Шукшинге учурлалган учурлу байрам

27.07.2021

Алтай крайда Сросткиде «Шукшинниҥ байрамына—45» деп адалган кӧрӱ ачылды.

Сросткиде Советский оромдо Василий Шукшинниҥ музей-заповеднигиниҥ тӧс туразыныҥ јанында јорыктап јӱрер кӧрӱ јаан изӱ айдыҥ 31-чи кӱнине јетире иштеер. Кӧрӱге музей-заповедниктиҥ фондторынаҥ 30 фотојурук чыгарылган. Кӧрӧӧчилерде фотојуруктардаҥ байрамныҥ туружаачыларын, айылчыларын, байрамдык программалардыҥ ӱзӱктерин кӧрӧр јарамыкту арга болор. Јайаандык иштердиҥ авторлоры — Юрий Верещагин (Бийск), Анатолий Заболоцкий (Москва), Виталий Шитов (Екатеринбург), Николай Пономарев (Бийск), Виктор Садчиков (Барнаул).

«Шукшинниҥ байрамы ӧткӱрилген јылдардыҥ туркунына кӧп тоолу јакшынак јаҥжыгулар, арбынду најы-нӧкӧрлӧр, чындык туружаачылар табылган. 1999 јылдаҥ ала байрамныҥ учуры-статузы кубулган. Бӱгӱнги кӱнде ол јылдыҥ ла ӧткӱрилип турган «Алтайда Шукшинниҥ кӱндери» деген бастырароссиялык байрам деп адалат. Пандемиядаҥ улам байрам 2020 јылда да, быјыл да ӧткӱрилбес. Оныҥ учун «Шукшинниҥ байрамына—45» деген кӧрӱ байрамдык айалганы сыйлаар, эҥ ле солун, учурлу, качан да ундылбас керектерди такып эзедер арга берер» — деп, музейде аҥылап темдектейдилер.

Алтай крайдыҥ культура аайынча министерствозыныҥ темдектегениле, Шукшинниҥ баштапкы кычырыштары 1976 јылдыҥ јаан изӱ айыныҥ 25-чи кӱнинде болгон. Кычырыштарды крайдыҥ бичиичилериниҥ организациязы белетеп ӧткӱрген. 1999 јылда Василий Шукшинниҥ чыкканынаҥ ала 70 јылдыгына ла Сросткиниҥ 195 јылдыгына учурлалган байрамда кӧрӧӧчилер сӱрекей кӧп јуулган эди.

Василий Шукшинниҥ байрамы ковидтеҥ улам кӱске кӧчӱрилген. Алтай крайдыҥ культура аайынча министри Елена Безрукованыҥ айтканыла, Алтайда Шукшинниҥ кӱндери сыгын айдыҥ 28-чи кӱнинеҥ ала ӱлӱрген айдыҥ 2-чи кӱнине јетире ӧйгӧ кӧчӱрилген (Шукшинди эзеткен кӱн).

Учурлу бу кӱндерде окылу ачылтаны Барнаулдыҥ драма театрында ла јабылтазы Сросткидеги Пикет кырдыҥ ордына Бийсктиҥ ДК-зында ӧткӱрилер. Бу кӱндерде кинолор кӧргӱзилер, бичиичилерле, кинематографисттерле туштажулар ӧдӧр. Је ончо кӧдӱриҥилер чокым јарадылган ээжи-некелтелерле ӧдӧр. Шукшинниҥ чыккан кӱнин чек ајару јок артыргыспас амадула, јаан изӱ айдыҥ 22-чи кӱнинде Барнаулда ГМИЛИКА-ныҥ музейиниҥ јеринде јаҥы арт-объект ле кинофестивальдыҥ јылдыстарыныҥ аллеязы ачылган. Василий Макаровичтиҥ чыккан кӱнинде — јаан изӱ айдыҥ 25-чи кӱнинде Сросткидеги оныҥ мемориальный музейинде бир ле уунда эки јаҥы кӧрӱ иштеп баштаар.

Алтай крайдыҥ јетирӱлеринеҥ

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина