Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

«УКСАҤ МЕНИ»

21.05.2021

Јииттерди кӧӧрӧткӧн, сӱӱндирген ээчиде кӱӱлик јыргал тӱгенип калды. Ол неделениҥ учында экинчи «УКСАҤ МЕНИ» ӱлекердиҥ финалы ӧтти. Тергеебис оогош то болзо, јайалталу јииттериле байы текши орооныска јарлу. Конкурстыҥ туружаачылары бой-бойыла јуук најы-нӧкӧрлӧр болуп калганда, кӱӱлик сценада кызу тартыжулар болды деп канай айдар? Оныҥ учун концерт сӱрекей солун, јилбилӱ ле оморкодулу болды деп айдалы.

Ӱлекердиҥ тӧзӧӧчилериниҥ бирӱзи

Шоҥкор МОДОРОВ:

—Экинчи катап ӧткӱрилип јаткан конкурс танылу болуп калганы, јииттер оны энчикпей сакыганы сӱӱндирет. Ондо туружар кӱӱндӱлердеҥ јӱс кирези угузу келген, јарымфиналга 22 кижи талдалган, финалга 14 туружаачы чыккан, ол тоодо бир дуэт. Денис Асканаков, Софья Казакова, Алтынай Санаа, Айастан Мерюшев, Тимур Межовтыҥ ло Арунат Апитовтыҥ GALASAMY ӧмӧлиги, Алина Голубовская, Элбек Дедеев, Диана Тадышева, Маргарита Степанищева, Ахмед Каланов, Арина Тахтаева, Екатерина Тохтосунова, Алена Леденева, Байыр Турлунов. Быјылгы туружаачылардыҥ тоозында уулдар кӧп болгоны сӱӱндирген. 

Ончо туружаачылар аҥылу јайалталу, јаркынду болгон. Олорло бис OYNOZONE школдыҥ кыптарында финалдыҥ концертине белетенгенис. Јаргыда бой-бойынаҥ башка, камааны јок улус, бистиҥ спонсорлорыс, јӧмӧӧчилерис болгон. Тергееде пандемияла колбой айалга кирелене берзе, конкурстыҥ туружаачыларыла аймактар сайын гастрольдорго барарга амадайдыс. Бу амадубыс бӱтсе, ончо јерлештеристи концерттериске кычырарыс!

Баллдар ӱлеген јаргыныҥ турулталарыла јеҥӱни куулгазын ӱндӱ Арина ТАХТАЕВА алды:

—Бу конкурстаҥ менде јаҥыс ла јакшы кӱӱн-санаа артып калды. Оныҥ аҥылу айалгазы, јайаан ижи сӱрекей јилбилӱ болды. Туружаачылар, бис бирде тыҥ сӱӱнип, бирде маҥзаарып, јакшынак шакпыртту, јылу најылык сезимдӱ јӱрдибис. Бойыҥ ошкош кӧрӱмдӱ јайаан јииттерле куучындажып јӱрерге макалу болды!

Бу ӱлекерди баштап ӧткӱрип турган тӧзӧӧчилерге јаан быйаным айдадым, олор јаан иш эдип јат. Олорго мынаҥ да ары ӧзӱм, једимдер кӱӱнзейдим. Мени јӧмӧгӧн, мен учун «оорыган» ончо улуска быйаным айдадым. Мени укканына сӱӱнедим.

Арина Шабалин аймактыҥ тӧс јуртынаҥ, 9-чы классты божодып јат. Кожоҥдоорын оогоштоҥ ала сӱӱген. Шабалинниҥ кӱӱлик школын божоткон. Кӧп башка-башка конкурстарда, тӧрӧл аймагыныҥ адынаҥ кӧп концерттерде турушкан. Ол тоодо Арина Россияныҥ балдарыныҥ хорыныҥ туружаачызы. Былтыр олор Москвада Кремльде де кожоҥдогон эди. «Уксаҥ мени» ӱлекер баштап ӧдӱп турарда, Арина туружарга тыҥ амадаган, је ол тушта ол јажыла келишпеген.

Кожоҥдоорынаҥ ӧскӧ јайалталу кыс спортло јилбиркеп, анчада ла волейбол ойноорын сӱӱйт, аймактыҥ командазы учун ойнойт. Онойдо ок ол тындуларга сӱрекей кару. Ӧй келишсе ле, Шыргайтыда Виктор Кучукович ле Лариса Сергеевна каргандарындӧӧн јӱре береле, канча неделе јӱрӱп, мал-аштыҥ ижинде болужат. Билезинде Арина балдардыҥ јааны, кылык-јаҥыла тӧп, кемзинчек, токуналу. Айылда отурарын сӱӱр.

Энезиниҥ, ко-жоҥчы Елена Тахтаеваныҥ айтканыла, ол ӧскӧ улустыҥ ла балдарын ӱредип јӱреле, бойыныҥ балазын баштап ајаруга албаган. Оогош Арина энезиниҥ репетицияларына келип кӧрӱп, кӱскӱниҥ алдында тарак тудунып кожоҥдоп туратан. Је Елена оныҥ бу јилбиркежин керекке албаган. Бир кӱн кызы энезиниҥ иште кыбына келип, «кожоҥдоп кӧрӧйин» деп суранган. Ол ло тушта Еленаныҥ кӧстӧри кызыныҥ аргаларына, јайалтазына ачылган деп айдарга јараар…

Быјыл Арина аҥылу ӱредӱлӱ колледжке кирип,  кожоҥдоорын улалтар кӱӱндӱ. Кожоҥдоорыла барарга турган болзо, орто-аҥылу ӱредӱ алып, оноҥ ары бийик ӱредӱге барза артык деп, билези шӱӱген. Бӱгӱнги кӱнде ол эстрадный ла албатылык ууламјылар ортодо бойына келишкедийин, јарагадыйын талдайт. «Уксаҥ мени» конкурстыҥ финалында Арина јуулгандардыҥ јӱректерин Сарымай Урчимаевтиҥ «Кунук» деген кожоҥыла томулткан эди. Оны ол ӱредӱге кирер ченелтелерде база кожоҥдоор кӱӱндӱ.

Аринаны база катап уткуп, ачык јолдор кӱӱнзейдис!

***

Тергееде јаҥыс болчок мындый кӱӱлик ӱлекер јииттерге чындап та јаан байрамдый ӧдӱп турганын ченемелдӱ кожоҥчылар темдектейт. Олордыҥ кезиги эл театрдыҥ сценазында качан да турбаган, мында олордыҥ амадузы бӱткен. Туружаачылар ончозы јайаандык јаан иш ӧткӱрип, недеҥ де баалу ченемел алган. Кезикте репетициялар туку тӱн ортозына јетире улалатан. Туружаачылар арып калар деп сананарыҥ. Је олор учына јетире омок, кӧстӧри чокту, јӱрексиреп, албаданып иштеген. Конкурстыҥ кӧжӧгӧзиниҥ ары јанында јаантайын гитараныҥ ӱни, кожоҥдор ло каткы-куучын угулып турды… Конкурсты тӧзӧӧчилерге бу јакшынак ла керектӱ ӱлекерди ӱспей, мынаҥ да ары улалтсын деп, ийде-кӱч ле бек кӱӱн-санаа, кӧп јӧмӧӧчилер кӱӱнзейли!

Э. КУДАЧИНА
Е. БУТУШЕВТИҤ фотојуруктары

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина