱзиле, кожно-венерологический диспансер кичӱ изӱ айдаҥ ала кӱчӱрген айга јетире коронавирус југуш оорулу улусты јетире эмдеер бӧлӱк болгон. Тургуза ӧйдӧ ол резервке кӧчӱрилген.

Республиканыҥ эмчиликтерине коронавирусты эмдеерине керектӱ јаҥы јазалдар келип баштаган деген јетирӱ тоолу кӱндер кайра јарлалган. Медучреждениелерге керектӱ мониторлор, кислородный концентраторлор ло медишчилерге таҥынаҥ коруланар эдимдер аларына керектӱ акча РФ-тыҥ башкарузыныҥ резервный фондынаҥ чыгарылган.

Кислородный концентраторлор оору улуска чыкту кислородло тынар арга берер. Ковидту улуска кислородты турумкай эттире беретени јаан учурлу. Республиканыҥ госпитальдарында кислородту 184 орын, кислород ло ИВЛ-дыҥ аппараттары колболгон 40 орын бар.

17 млн салковойго тесттер алынган

Кожо алып јӱрер мониторлордыҥ болужыла оору кижиниҥ физиологический айалгазы керегинде керектӱ јетирӱни тӱрген алар арга болор. Андый мониторлорды реанимацияларда, интенсивный терапияныҥ палаталарында ла тӱрген болуштыҥ кӧлӱктеринде оору кижини тартканда тузаланадылар.

Анайда ок Covid-19 антигенди иммунохроматографически илелеерине керектӱ 25 муҥ ПЦР-тесттер алылган. Бу тесттер 17 миллион салковойго алынган деп айдар керек. Олор эмчиликтер ичинде медишчилерди ле эмчиликтердиҥ приемный бӧлӱктеринде улусты југуштырбас амадула ӧткӱретен экспресс-диагностикага керектӱ болуп јат.

Коронавирус југуш оорула тартыжарына ууламјылалган иштер аймактарда база ӧдӧт. «Ажуда» газетте бичилгениле болзо, «Оҥдой аймак» муниципал тӧзӧлмӧдӧ коронавирус југуш ооруныҥ таркаарын болдыртпазы аайынча санитарно-эпидемиологический некелтелерди бӱдӱрер амадула ӱредӱлӱ учреждениелерге бактерицидный облучатель-рециркуляторлор алынган: јербойыныҥ бюджединеҥ чыгарылган 136500 салковойго јети андый јазал, Алтай Республиканыҥ ӱредӱ ле билим аайынча министерствозыныҥ акчазына 287 јазал.

Бӱгӱнги кӱнде, бу јаман ооруны таркатпайтан айалгаларда, аймактыҥ ӱредӱлӱ организациялары кирелендириштерди ле профилактический эп-аргаларды ајаруга алып, эпидемиологический айалгаларды болдыртпазына ууламјылалган керек-јарактарды ӧткӱрет. Бастыра ӱредӱлӱ организациялар таҥынаҥ коруланарыныҥ ла дезинфицирующий эдимдерле толо јеткилделген. Коронавирус башталганынаҥ ала 250 муҥнаҥ кӧп јаҥыс катап кийер маскалар, јаҥыс катап кийер 50 муҥ эжер перчаткалар, 360 банка дезинфицирующий эдим, кол арчыырына керектӱ 200 литр антисептический чейинти, кижиниҥ эди-каныныҥ изӱзин кемјиир 102 јазал алынган.

Таҥынаҥ коруланарыныҥ эдимдерине (маскалар, перчаткалар) республикан бюджеттеҥ 1868000 салковой, аймактыҥ бюджединеҥ 50979,59 салковой чыгарылган. Анайда ок јербойыныҥ бюджединеҥ дезинфицирующий эдимдерге (хлорка, посудомой) 391100 салковой акча чыгарылыптыр.

Ӱредӱлӱ јыл туркунына ӱредӱ ишти токтодоры, дистанционный ӱредӱге кӧчӱрери эмезе ӱредӱлӱ организацияларды јабары аайынча јӧптӧр јӱк ле коронавирус југуш ооруны таркаарын болдыртпазы аайынча оперативный штабтыҥ јӧби аайынча алынган.

Тургуза ӧйдӧ бастыра ӱредӱлӱ организацияларда  очный аайыла ӱренет. Роспотребшиҥжӱниҥ аймактагы ишчилериниҥ предписаниези аайынча Оҥдойдыҥ школыныҥ 2 «Г», 8 «А», 8 «Г» класстары кӱчӱрген айдыҥ 30-чы кӱнине јетире дистанционный ӱредӱге кӧчӱрилген болгон.

Тургуза ӧйдӧ Оҥдой аймакта ӱредӱниҥ 48 учреждениези иштейт: 24 школ, балдардыҥ 18 садиги, ӱзеери ӱредӱниҥ 2 учреждениези ле школдогы 4 интернат. Аймактыҥ школдорында бастыра 2477 бала ӱренет, школдоҥ озо ӱредӱниҥ организацияларына 978 бала јӱрет.

Чой аймакта школдор ло садиктер штатный режимде иштейт

Чой аймакта школдор ло садиктер штатный режимде иштейт. Муниципал тӧзӧлмӧниҥ ӱредӱлӱ учреждениелеринде эпидемияны болдыртпас ээжилерди бӱдӱргениниҥ шылтузында турумкай эпидемиологический айалгага јединер арга болгон. Бӱгӱнги кӱнде аймактыҥ школдоры кейдиҥ бактерицидный рециркуляторлорыла 100 процентке јеткилделген. Кейдиҥ јабык бӱдӱмдӱ облучатели эмезе рециркулятор – улусту јерде УФ-излучениени тузаланарында јаҥы ууламјы болуп јат. Кейдиҥ јаҥы облучательдери улуска кандый да каршузын јетирбей јат. Андый јазал ультрафиолетовый излучениениҥ болужыла кыптыҥ ичиндеги кейди арутайт. Ол кейдеги бактериялардыҥ, вирустардыҥ, мешкелердиҥ ле микроорганизмдердиҥ 99,9 процентин јоголтот. Ультрафиолетовый бактерицидный аппараттар ӱредӱлӱ класстарда, ашканаларда ла спортзалдарда тургузылган.

«Чой аймак» муниципал тӧзӧлмӧниҥ ӱредӱ аайынча бӧлӱгиниҥ јааны Людмила Федорованыҥ айтканыла болзо, аймактыҥ садиктерине андый јазалдар база тургузылар. Ӱлӱрген айда Чой аймактыҥ ӱредӱлӱ учреждениелери маскалар, перчаткалар, анайда ок антибактериальный эдимдер аларына 800 муҥ салковой  алган. Республикан бюджеттеҥ чыгарылган бу акчаныҥ 500 муҥ салковойы школдорго, 300 муҥ салковойы садиктерге ӱлештирилген. Ӱзеери ӱредӱниҥ учреждениелерине – балдардыҥ јайааныныҥ туразына ла спортивный школго коруланарыныҥ эдимдерин аларга 84 муҥ салковой ууламјылалган. Бу керегинде аймактыҥ «Чойские вести» газеди бичийт.

К. ЯШЕВ