Алтайдын Чолмоны

Вакцинаны тургузар керек

02.07.2021

Роспотребшиҥжӱниҥ Алтай Республикадагы башкартузыныҥ јааны, Алтай Республиканыҥ баш санитарный врачы Леонид ЩУЧИНОВ кичӱ изӱ айдыҥ 26-чы кӱнинде «Алтай Республиканыҥ јеринде эпидемиологиялык кӧргӱзӱлер аайынча коронавирустыҥ инфекциязына удура профилактикалык прививкалар тургузары керегинде» 34-чи таҥмалу јӧп чыгарган.

Роспортебшиҥжӱниҥ јӧбиле коронавируска удура вакцинацияны бистиҥ тергееде садуда, ашканаларда, туристтерле иштеер ле олорды јеткилдеер бӧлӱктерде, чач кайчылаар, косметика эдер бӱдӱмдерле колбулу салондордо, спа-салондордо, массажтыҥ салондорында, солярийлерде, мылчаларда, сауналарда, су-кадыкты тыҥыдар физкультураныҥ комплекстеринде, фитнес-клубтарда, бассейндерде, бытовой јеткилдештиҥ бӧлӱктеринде иштеп тургандар (бого химчисткалардыҥ ла кийим јунар прачечныйлардыҥ улузы база кирип јат), кӧп функцияларлу тӧс јерлердиҥ ишчилери, банктардыҥ клиентский службаларыныҥ ла акча-манатла колбулу организацияларыныҥ, почтаныҥ, улус тартар автобустардыҥ тискинчилери ле кондукторлоры, таксисттер, ӱредӱ бӧлӱгиниҥ, јонјӱрӱмдик корулаштыҥ ла јонјӱрӱмдик јеткилдештиҥ бӧлӱктериниҥ, жилищно-коммунальный ээлемниҥ, энергетиканыҥ, культураныҥ, кӧрӱлер ле јӱзӱн-башка јартамалду иштер ӧткӱрип турган улус, кинотеатрлардыҥ, чӧлӧӧ ӧйди ле ойын-соотторды тӧзӧп ӧткӱреечилер, балдар ойноп турган кыптардыҥ, балдардыҥ соот ойындарын ӧткӱрип турган тӧс јерлердиҥ, балдардыҥ тӱште ле конок туркунына јӱрӱп турган лагерьлердиҥ, јажы эр кемине јетпеген балдарла колбулу иштерде туружып тургандар (бого балдардыҥ тураларында, кыптарында, культураныҥ парктарында, саду ла соот ойындар ӧткӱрип турган тӧс јерлеринде иштеп турган улус база кирет), физкультураныҥ ла спорттыҥ элбек кемдӱ керек-јарактарын ӧткӱрип турган ишчилери, медишчилер тургузар учурлу.

Вакцинацияны анайда ок Алтай Республиканыҥ јеринде иштеп турган јаҥ корулаар органдардыҥ ишчилерине, государственный, гражданский служащийлерге, муниципал служащийлерге, јаҥныҥ органдарына башкарткан организациялардыҥ ишчилерине тургузар керек. Вакцинацияны су-кадыгы јанынаҥ ӧдӧргӧ јарабас улуска прививка тургузылбас.

Ӧрӧлӧй адалган организациялардыҥ, учреждение-лердиҥ ле бӧлӱктердиҥ башкараачылары јаан изӱ айдыҥ баштапкы кӱнине јетире су-кадыктыҥ учреждениелерине вакцинацияны ӧдӧтӧн улустыҥ толо тооломын кыйалтазы јогынаҥ табыштырар учурлу. Россияда јӧптӧлгӧн вакцинаныҥ эки бӱдӱмин алтан проценттеҥ ас эмес ишчилер куран айдыҥ 30-чы кӱнине јетире тургустырып алар некелтелер эдилет. Вакцинацияны јаан јашту улустыҥ алтан проценттеҥ ас эмезине куран айдыҥ 30-чы кӱнине јетире тургузатан јакылта анайда ок Алтай Республиканыҥ су-кадыкты корыыр министерствозына база берилген. Су-кадыкты корыыр министерство ло медорганизациялар иммунизация ӧткӱрериниҥ графигин јаан изӱ айдыҥ 5-чи кӱнине јетире табыштырарын јеткилдеер учурлу.

Роспотребшиҥжӱниҥ Алтай Республикадагы башкартузыныҥ јааны, Алтай Республиканыҥ баш санитарный врачы Леонид Щучинов мындый алтамдарды COVID-19 оорула колбулу айалгалар бистиҥ тергееде тыҥып ла курчып турганыла јартайт.

Су-кадыкты корыыры аайынча министрдиҥ молјуларын удурумга бӱдӱреечи Людмила Григоричева кӱӱк айдыҥ учкары кӱндеринде тергеениҥ башчызы Олег Хорохординниҥ ӧткӱрген видеконференциязында бисте коронавирусты эмдеер эки моногоспиталь иштеп јат деп айткан. Олордо јӱс орын тургузылган. Майма аймактыҥ эмчилигинде 70, СПИД-ле тартыжар тӧс јерде 30 орын бар. Тургуза ӧйдӧ јетен эки орын тузаланылып јат, тузаланышта эмес јайым орындардыҥ тоо-фонды — 28 процент. Ол тушта Л. Григоричева анайда ок јуук кӱндерде Майма аймактыҥ эмчилигинде ӱзеери база јирме орын тургузылар деп айткан эди.

Су-кадыктыҥ министриниҥ молјуларын удурумга бӱдӱреечи анайда ок республикада вакцинацияныҥ 67 пункты иштеп јат деп айткан. Ол эмди улуска вакцинаны иштиҥ кийнинде эҥирде тургузарга база јараар деген. Каланыҥ поликлиниказы иштеер кӱндерде коронавирустаҥ вакцинацияны эртен тура сегис сааттаҥ ала эҥирдиҥ јирме саадына јетире ӧткӱрип јат. Амыраар кӱндерде прививкалар эдер кабинеттер 9 сааттаҥ ала 13 саатка јетире иштейт. Маймада кабинет тегин кӱндерде 8 сааттаҥ ала 19 саатка јетире, амыраар кӱндерде 8 сааттаҥ ала 13 саатка јетире иштеп јат.

Алтай Республикада коронавирусты болдыртпазын јеткилдеери аайынча аҥылу штаб иштеп јат. Оныҥ ижин тергеениҥ башчызы Олег Хорохордин башкарат. Ол кичӱ изӱ айдыҥ 29-чы кӱнинде коронавирусла тартыжар штабтыҥ јуунын ӧткӱрген. Башчы пандемияныҥ башталганынаҥ ала тергееде 17804 кижи ооруган деп айткан. Ӧткӧн неделеде дезе 235 кижи ооруган. Коронавирус билдирлӱ кӧптӧп, 30% ашкан. Кош-Агаш аймакта ла Горно-Алтайскта 61 кижидеҥ темдектелген. Југушталган улустыҥ 42% Горно-Алтайсктыҥ ла Майма аймактыҥ улузына келижет. Тергеениҥ башкараачызыныҥ айтканыла, калганчы неделеде кӱнӱҥ сайын 30-40 кижидеҥ ооруп јат. Јаан изӱ айдыҥ 16-19 кӱндеринде Кан-Оозы аймакта алтай калыктыҥ эҥ сӱӱген байрамдарыныҥ бирӱзи Эл-Ойын ӧдӧр учурлу. Оны кӧп улус сакып јат. Је коронавирустыҥ ойто элбеп турганынаҥ улам байрам ойто ло ӧскӧ ӧйгӧ кӧчӱрилердеҥ айабас.

Роспотребшиҥжӱниҥ ишчилери санитар ла эпидемиологиялык айалгалар јанынаҥ јетирӱлерди тергеениҥ башкарузына, оперативный штабка, МЧС-ка ла прокуратурага кӱнӱҥ сайын аткарат. Бистиҥ башкартуда бӱгӱнги кӱнде оперативный иштерде одус эки специалист туружып јат.

Коронавирусты чек токтодор арга, байла, јок. Је ӧткӱрилген иштердиҥ шылтузында Алтай Республиканыҥ јеринде јеткерлӱ инфекционный оорулар таркадылбаган. Бистиҥ тергееде 2019 јылдаҥ ала бӱгӱнге јетире дифтерияла, корьло, паротитле, полиомелитле, туляремияла, чумала, сибирский язвала, холерала оорыган учуралдар бир де катап темдектелбеген деп айдар керек.