Оперштабтыҥ јууны ӧткӧн

15.10.2021

Коронавирустыҥ југуш оорузына удурлажары ла таркатпазы аайынча оперативный штабтыҥ јууны Алтай Республиканыҥ баштапкы ордынчызы Виталий Махаловтыҥ башкарганыла ӧткӧн.

Оныҥ айтканыла, пандемияныҥ башталганынаҥ ала республикада 21 981 кижи оорыган, 20 692 пациент јазылган, COVID-19 оорулу 414 кижи божогон. Ӧткӧн неделеде коронавирусла 263 кижи оорыган. Оорыган улустыҥ тоозы, оныҥ алдында неделеге кӧрӧ, 13 процентке кӧптӧгӧн.
Оорыган эҥ кӧп улус Горно-Алтайскта – 84 јаҥы учурал, экинчи јерде – Майма аймак (55 кижи), Кӧксуу-Оозы аймакта коронавирусту 25 пациент. Оорыгандардыҥ ла госпитальга јаткандардыҥ тоозы текши ороондо кӧптӧйт деп, вице-премьер темдектеген.
«Ӧткӧн неделеде Россияныҥ президенти Владимир Путин РФ-тыҥ башкарузыла јуун ӧткӱрген, ондо коронавирусла тартыжарыныҥ планы кӧрӱлген. Вице-премьер Татьяна Голикованыҥ айтканыла, сыгын айдыҥ бажынаҥ ала улустыҥ оорыыры 31 процентке кӧптӧгӧн. Оныла коштой ороондо 42 миллион кижи прививкалаткан, ӧмӧлик иммунитет болзын деп, база ол кирези улус прививка алар учурлу. Вакцина иштеп јат, вакцинация ӧткӧн улус ортодо оорыгандардыҥ ӱлӱзи 2 процентти ашпай јат, јаан оорыган улус јокко јуук» – деп, Виталий Махалов айткан.
Айалга курчый берген тушта тергеелерде кезик јерлерде муниципал локдаундар кийдирер шӱӱлте эдилген деп, ол јетирген. Ол ок ӧйдӧ айалгазы јакшы тергеелерге јӧмӧлтӧлӧр эдери, ол тоодо гранттар чыгарары јанынаҥ иштер чокумдалган.
«Тӧртинчи» толкуныҥ эҥ јаан шылтагы – улустыҥ вакцинациянаҥ мойноп турганы ла профилактикалу некелтелерди: маскалар кийерин, бой-бойынаҥ ыраада турарын ла ӧскӧ дӧ ээжилерди бӱдӱрбей турганы» – деп, вице-премьер чокумдаган.
Калганчы јетирӱлерле, Алтай Республикада вакцинаны 68 993 кижи алган, тергееге «Спутник V», «ЭпиВакКорона», «КовиВак» ла «Спутник Лайт» вакциналардыҥ 108 450 дозазы келген.
АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызыныҥ ижин бӱдӱреечи Динара Култуеваныҥ јетиргениле, медицинский учреждениелерде ле аптекаларда COVID-19 оорулу улусты эмдеерине керектӱ ончо эмдер јеткилинче, оныла коштой айылында эмденип тургандар медикаменттерле база јеткилделет.
Алтай Республиканыҥ су-кадыкты корыырыныҥ министриниҥ ижин бӱдӱреечи Людмила Григоричеваныҥ јетирӱзиле, тергееде коронавирусту пациенттерди јаттыргызып эмдеерге 355 орын бар – ончолорына кислород колболгон, 289 орында улус јадып эмденет. Кан-Оозы аймактыҥ эмчилигинде 28 орынду тӧртинчи моногоспиталь ачылган.
Алтай Республиканыҥ ӱредӱликтиҥ ле билимниҥ министриниҥ баштапкы ордынчызы Екатерина Чандыеваныҥ јетирӱзиле, тургуза ӧйдӧ Маймадагы јуртээлем техникумда, Горно-Алтайскта М. З. Гнездиловтыҥ адыла адалган политехнический колледжте, Шабалин аймактыҥ школдорында, онойдо ок Шабалин ле Майма аймактарда балдардыҥ садиктеринде кирелендириштер кийдирилген. Республиканыҥ 22 школыныҥ 45 клазында бӧлӱктей тудулар кийдирилген.
Роспотребшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ башкараачызы Леонид Щучинов пандемияныҥ башталганынаҥ ала тергееде коронавирустыҥ југуш оорузына 290 муҥ лабораторный шиҥжӱлер ӧткӱрилген, олордыҥ 4,7 муҥнаҥ ажыразы – ӧткӧн неделеде.
АР-дыҥ Роспотребшиҥжӱзиниҥ ишчилери тергеениҥ организацияларында ла предприятиелеринде коронавирустаҥ профилактикалу ээжилерди бӱдӱрип турганын кӱнӱҥ сайын шиҥжӱлеп турулар. Јыл башталганынаҥ ала эпидемияга удурлажарыныҥ ээжилерин бӱдӱрери јанынаҥ шиҥжӱлер 4585 объектте ӧткӱрилген, ээжилерди бусканы керегинде 668 протокол тургузылган.
Ӧткӧн неделеде баш государственный санитарный врачтыҥ «Алтай Республиканыҥ јеринде эпидемический кӧргӱзӱлер аайынча јаҥы коронавирустыҥ југуш оорузына (COVID-19) удурлажа профилактикалык прививкалар эдери керегинде» јӧбине кубулталар кийдирилген деп, ол угускан.
Кубулталарла ишчилери коронавирустыҥ југуш оорузынаҥ кыйалтазы јоктоҥ прививка алатан организациялардыҥ тооломы элбедилген. Тооломго азыранар аш-курсакты ла товарларды эдериниҥ, јетирериниҥ, сырьезын иштеп аларыныҥ бӧлӱгиниҥ, кӧп квартиралу туралардыҥ башкартуларыныҥ, транспорттыҥ инфаструктуразыныҥ, культураныҥ ла кеендиктиҥ, кинотеатр-ларда кинофильмдер кӧргӱзер организациялардыҥ, онойдо ок кӧрӱлердиҥ ле ӧскӧ дӧ амыраар, спорт керектердиҥ ишчилери кийдирилген. Онойдо ок јеткилдештердиҥ организацияларыныҥ прививка алатан ишчилериниҥ тоозы 80 процентке јетире кӧптӧдилген.
АР-дыҥ башчызыныҥ, АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ле АР-дыҥ башкарузыныҥ аппарадыныҥ башкараачызыныҥ ордынчызы, Государственно-правовой башкартуныҥ јааны Ирина Коробейникованыҥ јетиргениле, ӧткӧн неделеде муниципал тӧзӧлмӧлӧрдиҥ администрациялары эпидемияга удурлажарыныҥ ээжилерин бӱдӱрерин шиҥжӱлеер 415 рейд ӧткӱрген, јарталган бузуштар аайынча 69 протокол тургускан.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина