«Амадубыс — ак Олимпиадада туружары»

25.03.2021

Јиит чемпионныҥ адазы Вадим Карпович Горно-Алтайскта спорттыҥ кышкы бӱдӱмдери аайынча школдо узак јылдарга чыгара иштеп јат. Ол республикада ченемелдӱ тазыктыраачылардыҥ бирӱзи. Вадим Карпович биатлон ло уулы керегинде мынайда куучындайт:

—Бистиҥ тергееде спорттыҥ кышкы бӱдӱмдерин ӧскӱрип, олорды бийик кемине јетире кӧдӱретен бастыра аргалар бар. Ол ло туу-чананы, биатлонды, чананыҥ спортын бисте не ӧскӱрбес? Ар-бӱткенниҥ айалгалары бисте база бастыра јанынаҥ јарамыкту. Је спорттыҥ кышкы бӱдӱмдерин айландыра оролышкан курч сурактар чек амыр бербейт. Бу бистиҥ республикада балдардыҥ кичӱ олимпий ойындарын ӧткӱрерин кем, качан токтоткон? Бойыныҥ ӧйинде јашӧскӱрим ортодо бу маргаандардыҥ учуры сӱрекей јаан болгон.

Јайалталу балдар дезе бисте сӱрекей кӧп. Олор бастырароссиялык маргаандарда јакшы туружат. Јиит биатлонисттер бу јууктарда Новосибирскте Олимпий ойындардыҥ чемпионы Анна Богалийдиҥ сыйы учун ӧткӧн тергеелик маргаандарда јеҥӱлӱ јерлер алып, толтыра кайралдарлу јанган. Алдында бисте кажы ла аймакта биатлонныҥ бӧлӱктери једимдӱ иштеген эди. Олорды јоголтып, ордына полиатлонныҥ, оноҥ шахматтыҥ бӧлӱктерин ачкандар.

Республиканыҥ башчызы спорттыҥ, физкультураныҥ сурактарына јаан ајару эдип јат. Ӧткӧн кӱскиде биске биатлонло ороонныҥ јуунты командазыныҥ баш тазыктыраачызы Валерий Польховский келерде, башчы оныла кожо Себиниҥ боочызына јетире јӱрген. Мен бу јол-јорыкта база турушкам. Польховский ороонныҥ биатлонисттериниҥ белетеништӱ сборлорын Себиниҥ боочызындагы базада ӧткӱрерин ойто орныктырар кӱӱндӱ болгоны керегинде айткан. Је бу базаны эмди таҥынаҥ улустыҥ колында деп айдыжат. О. Хорохордин биатлонло телекейлик кубоктыҥ маргаандарыныҥ бирӱзин бисте бӱгӱн де болзо ӧткӱрер кӱӱндӱ, је тӧс јер баштаҥкайысты ла кӱӱнисти эмди тургуза аай укпай јат.

Денис керегинде нени айдар? Оныҥ једимдериле колбой, бистиҥ тергееле јилбиркеп турган улустыҥ тоозы кӧптӧп турганы иле кӧрӱнет. Ороонныҥ јарлу тазыктыраачылары Алтай Республика ол кандый јер, ол кайда туруп јат деп сурап турулар. Бу јуукта Новосибирскте оогош јашту кызычактар ортодо тергеелик маргаандар болордо, јарлу спортчылар Денистиҥ јеҥӱлерин бийик баалап, бистиҥ балдарга јап-јаҥы мылтыктар да сыйлаган учурал болды. Чаначылардыҥ Јыландудагы базазын јаҥыртып, оны эмдиги ӧйдиҥ некелтелерине келиштире чыныктап јазаар ӧй келген деп бодойдым. Андый ӱлекер калада бар деп билерим. Је бу јанынаҥ иш-тош та нениҥ де учун јылбай јат.

Уулымда ла менде, бастыра ла спортчыларда чылап ок, амадулар база бар. Биске эмди јаан уулдар ла јииттер ортодо маргаандарда једимдӱ туружар керек. Бу јеҥил эмес јолды ла ченелтелерди ӧдӱп, ороонныҥ эр улус ортодогы јуунты командазына кирер керек. Је эҥ ле јаан амаду — Олимпий ойындарда туружары. Јуук ӧйдӧ Китайда болотон Ак ойындарда туружарга бистиҥ јажыс арай ла јетпес, је 2026 јылда ӧдӧтӧн Олимпиадада туружарга канайып та болзо чырмайар керек.

Арутай Адаров

Евгений Бутушевтиҥ фотојуруктары

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина