Ајару – јашӧскӱримге

29.04.2022

Кандык айдыҥ 25-чи кӱнинде Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин государствоныҥ јашӧскӱримдик политиказы јӱрӱмде канайда бӱдӱп турганына учурлалган јуунда турушкан. Јуунды видеоконференция аайыла РФ-тыҥ президентиниҥ Сибирьдеги федерал округ аайынча чыгартулу кижизи Анатолий Серышев ӧткӱрген.

Сибирьдиҥ тергеелеринде 14 јаштаҥ ала 35 јашка јетире тӧрт миллионноҥ кӧп кижи јуртайт. РФ-тыҥ президентиниҥ Сибирьдеги федерал округ аайынча чыгартулу кижизиниҥ окылу сайтындагы јетирӱле јиит улустыҥ ӱлӱзи округтыҥ эл-јоныныҥ 27 проценти болот.
Полпредтиҥ темдектегениле, бӱгӱнги геополитический айалгалар телекейдиҥ
бастыра ороондорыныҥ кӧрӱми солынып турганын кӧргӱзет. Оныла колбой социальный ла экономический институттар јаҥырта солынар.
«Јашӧскӱрим, орооныстыҥ келер ӧйиниҥ тӧзӧлгӧзи болуп тура, политический повестканыҥ ӧзӧгинде турат» – деп, Анатолий Серышев айткан.
Јиит улуска бойлорын јӱрӱмде табар айалгалар тӧзӧп тура, Россияда «једимге јолдор» дегедий јӱзӱн-башка аргалар берилет. Ол тоодо профессионал ӧзӱмге, јайаан јайалталарын ӧскӱрерине, студенческий отрядтарды кыймыгуларга јилбиркедерине ле оноҥ до ӧскӧзине ууламјылалган ӱлекерлер.
«Је јашӧскӱримниҥ таскадузына, ол таскадуныҥ тӧрӧлчи кӱӱндӱ болорына, билелик байлыктар, ак-чек болоры, бой-бойына болужары деген јаҥжыккан тӧзӧлгӧлӧрди тӧзӧӧрине ле ӧскӱрерине ајаруны кӧптӧдӧр керек» – деп, полпред темдектеген.
Тургуза ӧйдӧ таскадарыныҥ сурактары озо бӱдӱрер керек болуп турган тӧс текшинациональный сурактардыҥ тоозына кирет. Мынызы бу сурактар учун јаҥныҥ федерал органдарынаҥ ала јаҥныҥ тергеелик органдарына ла јербойында бойы башкарынарыныҥ органдарына јетире каруулу болгонын чокумдайт. Мыныла колбой јуунныҥ туружаачылары јашӧскӱрим политика бӧлӱгинде јакшынак турултага јӱк ле ведомстволор ортодо јарамыкту ӧмӧ-јӧмӧ иштиҥ ле публичный јаҥныҥ органдарыныҥ јӧптӱ ижиниҥ шылтузында келер арга бар деген текши шӱӱлтеге келгендер.
«Бӱгӱн јаҥныҥ бастыра органдарыныҥ тӧс амадузы – јашӧскӱримниҥ кӧрӱмин тӧзӧӧри ле ӧскӱрери. Јашӧскӱримди неге де кӱӱни јок болор эттире таскаарынаҥ ла радикализациядаҥ ӧмӧ-јӧмӧ корыыр, јиит ӱйеге ич тӧзӧлгӧзин табарга ла ӧскӱрерге болужар керек» – деп, полпред јуунныҥ туружаачыларына айткан.
Анайда ок Сибирьдеги федерал округтыҥ тергеелеринде јашӧскӱримдик политика бӧлӱгинде тӧзӧлгӧн јакшынак ченемелди Россия Федерацияныҥ ӧскӧ субъекттерине таркадатаны база јаан учурлу деп, ол айткан.
Јуунда јашӧскӱримниҥ керектери аайынча федерал агентствоныҥ, РФ-тыҥ ӱредӱлик аайынча министерствозыныҥ, РФ-тыҥ билим ле бийик ӱредӱ аайынча министерствозыныҥ чыгартулу улузы, Сибирьдеги федерал округтыҥ субъекттери аайынча баш федерал инспекторлоры ла округтыҥ тергеелериниҥ башчылары турушкан.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина