«Эрјине» јаҥы ажуларда

19.11.2021

Эл-јонго јаркынду, јараш бијелериле сӱӱнчи сыйлаган «Эрјине» ансамбльды республикада билбес улус јок болбой. Оныҥ художественный башкараачызы Анжелика МОЛЧОЕВА газедистиҥ јаантайынгы айылчызы ла антыгарлу нӧкӧри. Бу бичимелде ол јайалталу ӧмӧликтиҥ быјылгы солун јол-јорыктары керегинде куучындайт.

— Коронавирус пандемияныҥ айалгазы эмеш јымжаган тушта, кандык айда, бистиҥ ансамбльда хореографиялык санаттыҥ албатылар ортодо кемдӱ кӧрӱ-маргаанына барар арга болды. Оны тузаланып, Москвада ӧткӧн Dance Continent деген маргаанда туружып келдибис.
Ондо кӧп лӧ сабазында јаан калалардаҥ ады-чуузы чыккан ӧмӧликтер турушкан. Оныҥ да учун биске ондо турушканыс сӱрекей ӧкпӧӧриштӱ ле учурлу болды. «Эрјинениҥ» бу кӧрӱ-маргаанга барган кызычактары мынаҥ озо јӱк республика ичинде кӧрӱ-маргаандарда турушкан деп темдектеер керек. Андый да болзо, олор эки муҥ кире туружаачылардыҥ ортозында бир де «јылыйбаган», бойын бек тудунып, јаан сценада ончо темдектелген ойынын, кӱӱн-санаазын, амадуларын бӱдӱрген. Бу јол-јорыгыс кызычактардыҥ ада-энелериниҥ ле аймактыҥ администрациязыныҥ јааныныҥ болужыла келишкен.
Кӧрӱ-маргаан ӱч кӱн улалган. 500 номердеҥ гала-концертке 30 номер талдалган. Бистиҥ эрјинелерис «Јаш канаттар» деген бијезиле ол тоого база кирген. Ол сӱрекей јаан једим. Туружаачылар ортодо профессионалдардыҥ кӧп ӧмӧликтери болды, башка-башка санат школдордоҥ, чӧлӧӧ ӧйдиҥ учреждениелеринеҥ.
Балдарыска II степеньдӱ лауреаттардыҥ бийик адын бердилер. Кӧрӱ-маргаанныҥ тӧзӧӧчилери бисти келер јылдыҥ тулаан айында Сочиде ӧдӧр финалга кычырган. Онойдо ок ансамбльга дипломдор, туружаачыларга медальдар табыштырылды. Ондо биске база бир учурлу сый берилген, ол «Культура.Россия» каналда «Большие и маленькие» ӱлекерде туружарга кычырту.
Кычыртуны биске јаргычылардыҥ бирӱзи, јарлу балетмейстер Софья Гайдукова табыштырган.
Онойып, бис јаан изӱ айдыҥ 12-чи кӱнинде Москва калада «Большие и маленькие» деген ӱлекерде туруштыс. Ӱлекерди «МосФильмде» соккон, ондо он ӧмӧлик турушкан: Москва, Санкт-Петербург, Казань, Омск, Махачкала калалардаҥ ла бис, Кан-Оозы јурттаҥ.
С. Гайдукова бу телеӱлекерге бистиҥ номерлеристиҥ кажызын алар деп узак сананган, нениҥ учун дезе ого «Солоҥы» да, «Јаш канаттар» да сӱрекей јараган болгон. Је учы-учында ол «Јаш канаттарды» талдап алган. Кызычактар дезе бойыныҥ артистизмиле, јараш бијезиле база ла ончо јаргычыларды олјолоп, олорго јакшынак кӱӱн-санаа сыйлаган. Ӱлекердиҥ турултазында Игорь Моисеевтиҥ ансамблиниҥ солисти Рамиль Мехдиев биске мастер-класс ӧткӱрер аҥылу сый берген. Бис оны тӧрӧл тергеебисте ӧткӱрер деп сананадыс.
Бу ок јайгыда «Эрјине» Алтай Республиканыҥ эл театрында ӧткӧн бијениҥ «Алтын Алтай» деген республикан кӧрӱ-маргаанында турушкан. Ондо бис эмдиги ӧйдиҥ ле алтай хореография аайынча ууламјыларда номерлерис кӧргӱскенис. Ол кӧрӱ-маргаанда бистиҥ ансамбль I, II степеньдерлӱ дипломдор ло гран-прини алган.
Бистиҥ нак ӧмӧликте мениҥ ӱренчиктерим Мызылдай Сергеевна Алексеева, Буланат Станиславовна Тодошева иштейт. Олор мениҥ јаан болушчыларым, олорго јаантайын быйанду јӱредим.
«Эрјине» онойдо ок онлайн аайыла ӧдӱп турган кӧрӱ-маргаандарда эрчимдӱ туружып, 1-кы јерлерге чыгып, гран-прилер алат. Олордыҥ бирӱзинде биске «Балетмейстердиҥ эҥ артык ижи учун» деп сӱрекей јараш ла јаан кубок ло диплом аткарылган.
Ончого јуук кӧрӱ-маргаандарда јаргычылар бистиҥ балдардыҥ кеп-кийимдерин бийик баалап, мактап турат. Ол дезе сӱрекей јайалталу, кемзинчек, јалакай Айсылу Кыйынова деген кижиниҥ ижи. Канча јылдардыҥ туркунына ол биске јап-јараш, эптӱ, чыҥдый кептер кӧктӧйт. Биједе кандый кеп кийгенинеҥ база кӧп неме камаанду ине. Айсылу Акчабаевна бисле кожо иштеп турганына сӱӱнип јӱредис.
Эмдиги ӧйдӧ бис ансамбльдыҥ толо јылдыгына белетеништӱ иштерди баштап ийдибис. 2023 јылда «Эрјине» 30 јылдыгын темдектеер. Бу ӧйдиҥ туркунына јирменеҥ кӧп балдарыс Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ сыйын алган. Бистиҥ выпускниктерис текши Россия ичинде хореографиялык ууламјыда иштейдилер. Онойдо ок келер јылда Балдардыҥ санат школыныҥ 60 јылдыгы толор. Оныҥ учун бисте сӱрекей кӧп амадулар бар, јаан иш-керектер болор.
Јайаан јолыста бисти јӧмӧп турган ончо нӧкӧрлӧриске, эл-јонго, ада-энелерге ансамбльдыҥ адынаҥ јаан быйаным айдып турум.

Анжелика Молчоева Константин Федорович Малчиевтиҥ ӱренчиги.
«Эрјине» ансамбльды 1993 јылда тӧзӧгӧн.
2004 јылда ӧмӧлик «албатылык» деп атла адаткан.
2014 јылда Алтай Республикада балдардыҥ ансамбльдери ортодо баштапкы катап «Эрјине» «Россия Федерацияныҥ албатылык јайаандыгыныҥ нерелӱ ӧмӧлиги» деп бийик атла адаткан.
2020 јылда ансамбль бойыныҥ «албатылык» деген адын корып алган.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина