Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Солун кӧрӱ — музейде

08.06.2021

А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейде кӱӱк айдыҥ учкары Омсктыҥ јурукчызы Павел Мининниҥ Кудайдыҥ агаштаҥ кезип-кеелеп бӱдӱрген сӱр-кеберлериниҥ тактильный (коомой кӧрӱп ле чек кӧрбӧй тургандарга) кӧрӱзи ачылды.

Кӧрӱниҥ туружаачыларын каланыҥ администрациязыныҥ јетирӱлик политика ла јондыкла колбулар аайынча бӧлӱгиниҥ јааны Алена Усольцева, Бийсктеги кӧрбӧстӧрдиҥ «Центр реабилитации слепых» деген бастырароссиялык биригӱзиниҥ филиалыныҥ директоры Артем
Астанин, кӧрбӧстӧрдиҥ бастырароссиялык обществозыныҥ јербойындагы организациязыныҥ јааны Андрей Петрушин, Эл музейдиҥ јааны Римма Еркинова уткудылар. Кӧрӧӧчилерге Абакум Енчиновтыҥ башкарып турган «Белая трость» деп јайаандык ӧмӧлиги кӱӱлик сый этти.

Павел Минин Кудайдыҥ православный сӱр-кеберлерине бойыныҥ јӱрӱминиҥ одус јылга шыдар ӧйин учурлаган. Шак бу јылдарда јурукчы Россияла, гран ары јанындагы ороондорло кӧп јорыктап, кӧрӱлерин кӧргӱзет. П. Минин 1990 јылда баштап ла кудайдыҥ сӱр-кебериле — Кудайдыҥ энезиниҥ сӱриле (Корсунский образ Божьей Матери) иштеп баштаган. Јурукчы сӱр-кеберге бойындыйын кийдирген, темдектезе, славян ууламјыны (вязь). Ол Јебрен Русь живописьтиҥ чӱмдемелдерин кыракы шиҥдеп-шиҥжӱлейт. Бойыныҥ ченемелин, билерин јаҥы кемине чыгарат. Онойып, бир канча ӧйдӧҥ оныҥ јайаандык иштери чокым, чындык ла композициязы јанынаҥ керектӱ кемине чыгат.

«Прикосновенный образ» деген ӱлекердиҥ шӱӱлтези 2015 јылда чыккан. Шак бу ӧйдӧ Омсктыҥ јурукчылары Госдумада кӧрӱзин тургускан. Кӧрӱниҥ ачылтазында Госдуманыҥ кӧрӱни белетеген депутады Олег Смолинге јурукчы кезип-кеелеп белетеген сӱр-кеберлер аайынча экскурсияны ӧткӱрген. Шак ла ол тужында Кудайдыҥ сӱр-кеберлериниҥ авторы кӧзи коомой кӧрӱп турган ла чек кӧрбӧй турган улуска јарамыкту, тузалу сӱр-кеберлердиҥ учурын јарт оҥдогон. Бу мындый кӧрӱ олорго санат телекейине јол баштаачы болуп јатканын јурукчы Павел Минин билген. Онойып јурукчы аҥылу кӧрӧӧчиге ууламјылу кӧрӱни белетеп ӧткӱрер шӱӱлтеге келген. 2017 јылда амаду-шӱӱлте таҥынаҥ «Прикосновенный образ» деген кӧрӱ ле ӱредӱ учурлу ӱлекер болуп, јӱрӱмде иштеп баштаган. Ӱлекердиҥ амадузы — кӧстӧҥ коомой улусты Кудайдыҥ сӱр-кеберин колыла сыймап, тудуп куучындажарга ӱредери, таскадары.

Бу ӱлекерле иштеп тургандарга эҥ ле учурлузы — кӧрӧӧчилер јербойыныҥ, Сибирьдиҥ, кӧгӱс байлык энчизине ајару салзын. Сибирьдиҥ епархиязыныҥ чыгартулу улузыла кӧп тоолу туштажулар-консультациялар болгон. Сибирь тергеезиниҥ агаруларыныҥ ӧткӧн јолы, јадын-јӱрӱми кыракы шиҥделген ле 12 агару улустыҥ сӱр-кеберин кезип-кеелеери чокумдалган. Онойып, кӧрӱге Кудайдыҥ Сибирьдиҥ бирлик ӧргӧӧ-храмыныҥ јууп белетеген јети сӱр-кебери чыгарылган.

Кӧрӱ эки јылдыҥ туркунына Омский областьтыҥ јеринде ӧткӧн. Экспозицияныҥ тоозына Сибирь федерал округтыҥ тергеелеринде эҥ ле јарлу агару сӱр-кеберлер кийдирилген.

 

К. Пиянтинова

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина