Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Николай Рерихтиҥ 150 јылдыгы — 2024 јылда

20.07.2021

Тоолу кӱндер кайра Алтайский крайдыҥ губернаторы Виктор Томенко культураныҥ јарлу ишчизи, билимчи, шиҥжӱчи Владимир Росовло тушташты.

Туштажу ӧйинде тӧс сурак Николай Рерихтиҥ чыкканынаҥ ала 150 јылдыгына белетеништӱ иштиҥ башталганына учурлалды. Алтай тергее академик Николай Константинович Рерихтиҥ салымында ла культуралык энчи-байлыгында аҥылу ла учурлу јерде турат.

Билимчи Владимир Росов Николай Рерихтиҥ ле оныҥ нӧкӧри-бичиичи, озочыл санаа-шӱӱлте таркадаачы Георгий Гребенщиковтыҥ јайаандык јолдорыныҥ шиҥжӱчизи. Јарлу билимчи кӧп јылдардыҥ туркунына Алтай крайла озочыл учурлу ӱлекерлерле једимдӱ иштеген. Оныҥ ижи башка-башка ууламјыларла ӧдӧт. Онойып В. Росов Алтай крайга Георгий Гребенщиковтыҥ кӧмзӧзин сыйлаган. Ол 2017 јылда Алтайдыҥ литературазыныҥ, санадыныҥ ла культуразыныҥ эл-тергеелик музейине «Алатас» бичик басманыҥ кепке базып чыгарган бичиктериниҥ бӱткӱл јуунтызын табыштырган. Георгий Гребенщиков ло Николай Рерих «Алатас» бичик басманыҥ соучредительдери болгон. 2021 јылда «Алтай. Судьба. Эпоха» деген тизӱде Владимир Росовтыҥ Григорий Гребенщиковтыҥ јӱрӱмдик ле јайаандык јолы керегинде баштапкы автобиографиялык бичиги чыккан.

В. Росов Алтай крайла Н. Рерихтиҥ учурлу јажына белетеништӱ иш аайынча ӧмӧ-јӧмӧ ӱлекерлерди тергее ле бойыныҥ ижиниҥ ичкери ле јаан јолы, онойдо ок «Рерихтиҥ Алтай керегинде амадузы» јӱрӱмде бӱдӱп јатканы деп кӧрӧт.

Темдектелген кӧдӱриҥилердиҥ тоозына Николай Рерихтиҥ јуруктарыныҥ Барнаулда ӧдӧтӧн кӧрӱзи, билим конференцияны ӧткӱрери,
Г. Гребенщиковтыҥ эпистолярный энчи-байлыгын ээчиде белетеп чыгарары, кӱӱлик-театральный ӱлекерлер кирет.

Владимир Росов Виктор Томенколо ӧткӧн туштажу ӧйинде тергееге бойыныҥ таҥынаҥ јуунтызынаҥ Николай Рерихле, Георгий Гребенщиковло колбулу бӧлӱгин сыйлап берерге белен болгонын угусты.

Алтай крайдыҥ губернаторы ӧткӱрерге темдектелип јаткан кӧдӱриҥилердиҥ кемин ајаруга алып, Алтай крайда Николай Рерихтиҥ 150 јылдыгын ӧткӱрери јанынаҥ тӧзӧмӧл комитетти бойы башкарарга белен болгонын айтты. Ол онойдо ок крайдыҥ культуразыныҥ министри Елена Безруковага бир канча јакылта берди.

Ӧрӧ адалган ла келер јуук ӧйдӧ бӱдӱретен иш-керектер албаты-јонды Николай Рерихтиҥ јайаандык байлыгыла текшилей таныштырар арга берер. Бу кижиниҥ чыкканынаҥ ала 150 јылдыгыла колбулу керек-јарактарда јаҥыс ла бистиҥ ороонныҥ эмес, је анайда ок ӧскӧ дӧ ороондордыҥ билимчилери, эксперттери туружары темдектелет. Юбилейлик јылдыкты темдектеерине белетенер тушта тӱӱкиге јарлу эмес элестер де, оныҥ иштери де јарлалар деген ижемји бар. Анайда ок юбилей аайынча керек-јарактар ӧскӧ дӧ тергеелерде ӧдӧрдӧҥ айабас.

Алтай крайдыҥ окылу сайтынаҥ

 

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина