«Курчуныҥ калажы» акция ӧткӧн

01.02.2022

Ада-Тӧрӧл учун Улу јуу ӧйинде немец-фашисттердиҥ Ленинградты курчап алганын ӱзе сокконына учурлалган Кӱн чаган айдыҥ 27-чи кӱнинде бистиҥ тергееде база темдектелген.

Эл Курултайдыҥ председатели Артур Кохоевке баштаткан депутаттар Ленинградты фашисттердиҥ курчузынаҥ јайымдаганыныҥ 78-чи јылдыгына учурлалган «Курчуныҥ калажы» деп акцияда турушкан. «Бу кӱнде Ленинградтыҥ улузын тоогонын кӧргӱзериниҥ учуры јаан. 125 грамм калаш ол кӱч ӧйлӧрдӧ улустыҥ аргаданар сок јаҥыс аргазы болгон» — деп, спикер айткан. Јиит ӱйе улу геройлордыҥ эземин ундыбазына, тӱӱкиле јилбиркеери там элбеерине быжу бӱдӱп турганын ол угускан.
Депутат Владислав Рябченконыҥ айтканыла, ленинградчылардыҥ ат-нерези бистиҥ ороонныҥ тӱӱкизинде ӱргӱлјикке артып калар. «Ач-тороныҥ, сооктыҥ ла бомбалаштыҥ ӧйинде сыныкпаган улус ӧштӱге удура тартышкан ла иштеген» — деп, ол айткан.
Виктор Ромашкинниҥ темдектегениле, Ленинградты фашисттердиҥ курчузынаҥ толо јайымдаганынаҥ бери 78 јыл ӧдӱп калган, бис ленинградчылардыҥ ол ат-нерелӱ керегин ундыбас учурлу.
Наталья Екеева курчудагы Лениградтаҥ Таня Савичеваныҥ текшилей јарлу дневниги фашисттерди Нюрнбергте јаргылаарында тӱӱкилик документ болгон деген.
Аскар Тулебаев курчудагы Ленинградта талдама ӱрен аштыҥ селекционный тӧс јери болгоны, оныҥ ишчилери, бойыныҥ јӱрӱмин кысканбастаҥ, ол ӱрен ашты чеберлеп алганы керегинде куучындаган. Анайда ок оныҥ айтканыла, 1944 јылдыҥ чаган айыныҥ 27-чи кӱнинде ӧштӱниҥ танктарыныҥ табарузын токтодоры јанынаҥ Балабановка јурттыҥ јанында ӧткӧн јуу-согушта бистиҥ јерлежис, Советский Союзтыҥ Геройы Семен Владимирович Тартыков јеҥ јастанган.
Горно-Алтайсктыҥ эки микрорайонында эземниҥ «Курчуныҥ калажы» деп текшироссиялык акциязы ӧткӱрилген. Ол каланыҥ В.И. Ленинниҥ адыла адалган тепсеҥинде эртен тураныҥ 10 саадында башталган. Оныҥ тӧзӧӧчизи — АР-дыҥ јашӧскӱримниҥ политиказы аайынча тӧс јери, туружаачыларыныҥ тоозында каланыҥ эл-јоны ла баштапкы таҥмалу лицейдиҥ ӱренчиктери болгон деп, каланыҥ администрациязы јетирет.
11 саатта дезе «Јеҥӱниҥ паркы» мемориальный комплексте акция ӧткӱрилген. Анда ӱчинчи, тӧртинчи, сегизинчи, 13-чи таҥмалу школдордыҥ ӱренчиктери ле политехнический колледжтиҥ студенттери турушкан. 13-чи таҥмалу школдыҥ юнармеецтери каруул службаныҥ молјуларын бӱдӱрген, олор тургуза ӧйдӧ баштапкы таҥмалу постто ӱредӱ ӧдӱп турган. «Јиит Горный» деп кыймыгуныҥ волонтерлоры кӱӱнзеген улуска «Курчуныҥ калажын» амзаткан, курчуныҥ јылдарындагы Ленинград керегинде куучындаган. Анайда ок бу керек-јарактыҥ туружаачылары ветерандарга — курчуда болгон Ленинградта јаткан улуска баштану белетеп артырган.
Каланыҥ мэри Юрий Нечаев ле администрацияныҥ јааны Ольга Сафронова курчудагы Ленинградта јеҥ јастанган улусты бир минут унчукпазынаҥ эзеткен.
«Бӱгӱн бастырабыска агару ла кереес кӱн, оны бастыра Россияда темдектеп јат. Горно-Алтайскта бистиҥ албатыныҥ Ада-Тӧрӧл учун Улу јуу ӧйинде ат-нерелӱ кереги керегинде тӱӱкилик кереести чеберлеп аларына учурлалган бир канча керек-јарактар ӧдӧт» — деп, Ольга Сафронова темдектеген.
Эземниҥ «Курчуныҥ калажы» деп адалган акциязы республиканыҥ аймактарында база ӧткӧн. «Курчуныҥ калажы» — курчуныҥ эҥ кӱч ӧйинде Ленинградтыҥ улузына кижи бажына кӱн туркунына берилген бескези 125 грамм калаш болгон.
Горно-Алтайсктыҥ бастыра школдорында јаан ла орто класстардыҥ 1,2 муҥнаҥ кӧп ӱренчиктерине бу кӱнге учурлай эземниҥ урокторы, каланыҥ библиотечный системазында база керек-јарак ӧткӱрилген. 64 кижи «Јуу-чак болгон, курчу болгон» ло «Ленинградтыҥ дневниги» деп кӧрӱлерди кӧргӧн. Анайда ок оныҥ туружаачылары ат-нерениҥ «Бакпаган кала» деп адалган чазында ла «Курчу керегинде кычырадыс» акцияда турушкан.
Ада-Тӧрӧл учун Улу јуу ӧйинде Ленинградтыҥ блокадазы 1941 јылдыҥ сыгын айыныҥ сегизинчи кӱнинеҥ ала 1944 јылдыҥ чаган айыныҥ 27-чи кӱнине јетире 872 кӱнниҥ туркунына улалган. Бу ӧйдӧ Ленинградтаҥ 1,5 миллион кижини эвакуировать эткен, ач-тородоҥ ло уур-кӱчтердеҥ улам 700 муҥ кире кижи божогон.

Эл Курултайдыҥ пресс-службазы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина