Тиш эмдеериниҥ ӧзӱмине јаан камаанын јетирген

04.02.2022

Стоматологтордыҥ калыктар ортодогы профессионал байрамы бастыра телекейде јылдыҥ ла кочкор айдыҥ тогузынчы кӱнинде темдектелип јат.

Байрамныҥ алдында Алтай Республикада стоматологиялык службаныҥ тӧзӧлӧрине ле ӧзӧрине јаан ла чике камаанын јетирген кижи Александра Модышевна Белекова керегинде аҥылу айдар кӱӱн бар. Оныҥ иштеген 40 јылдаҥ ажыра јылдары бир ле заведениениҥ ичинде ӧткӧн.
Ӧткӧн чактыҥ 70-80 јылдарында стоматологтордыҥ иштеер айалгалары бӱгӱнгизинеҥ тыҥ башкаланган. Бӱгӱнги ӧйдиҥ техниказыла јепселген кабинеттер ол тушта јок болгон. Јербойыныҥ эл-јоны тиштерин эмдедерин тыҥ ла сӱӱбеген. Оору тиштерди кодортып салары јаҥжыгуда болгон.
1988 јылда баштапкы ла областной стоматологиялык поликлиника ачылган ла оныҥ терапевтический бӧлӱгиниҥ заведующийине А.М. Белекова тудулган. 1991 јылда ого баш врачтыҥ ижин бӱдӱмјилегендер. Бу иште Александра Модышевнаныҥ тӧзӧӧр-башкарар јайалтазы толо ачылган. Учреждениени технологиялык јанынаҥ јепсееринде, ишчилерди ӱредеринде, тураныҥ ич јанын јарандырарында јаан иштер оныҥ шылтузында эдилген. Ол 2000 јылда стоматологиялык поликлиникада балдардыҥ бӧлӱгин ачар ишти башкарган. Бу бӧлӱк оогош пациенттерди эмдеер ончо керектӱ јепселдерле јеткилделген. А.М. Белекованыҥ баштаҥкайыла, Алтай Республиканыҥ Стоматологторыныҥ ассоциациязы тӧзӧл-гӧн, ол ӧскӧ тергеелерле колбулар тудуп иштеген. Оныҥ профессионал јолы Туулу Алтайда стоматология јанынаҥ болушты тӧзӧӧрине ле јарандырарына ууламјылу иштерде ӧткӧн.
Александра Модышевна уч-реждениениҥ специалисттери, јаҥы ӧйдиҥ стоматологиязында ичкерлештеҥ соҥдобозын деп, јаантайын ӧйлӧ теҥ алтаган. Ишчилердеҥ профессиязында билгирлерин бийиктетсин, иштеги дисциплинаны буспазын, бийик каруулу болзын деп јаантайын некеген, ол бойына да јаан некелтелӱ болгон. Ол јаҥыс эмес ӱйе стоматологторды таскаткан, ченемелиле ӱлешкен, олорго јаҥыс ла профессионал ижинде болушкан эмес, је јӱрӱмниҥ кӱч айалгаларында да болужып јӱрген.
Александра Модышевна 1952 јылдыҥ кочкор айыныҥ ӱчинчи кӱнинде Оҥдой аймактыҥ Хабаровка јуртында Арајан Амреновна ла тӧӧлӧс сӧӧктӱ Модыш Майманович Адаровтордыҥ билезинде чыккан. Ол алты баланыҥ ӱчинчи, эҥ оогош кызы болгон. Тӧрӧӧндӧриниҥ эске алынганыла, Александра омок, шулмус бала болуп чыдаган. Кызычак акробатикала јилбиркеген, конекторлу, чаналу јӱгӱрген. Кандый ла керектерде туружатан, јакшы ӱренген. Оныҥ тӧзӧӧр-баштаар јайалтазы школдо ачылган. Сегизинчи класста ӱренерде, ол национальный областной школдыҥ комсомол организациязыныҥ качызыныҥ ижин башкарарын баштаган. Александраныҥ турумкай ла јакшы кылык-јаҥын таскадарына јаан камаанын јарлу педагогтор В.К. Плакас, А.В. Вязников, Ю.И. Степанов, Р.С. Алушкина јетиргендер.
Ӱредӱде ле школдыҥ јондык керектеринде једимдери учун ол «Артек» лагерьге путевкала кайралдаткан. Јаш тужында ла кызычак литератураны, искусствоны сӱӱген, бу сӱӱжи ле јилбӱзи бастыра јӱрӱминде арткан. Ол ӧскӧ ороондордыҥ да, тӧрӧл дӧ литератураны сӱӱйт, алтай литератураны јакшы билер. Алтай литератураныҥ јаркынду «чолмондоры» Эркемен Палкин, Кӱӱгей Тӧлӧсов, Јыбаш Каинчин, Борис Укачин Белековтордыҥ билезинде кӧпти кычырган ла не-немени јилбилӱ куучындаар јайалталу, ол ок ӧйдӧ кӱндӱзек бу эпшиле куучындажарын тыҥ баалагандар. Борис Укачин оныҥ куучындаганынаҥ эки куучын ла «Боцман» деп повестьти бичиген. Александра Модышевна куучынчызыла, тыш кебериле адазын тӧзӧгӧн. Оныҥ адазы, атту-чуулу фронтовик кижи, јӱрӱминде болгонын, тӧрӧл јериниҥ кеп-куучындарын ла соојыҥдарын јакшы билип, јилбилӱ этирте кӧп куучындайтан.
Республикан стоматологиялык поликлиниканыҥ ӧмӧлиги Александра Модышевнаны јаантайын быйанду эске алынат ла юбилейиле уткуп туру!
Александра Модышевна, Слерге бек су-кадык, ончо керектеригерде ле баштаҥкайыгарда једимдер, јаан ырыс ла амыр-энчӱ кӱӱн-тап кӱӱнзейдис!

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина