Федерация Совединде тергеениҥ цифровой ӧзӱми шӱӱжилген

29.06.2021

Федерация Совединиҥ конституционный јасакберим ле государственный строительство аайынча Комитеди Алтай Республиканыҥ цифровой ӧзӱминиҥ сурагын шӱӱшкен. Палатаныҥ јууны Алтай Республиканыҥ кӱндери ӧдӱп турарда ӧткӧн.

Јуунды СФ-ныҥ Комитединиҥ председатели Андрей Клишас ӧткӱрген. Ондо Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин, тергеениҥ государственный јаҥыныҥ органдарыныҥ ла бӱдӱреечи јаҥныҥ федерал органдарыныҥ чыгартулу улузы турушкан.

Алтай Республиканыҥ цифровой ӧзӱм аайынча министриниҥ ижин бӱдӱреечи Николай Степанов тергеениҥ цифровой ӧзӱми керегинде доклад эткен. Оныҥ јетиргениле, республиканыҥ цифровой ӧзӱминиҥ керектериниҥ план-графиги јарадылган, ол тергеениҥ аҥылу ууламјыларын таҥынаҥ ӧскӱрерине келиштирилген, онойдо ок программаныҥ план-графиги јарадылган, ого «Цифровая трансформация» деп национальный программаны бӱдӱрери, «Россия Федерацияныҥ цифровой экономиказы» деп национальный программаныҥ тергеедеги ӱлекерин бӱдӱрери аайынча керектер кийдирилер.

Николай Степановтыҥ темдектегениле, «Россия Федерацияныҥ цифровой экономиказы» деп национальный программаныҥ Алтай Республикада бӱдӱп турган ӱлекерлерине ончо јурттар кирбегени коомой. Экинчи курч сурак – ол государственный јеткилдештерди электрон бӱдӱмле алар арга јок болгоны. Ол онойдо ок кӧлӱктердиҥ федерал учурлу «Чуйдыҥ јолыныҥ» Р256 ӱзӱгинде колбуныҥ мобильный операторлорыныҥ јеткилдештериле тузаланар арга јогына ајару эткен.

Федерация Совединиҥ Комитединиҥ јууныныҥ турултазында тӱп-шӱӱлтелер јарадылган. Ол тоодо Россия Федерациязыныҥ цифровой ӧзӱм, колбу ла элбек јетирӱлер аайынча министерствозына Алтай Республикада јетирӱлик инфраструктураны ӧскӱрери текши цифровой ӧзӱмге аҥылу камаанду болгонына ајару этсин деп айдылган. Ведомствого Россия Федерациязыныҥ «Јетирӱлик общество» деп государственный программазы аайынча федерал бюджеттеҥ Алтай Республиканыҥ јеринде кӧлӱктердиҥ «Чуйдыҥ јолыныҥ» Р256 ӱзӱгинде радиотелефонный колбуга акча-манат чыгарар суракты кӧрзин деген шӱӱлте эдилген.

СФ-ныҥ Комитеди палатага «Оперативно-бедирештӱ иш керегинде» федерал јасактыҥ 8-чи тизимине кубулталарды јаратсын деп шӱӱлте эткен. Документти шӱӱжӱге СФ-ныҥ Председатели Валентина Матвиенко, СФ-ныҥ Председателиниҥ баштапкы ордынчызы Андрей Турчак, СФ-ныҥ Комитединиҥ председатели Андрей Клишас, онойдо ок сенаторлордыҥ чыдуларын бӱдӱрер ле Государственный Думаныҥ депутаттары болор тушта Людмила Бокова ла Ириной Гехт бергендер.

Андрей Клишастыҥ айтканыла, јасак РФ-тыҥ Президентиниҥ јылыйган улусты олордыҥ мобильный устройстволорыныҥ болужыла геолокационный јетирӱлерге тайанып, бедиреерин јеткилдеери аайынча шӱӱлтелер белетеери керегинде јакылтазын бӱдӱрип тургузылган.

Јасакта граждандарды олордыҥ абонент устройствозыныҥ ӧскӧ абоненттерле, ӧскӧ јепселле колбулары, онойдо ок бу абонент устройствоныҥ кайда болгоны керегинде јетирӱлерди тузаланып, бедиреериниҥ ээжизи тургузылган.

Сурузы јок јылыйган кижи керегинде оперативно-бедирештӱ иш ӧткӱреечи органныҥ башкараачыларыныҥ бирӱзиниҥ сурузы јок јылыйган кижи керегинде јетирӱниҥ келгенинеҥ 24 сааттыҥ туркунына эдилген јӧбине тайанып, јылыйган кижиниҥ абонент устройствозыныҥ ӧскӧ абоненттерле, олордыҥ абонент устройстволорыла колбулары, онойдо ок бу абонент устройствоныҥ кайда болгоны керегинде јетирӱлерди колбуныҥ технический каналдарынаҥ, јаргыга 24 сааттыҥ туркунына кыйалтазы јоктоҥ јетирип, тузаланары јарадылат.

Онойдо ок федерал јасакта оперативно-бедирештӱ иштиҥ башталганынаҥ ала 48 сааттыҥ туркунына бу ишке јаргыныҥ јӧбиле јараду-санкция алылар эмезе токтодылар учурлу.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина