Вячеслав Торбоков: «Бойымныҥ студиям керегинде сананбагам да»

10.06.2021

Вячеслав Сергеевич 2015 јылда Аскат јуртка јаантайын јадарга кӧчкӧн.

Јурукчы Вячеслав Торбоковтыҥ кирген учурлу алтан беш јажында, кӱӱк айдыҥ 17-чи кӱнинде, Аскат јуртта балдардыҥ јуранарыныҥ оныҥ таҥынаҥ студиязыныҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазы ӧтти. Студия калыктыҥ «Калбакчадаҥ јууза, кап толор» деген кеп сӧзинде айдылганы ла аайынча тудулды. Вячеслав Сергеевичке айылдаштары, нӧкӧрлӧри, коллегалары, јууктары ла керек дезе таныш эмес улус акча-манатла, јакшы сӧслӧ, јӧп-сӱмеле, ийде-кӱчиле болушкан. Шак олордыҥ кӧп јаны живописьтиҥ студиязында јуулып, јурукчыны чыккан кӱниле, онойдо ок јаҥы мастерскойдыҥ ачылтазыла уткудылар. Башка-башка ууламјылар аайынча јайаан јайалталу јурукчы Вячеслав Торбоков Алтай Республиканыҥ јураарыныҥ санаданыҥ ӧзӱмине сӱреен јаан јӧмӧлтӧ-болужын јетирген ле јетирет.

Ол ӱредӱчи болуп иштеп тура, кӧп балдардыҥ ич-телекейиниҥ байлыгын билгир чечкен. Јурукчы 2004 јылдаҥ ала Горно-Алтайскта балдардыҥ јураар школыныҥ тӱштеги бӧлӱгинде иштеген. Оныҥ ӱреткен балдары каланыҥ, тергеениҥ кӧп кӧрӱ-маргаандарында улай ла јеҥӱчилдер болуп чыккан. Ол бойыныҥ ӱренчиктерине академ билгирди берет, олордыҥ кезиги тергееде јарлу јурукчылар деп билерис, ороонныҥ јураары аайынча ӱредӱлӱ заведениелеринде ӱренет. Темдектезе, театральный санаттыҥ академиязында (Санкт-Петербург), Карсноярсктыҥ художественный институдында, культураныҥ ла санаттыҥ академиязында (Барнаул), бисте культураныҥ ла санаттыҥ колледжинде, Новоалтайсктагы художественный училищеде.

2002 јылда В. Торбоковтыҥ баштаҥкайыла калада балдардыҥ јураар школында јаан улуска эҥирде иштеер студия ачылган ла ол оныҥ баштапкы башкараачызы болгон. Бу студияга јилбӱ јаан ла ол бӱгӱнге јетире иштеп јат.

Јайалталу ӱренчикти јӧмӧп…

Тоолу јылдар мынаҥ кайра каладагы јураарыныҥ школындагы ижин ол бойыныҥ кӱӱниле артыргыскан. Вячеслав Сергеевичтиҥ бойында ӱредӱчиниҥ ижине база бурылбас деп санаа болгон. Је 2017 јылда база бу ла Аскаттаҥ Ольга Хорошавина оны Ульяна кызыныҥ иштерин кӧрӱп берзин деп сураган. Јурукчы кызычактыҥ јайалтазы керектӱ ӱредӱ јогынаҥ јолын алынбас деп јарт оҥдогон. Шак ла оныҥ учун ол акча-эш тӧлӧбӧзинеҥ кызычакты ӱредерге јӧпсинген. Јаан удабай ченемелдӱ јурукчыныҥ тапчы туразында јайалталу ӧскӧ дӧ балдарга ӱредӱ башталган. Бу ла кичӱ изӱ айда Клим ле Ульяна Хорошавиндер, Полина Чевалкова ӱредӱлӱ јылын тӱгезер. Олор Вячеслав Сергеевичтиҥ баштапкы выпускниктери. Кӱскиде, сыгын айда, В. Торбоковтыҥ студиязына јаҥы балдар келер. Јурукчы балдардаҥ ӱредӱзи учун јаҥжыкканы аайынча акча-манат албазынаҥ ӱредер амадулу, кӱӱндӱ. Ӱредӱчиниҥ некелтези — балада јуранар јайалта болзын. Бу школды божоткондор В. Торбоковтыҥ бӱдӱмјилегениле-чыдулаганыла јуранарыныҥ баштамы ӱредӱзин керелеген кере бичик алар. Ондый кере бичиктӱ балдарга профильный ӱредӱлӱ заведениеге кирерге јарамыкту арга болор.

Јурукчыныҥ санаазыла, бу ӱредӱге ӱзеери мында јӱзӱн-башка кӧрӱлерди, кӧдӱриҥилерди, ойын-концерттерди, јайаандык эҥирлерди ӧткӱрерге јараар. Бӱгӱнги ле кӱнде студияда Кемеровский областьтыҥ кӱндӱлӱ кижизи Юрий Светлаковтыҥ фотојуруктарыныҥ экспозициязы тургузылган. Ол ВГИК-ти божоткон, кинодокументалист, Аскаттыҥ јурукчызы керегинде документ кептӱ кино соккон. Келген кӧрӧӧчилер онойдо ок ӱренчиктердиҥ ле јурукчыныҥ бойыныҥ јуруктарын кӧрӧр аргалу.

Болушкан кажы ла кижиге быйанду

Студияныҥ окылу ачылтазы ӧйинде сӱрекей кӧп улуска алкыш-быйанын Вячеслав Сергеевич акту кӱӱнинеҥ айтты. Болушкан-јӧмӧгӧн улустыҥ шылтузында јуртта мындый студия тудулган ине. Алкыш-быйанын ӱренчиктериниҥ ада-энелерине, Хорошавиндердиҥ ле Чевалковтордыҥ билелерине, јурттыҥ эл-јонына, темдектезе, Аксаевтердиҥ, Басаргиндердиҥ билелерине, Кауриге (Наталья Дмитриенкого), студияны тударга болушкан спонсорлордыҥ бирӱзин тапкан Чамал аймактыҥ јааны Александр Алисовко, «Планета.ру» интернет-ресурсла тузаланаачыларга (210 муҥга шыдар акча-манат јуулган) айтты. Бу кӧдӱриҥи ӧйинде ол бойыныҥ јуук улузына јаан быйанын база айтты.

Студия керегинде санаа јурукчыныҥ бойыныҥ эмес, оныҥ јерлештериниҥ амаду-кӱӱни болуптыр. Вячеслав Сергеевичтиҥ айтканыла, анчада ла эмди, ас-мас пенсияны алып турган ӧйдӧ, бойыныҥ студиязы јанынаҥ сананбаган да…

Тӧс спонсорлорго јурукчы кереестеп сыйларын табыштырды. Кышкыда, качан керектӱ акча-манат Интернетте јуулып турарда, јурукчы койу агаш аразын беш башка эп-аргала јураган: маслоло, гуашьла, тушьла, пероло, ӧҥдӱ тегин ле карандаштарла. Онойып ак-јарыкка беш јуруктаҥ турган јуунты келген ле олорды беш спонсорго сыйлады. Јуунтыны бир ле ару кӱӱ, амаду бириктирген болзо, спонсорлорды дезе балдарга јураарыныҥ студиязы сӱреен керектӱ деген кӱӱн-тап бириктирген.

Тергееде таҥынаҥ баштапкы студия

Јурукчыны чыккан кӱниле, студия ачылганыла кӧп улус уткудылар. Темдектезе, Россияныҥ Јурукчылар биригӱзиниҥ тергееде бӧлӱгиниҥ председатели Елена Ортонулова, Аскат јурттаҥ Марина Григорьева, Елена ла Сергей Чевалковтор, Ольга ла Владимир Хорошавиндер, Наталья Дмитриенко, Олег Кабанов, Татьяна Мамлеева, Андрей Иванников, јурукчыныҥ карындажы Владимир Торбоков, јурукчы Евгений Бучнев, Эл Курултайдыҥ аппарадыныҥ ишчизи, јурукчы ла кӱӱчи Темир Трояков.

Елена Ортонулова Аскат јурттыҥ балдары учун сӱӱнди: «Јаш јайалталарда байлык ченемелдӱ профессионал јурукчыда ӱренерге ырысту учурал, арга келишкен. Бу балдарга профильный ӱредӱлӱ заведениелердиҥ эжиги ачык. Оморкодулузы — Вячеслав Сергеевич акча албазынаҥ ла бу балдарды ӱредер каруулу ишти алып, олорды ӱредип салды».
Сергей Чевалковтыҥ айтканыла, ол Вячеслав Сергеевичке јаҥыс ла кызын ӱреткени учун болушкан эмес, је «бу јӱрӱмде ончо ло неме акча-манатла баалалбай јат ине». Ол јай туркунына студияны кышка белетеер деп сӧзин берди. Студия узак ӧйгӧ турар, кӧп балдар мында ӱренип, јаан јолына чыгар деп айтты.

Темир Трояков уткуулду сӧзинде јурукчы јаш ӱйени таскадып тура, јайаандык иште текши тилди табар, јайаандыкка сӱӱш экијандай болор деп ајарды.

Каури (Наталья Дмитриенко) Вячеслав Сергеевичтиҥ ады-јолы тӱӱкиге тергееде таҥынаҥ јураар баштапкы школды ачкан јурукчы деп кирерине иженет: «Бисте, республикада, баштапкы мындый студия ачылганыла оморкойдыс!».

Вячеслав Торбоковтыҥ јаҥы мастерскойы јайаандыкла јилбиркеп турган балдарды да, јаан да улусты, аймактыҥ да эл-јонын, айылчыларды да бойына тартарында алаҥзыш јок.

К. Пиянтинова

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина